Gündem

Birleşmiş Milletler (BM) 80. Genel Kurulu dolayısıyla ABD'nin New York kentinde bulunan Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Donald Trump ile Beyaz Saray'da yapacağı görüşme için Washington'a gitti. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye saati ile 18.34'te Beyaz Saray'a geçti. Erdoğan'ı Beyaz Saray'ın girişinde Donald Trump karşıladı. İki lider Beyaz Saray'ın kapısında gazetecilere selam verdikten sonra içeriye geçti. 

TRUMP: HARİKA BİR GÖRÜŞMEYDİ

Oval Ofis'teki baş başa görüşmenin ve heyetler arası öğle yemeğinin ardından ABD Başkanı Trump, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı kapıya kadar geçirdi.

Beyaz Saray'da 2 saat 20 dakika süren görüşmenin sonrasında, kapıda Cumhurbaşkanı Erdoğan ile bir süre daha sohbet eden Trump, tokalaşmasının ardından aracına binen Erdoğan'ı el sallayarak uğurladı.

Trump ayrıca, Erdoğan'ın heyetinde yer alan isimlerle de tek tek tokalaşarak kendilerini yolcu etti. Trump, kendisine görüşmenin nasıl geçtiğini soran basın mensuplarına, "Harika bir görüşmeydi" diye karşılık verdi.

Trump, ikinci başkanlık döneminde bugün ilk kez Cumhurbaşkanı Erdoğan’ı Beyaz Saray’da ağırladı. İki lider Trump’ın ilk başkanlık döneminde, 2017 ve 2019 yılında Beyaz Saray’da iki kez görüşmüştü. 

 

GÖRÜŞME ÖNCESİ ORTAK AÇIKLAMALAR

 Erdoğan ve Trump, görüşme öncesi basın mensuplarının sorularını yanıtladı. Liderlere yöneltilen sorular ve yanıtları şöyle: 

'ÜLKESİNDE, AVRUPA'DA, DÜNYADA SAYGI GÖREN BİRİSİ'

Donald Trump: Gerçekten çok etkili birisi, saygı gören birisi ülkesinde, Avrupa'da, tüm dünyada saygı gören birisi. Askeri gücü olan bir ülkenin başkanı, Beyaz Saray'da kendisini ağırlamak bizim için çok büyük bir onur. Daha önce yine bir görüşme fırsatımız olmuştu. Biz Türkiye ile çok fazla ticaret yapıyoruz ve bunu artırmaya devam edeceğiz. F-35'ler, F-16'lar var, bunları konuşacağız. Şimdi birkaç saatimiz olacak ve çok ilginç bir saat geçireceğiz diye düşünüyorum. Çok iş başaracağız ve gerçekten kendisine çok saygı duyuyorum, çok uzun zamandır ilişkilerimiz çok iyi. Rahip Andrew Brunson, yani çok daha önce bir sorun olmuştu aramızda ama Sayın Başkan ben onu aradıktan sonra kendisini serbest bıraktı. Bizim Hıristiyan topluluğu için çok önemli bir şey oldu. Onu hatırlıyorum hep. Yani 35 yıllık hapsine son verdi ve çok mutlu olduk. Çünkü Rahip Andrew Brunson sağlıklı bir şekilde çıktı. Türkiye'nin Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan burada olduğu için çok mutluyuz. Hoş geldiniz. 

'HALK BANKASI İLE İLGİLİ BUGÜN ETRAFLICA GÖRÜŞME FIRSATI BULACAĞIZ'

Erdoğan: Öncelikle bu ziyaretimizi BM Genel Kuruluyla iç içe olan bir dönemde gerçekleştirdiğimizden dolayı arkadaşlarımla beraber çok çok mutluyuz. Gerek Sayın Trump'ın birinci döneminde, gerekse ikinci dönemde Türkiye Amerika ilişkilerinde farklı bir süreci yaşıyoruz. Kendilerinin de az önce iade ettiği gibi gerek F-35 konusu gerek F-16 konusu gerekse Halk Bankası ile ilgili aramızdaki ilişkiler konusunu bugün etraflıca görüşme fırsatı bulacağımıza inanıyorum. Heybeliada okuluyla ilgili ise orada üzerimize ne düşerse biz onu zaten yapmaya hazırız. Dönünce de Sayın Barthalemou ile bu konuyu görüşme fırsatı bulacağım. 

