Özel üreticiler sıcakların arttığı günlerde elektrik fiyatına yüzde 58. 3 artış yaptı. Enerji Bakanlığı ise artışı tüketiciye yansıtmamak için direniyor
Yaz aylarının sıcak ve mevsim normallerinden daha kurak geçmesi nedeniyle artan elektrik tüketimi özel sektör üreticilerine zam için fırsat oldu. Üreticiler, fiyatların piyasa şartlarında belirlendiği Dengeleme ve Mali Uzlaştırma Piyasası'na (DUY) sundukları elektriğe yüzde 58.3 oranında zam yaptı. Artan enerji maliyeti devlet için yük olmaya başlarken, Enerji Bakanlığı bu artışı tüketiciye yansıtmamak için direniyor.
DUY'a en yüksek fiyat teklifi Akkök Grubu'na bağlı Akenerji verdi. Akenerji, aşırı sıcak günlerin yaşandığı geçtiğimiz haftalarda, piyasada ortalama 12-13 Ykr aralığında işlem gören elektriğe, 19 Ykr teklif etti. Sistemde ilk kez bu kadar yüksek fiyat teklifine ulaşıldı.
ZAM ŞİMDİLİK YOK
ÖZEL sektörün kriz zammı, DUY'dan alınan elektriğin devlete maliyetini de arttırdı. Sektör krizi fırsat bilip zamlı tarifeye geçerken, kuraklığa bağlı arz sıkıntısını yerli kaynaklara göre çok daha pahalı olan doğalgaza dayalı elektrik üretimiyle aşmaya çalışan Enerji Bakanlığı, bu büyük yük karşısında zam yapmamakta direniyor. Ancak AK Parti hükümetinin Hazine, Maliye ve Enerji Bakanları'nın, kısa bir süre sonra artan maliyeti hesaplayarak Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a zam talebini sunmaları bekleniyor.
7 AYDA 113 MİLYAR kWh
ÖTE yandan yıl sonuna kadar 183.5 milyar kilovatsaat (kWh) öngörülen elektrik tüketimin 113 milyar kWh'si 10 Ağustos itibariyle geride bırakıldı. Bu tüketime karşılık aynı tarihte üretim 114 milyar kWh, diğer ülkelerden satın alınan elektrikle birlikte toplam elektrik arzı 115 milyar kWh oldu. Temmuz ayında elektrik tüketim artışı yüzde 12.4'lük oranla yılın en yüksek seviyesini gördü. Ağustos'un ilk 10 günü için artış oranı ise yüzde 7.9 olarak gerçekleşti. Yıllık ortalama tüketim artışı da yüzde 9.7 düzeyinde bulunuyor.
NAKİLDE DEV KAYIP
ELEKTRİKTE yaşanan darboğaza rağmen şu ana kadar üretim tüketimi karşıladı. Sadece Antalya bölgesi yazı karanlıkta geçirmek zorunda kaldı. Bu bölgedeki elektrik sıkıntısının özellikle iletim hattının sıcaklık duyarlılığına bağlı olduğu belirtildi.
Yetkililer, iletim hatlarının 20 dereceye ayarlı olduğunu belirtirken, bu derecenin üzerine çıkılan her bir derece için elektrik iletiminde kayıplar yaşandığını bildirdiler. Yetkililer, Antalya bölgesinde 50 - 55 derece sıcaklıkların görüldüğü günlerde 380 megavatlık gücün 310 megavata kadar düştüğünü ifade ettiler. Yetkililer, Antalya'daki sorunun, bölgede bir elektrik üretim tesisi kurulmasıyla aşılabileceğini vurguladılar.
KEBAN SOS VERİYOR
BU arada Türkiye'nin kuraklıktan en çok etkilenen enerji bölgesinin Keban barajı olduğu belirtildi. Keban'dan sağlanan enerjinin ciddi oranda düştüğünü anlatan yetkililer, Keban'ın 7 katı büyüklüğünde de elektrik kayıp kaçağı yaşandığına dikkat çektiler. Yetkililer, sıcaklıkların azalmaya başladığı 2 Ağustos'tan itibaren enerji arzında herhangi bir sıkıntı yaşamadıklarını belirtirken, hafta sonundan itibaren artan sıcaklıkların elektrik yönetimini yeniden zorlaması bekleniyor.
Artık maliyet değil, enerji gelmesi önemli
Dengeleme ve Mali Uzlaştırma Piyasası'nda (DUY) yetkili üst düzey bir bürokrat, star'a yaptığı açıklamada, sıcaklar öncesi sistemden alınan elektrik fiyatları 12-13 Ykr seviyesinde iken bugünlerde 16-17 Ykr'den işlem gördüğünü söyledi. Bu fiyatın, çok sıcak günlerde daha da yüksek rakamları gördüğünü belirten Enerji Bakanlığı üst düzey yetkilisi, Türkiye'nin elektrik talebinin yaklaşık yüzde 10'unun DUY'dan temin edildiğini anlattı.
Yetkili, şu bilgileri verdi: 'Piyasada her gün fiyatlar oluşuyor. Son zamanlarda talebin çok artması, su gelirlerinin de azalması nedeniyle özel sektör santrallerine daha çok ihtiyaç var. Temmuz ve Ağustos'ta fiyatlar önceki aylara göre çok yükseldi. Bir de en yüksek fiyat veren santralin fiyatından, marjinal fiyattan, diğerleri elektrik alıyorlar. Son zamanlarda yüksek. Ama sonuçta ülkenin ihtiyacı var. O elektrik alınıyor bir şekilde. Havalar biraz serinlediği için bugünlerde fiyat 16-17 Ykr seviyesinde. Aşırı sıcaklarda çok daha yüksek rakamları gördük. Bunun tabii ki bir ek maliyeti olacaktır. Ama önümüzdeki günlerde artık maliyet değil, enerji önemli.'
Kıymet Sezer/Star