HEYBELİADA RUHBAN OKULU VE RUSYA PETROLÜ

Trump: Bunları yapmak gerçekten çok iyi olur. Yunan Ortodoks Kilisesi buradaydı ve onlar da yardım istiyorlar. Biraz yardıma ihtiyaçları var ve ondan bahsedeceğimi söyledim. Gerçekten çetin bir adam, net fikirleri olan bir insan ama çok çetin biri ve harika bir iş yapıyor ülkesinde. Kendisiyle tabiki çok iyi ilişkilerimiz var tabi hem savaş hem de ticaret konularında. Her ikisinden de konuşmak istiyorum. Rusya'dan petrol almayı kesmesini istiyorum açıkçası. Rusya, Ukrayna'ya saldırmaya devam ederken biliyorsunuz evet bu kadar insan hayatını kaybetti ama ne için? Gerçekten utanç verici ve dün de dedim, gerçekten şu anda Rusya'nın ekonomisi korkunç vaziyette. Bu kadar çok insanı boşu boşuna öldürüyorlar. Düşünün 7 bin 800'den fazla kişi hayatını kaybetti, tabii ki siviller de vardı ama ölen Rusların sayısı daha da fazlaydı. İnsanların yaşamları boşa gidiyor, bunu durdurmalıyız, Putin durmalı. Ve tabii ki çok harika ticaret anlaşmaları yapacağız her iki ülke için. Türkiye ile çok fazla iş yapıyoruz, çok güzel ürünleri var, harika üreticiler. Onlardan çok fazla satın aldığımız ürünler var, onlar da bizden satın alıyorlar. 

'F-35'LERİ GÖRÜŞECEĞİZ, F-16'LAR ÇOK İYİ DURUMDA'

Soru: Obama ve Biden yönetimlerinin aptalca kararlarından bahsettiniz. Bunlardan biri de Patriot füzelerinin verilmemesiydi, bunun sonucu olarak F-35 programından çıkarılmıştı. Peki bu önceki yönetimlerin aptalca kararlarını nasıl tersine çevirebilirsiniz?

Trump: CNNTürk mü? İyi birine benziyordun ama CNN biliyorsunuz sahte habercidir ama patriotları da görüşeceğiz. F-35'leri de görüşeceğiz, tüm konuları görüşeceğiz, bildikleriniz var, bahsettikleriniz var, başarılı olacağımızı düşünüyoruz, satın almak istediği şeyler konusunda başarılı olacağımızı düşünüyorum. Daha görüşmelere başlamadık ama F-35'i istediğini biliyorum ve bunu eskiden de istiyordu. F-16'lar da çok iyi durumda, ihtiyacı bazı şeyler de var. Onları da halledebileceğimizi sanıyorum. Bir sonuca ulaşabileceğimizi düşünüyoruz gün bitmeden önce. 

Soru: Başkan Trump'ın ne kadar barışçıl çabalar gösterdiğini daha önce de söylemiş bir Cumhurbaşkanısınız. Siz de bölgede birçok ülkeyle, birçok liderle görüşmeler yapıyorsunuz. Bu konuda nasıl birlikte çalışabilirsiniz gelecekte?

Erdoğan: Birlikte el ele bölgedeki bu sıkıntıları aşacağımıza da inanıyorum. 

Trump: Bölgede muazzam bir etkisi var kendisinin. 

CAATSA YAPTIRIMLARI

Soru: CAATSA yaptırımlarını ne zaman kaldırmayı düşünüyorsunuz?

Trump: Çok kısa sürede olabilir. Eğer güzel bir toplantı yaparsak belki derhal da olabilir. 

Soru: Erdoğan Amerikan mallarına gümrük vergilerini kaldırıyor. Peki bunun etkisi nasıl olacak?

Trump: Evet Türkiye'den çok kişi gelmiş anladığım kadarıyla. Soruları çok sevdim, çok güzel sorular soruyorlar. Gümrük vergilerine de bakacağız, onlardan da bahsedeceğiz. Bu konuda kendisiyle görüşeceğiz. 

Soru: Rus petrolü konusunda NATO ülkeleriyle nasıl bir görüşmeniz olacak?

Trump: NATO ülkeleri Rusya'dan petrol alma konusunda hayal kırıklığına yol açtılar ama biliyorsunuz harika işler de yaptılar, yüzde 2'den yüzde 5'e çıkardılar savunma harcamalarını. Gerçekten bu ödemeyi yaptılar ve inanılmaz bir miktarda askeri teçhizat satıyoruz NATO'ya, yani Amerika satıyor, bunları Biden'ın yaptığı gibi ücretsiz vermiyoruz. Çok fazla ekipman satın alıyorlar. Bunu Ukrayna'ya veriyorlardır diye düşünüyorum, son derece karmaşık silah sistemleri alıyorlar, tam ücretini ödeyerek satın alıyorlar. Tabi Biden 350 milyar dolarlık silahı bedava, karşılıksız vermişti. Eğer ben başkan olsaydım bu savaş kesinlikle yaşanmazdı ve başlamazdı. 

TRUMP: GAZZE'DE SAVAŞI BİTİRMEK İSTİYORUZ

Soru: Gazze konusunda Sayın Erdoğan'la aynı noktada mısınız?

Trump: Şu andaki duruşunu bilmiyorum, onu şimdi söyleyemem ama Gazze'de savaşı bitirmek istiyoruz. Ve o bölgenin liderleriyle de görüştük. Genel olarak Ortadoğu liderleriyle harika bir görüşme gerçekleştirdik BM Genel Kurulu çerçevesinde. Bu noktada bir çeşit bir çözüm ortaya koymaya çalışıyoruz ama rehineleri de geri getirmemiz gerekiyor. Önceki rehineleri de geri getiren bizdik ama görülüyor ki 20 canlı rehine ve 38 adet ölü rehine var. Ailelerin tek istedikleri çocukların cansız bedenlerini geri alabilmek. Hayatta olsalardı ancak bu kadar isterlerdi. İyi bir görüşme gerçekleştirdik. Ortadoğu'nun en güçlü liderleriyle görüşme gerçekleştirdik ve anlaşmaya yakın olduğumuzu düşünüyorum. 

Soru: NATO'nun hava sahasının son derece hassas olduğunu gördük ve bunun güçlendirilmesi gerektiği ortaya çıktı. Bu konuda Türkiye'nin ki NATO'nun en büyük ikinci ordusuna sahip Türkiye konusunda bunun hava kuvvetlerinin ve hava savunmasının güçlendirilmesi gerektiği ortada. Bunu nasıl değerlendiriyorsunuz?

Trump: Evet, biz NATO'dayız ve hepsi yüzde 5 savunma harcaması yapmayı kabul ettiler. Hiç kimse 6 ay önce bunun mümkün olduğunu bile düşünmezken tabiki harika bir ilişkimiz var NATO ülkeleriyle ve bizimle ilişkileri tarihte hiç olmadığı kadar güçlü. Eskiden hep şikayet ederdik yüzde 2 gibi bir rakam varken bile onu bile ödemezler, her şeyi Amerika öderken şimdi yüzde 5 öderken herkes ödüyor, trilyonlarca dolar değerinde, bunların hepsini ödüyor NATO ülkeleri. Ve bu paralardan bize ödedikleri de biz de her türlü Patriotlar gibi birçok farklı füze sistemlerini kendilerine sağlıyoruz. Biden bunu çok önceden yapmalıydı aslında. 

Soru: Türkiye'ye F-35'leri verecek misiniz?

Trump: Evet, bu konuda görüşüyoruz. 

Soru: Gazze konusunda, Filistin konusunda bugün bir adım olacak mı?

Trump: Bugün olabilir, evet. Çok güçlü bir diyaloğumuz var bu konuda Suudi Arabistan'la 4-5 gerçek lider var diyebilirim. Katar'la, Suudi Arabistan'la Birleşik Arap Emirlikleriyle, Ürdün Kralı da buradaydı. Harika bir görüşme gerçekleştirdik ve toplantıda çok şeye karar verildi ve İsrail'le görüşmem gerekiyor, onlar benim ne istediğimi biliyorlar ve bence bunu çözebileceğimizi düşünüyorum ve umuyorum da çünkü çok fazla insan ölüyor. Ama rehineleri geri istiyoruz. Sadece bu hafta bir tane, iki ay sonra iki tane, üç tane diye istemiyoruz. Hepsini birden istiyoruz. Biliyorsunuz tabii ki Amerikalıları getirdik ama şimdi 20 artı 38 gibi bir rakamla karşı karşıyayız. Hepsini tek seferde istiyoruz. 

Soru: Rehineleri serbest bırakacağına inanıyor musunuz, bu konuda yardımcı olabilirler mi?

Trump: Bu konuda ihtiyaç olabileceğini bilmiyorum açıkçası, çok iyi bir konumdayız, bunun çözülmesini isteyen birçok kişi var. Birçok büyük liderle görüştüm, oradaki insanları siz de kendiniz gördünüz. Mısır da oradaydı, liderlerle görüştük onlar da bir şeyler yapmaya çalışacaklar. Herkes bu savaşın bittiğini görmek istiyor. 

PUTİN VE ZELENSKİ'NİN AYNI MASADA BULUŞTURULMASI

Soru: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Rusya lideri Putin ve Ukrayna lideri Zelenski'yi bir masaya getirmek için ortak bir inisiyatif alabilir mi?

Trump: Cumhurbaşkanı Erdoğan her ikisi tarafından çok fazla saygı görüyor, herkes kendisine çok saygı duyuyor, ben de saygı duyuyorum. Bu konuda çok büyük bir etkisi olabilir, şu anda çok tarafsız, tarafsız olmayı seviyor. Ben de tarafsız olmayı seviyorum. Onun şu anda yapacağı en iyi şey Rusya'dan petrol ve doğalgaz almamak olacaktır. Eğer bunu yapacak olursa bence en iyisi olacaktır. Putin'i benim tanıdığım gibi tanıyor. Ve biliyorsunuz 7 savaşı bitirdim, belki aslında düşünürseniz daha da fazla aslında, bunun da bunların en kolaylarından birisi olacağını düşünmüştüm. Ancak Putin büyük hayal kırıklığına uğramış durumdayım, uzun zamandır savaşıyorlar, neredeyse bir milyon asker kaybettiler. Hiçbir toprak kazancı sağlayamadılar son iki haftaki saldırıya göre. Ancak ben kimseye kağıttan kaplan demem. Ama Rusya milyonlarca ve milyonlarca dolar harcadı, bombalar, füzeler ve yaşamları harcadılar ama hiç toprak alamadılar, artık durmalarının zamanı gelmiştir diye düşünüyorum. Bu adamı sevdim, CNN'den gelmiş, fakenews, dünyadaki en kötü sahte haber ama onu seviyorum. 

'SURİYE'DE BAŞARILI MÜCADELENİN SORUMLUSU ERDOĞAN'DIR

Soru: Son 10 yıldır Suriye çok önemli bir konuydu iki ülke arasında ve Suriye'nin geleceği Erdoğan'ın, Türkiye'nin ellerinde demiştiniz. Suriye ile ilgili olarak ne diyeceksiniz?

Trump: Bence Suriye'de başarılı mücadelenin sorumlusu ve geçmiş liderinden kurtulmasının sorumlusu Erdoğan'dır. Evet bu sorumluluğu almıyor ama gerçekten büyük bir başarı, çünkü 2 bin yıldır bunu yapmaya çalışıyorlardı, bu başarıyı sağladı sizin vekilleriniz ama bence krediyi de almanız lazım. 2 bin yıldır Suriye'yi ele geçirmek istiyorsunuz, Suriye'yi ele geçirdi ama hakkını almak istemiyor, kendine hakkını vermek lazım. Tabi biliyorsunuz yaptırımları kaldırdım, nefes almaları için bunu yaptım. Yaptırımlar çok güçlüydü, ama bugün çok büyük bir açıklama yapmış olabilir ve bu zaferin sorumlusu kendisidir, bu Türkiye için büyük bir zaferdir. Çünkü bin yıldır savaşıyorlardı ve bu zaferin sorumlusu odur. Suriye konusunda söyleyeceği çok şey var tabi ama onun ricasıyla ve evet tabiki Suudi Arabistan Kralı'nın da isteğiyle, Katar'ın isteğiyle eğer mümkünse şu yaptırımları kaldırabilirsiniz, çok iyi olur... Bu yaptırımlar devam ediyor olsaydı hayatta kalmaları mümkün değildi, bir nefeslenmeleri için yaptırımları kaldırdım ama yaptırımların kaldırılması için de bunun müsebbibi de Sayın Cumhurbaşkanıdır, benden yaptırımları kaldırmamı istedi. 

patronlardunyasi.com