Burak ARTUNER 

Zeki Paşa Yalısı, lüks gayrimenkul piyasasında “paha biçilemez” olarak nitelendiriliyor.  Dünyaca ünlü emlak sitesi Point2Homes, 4 yıl önce dünyanın en pahalı 10 evini seçmişti. Bu sıralamada  95 milyon değer biçilen Zeki Paşa Yalısı ikinci sırada yer almıştı. Trabzonlu bir aileye ait olduğu belirtilen yalının kaça satışa çıkarıldığı ise haberlerde yer almadı. 

Gelin yalının hikâyesine bakalım...

Rumeli Hisarı'nda Fatih Sultan Mehmet Köprüsü'nün tam altındaki, dört katlı taş yalıyı, Sultan II. Abdülhamid Han'ın has adamlarından Tophane Müşiri Zeki Paşa yaptırmıştı. 

Yalıyı inşa ettiren Müşir Zeki Paşa

Padişahın verdiği ihsan-ı şahane ile yaptırılan yalının mimari Fransız kökenli İtalyan mimar Alexandre Vallaury'dir.

HAMİDİYE ALAYLARINI KURULMASINDA ROL OYNADI

Sultan II. Abdülhamid döneminde 17 yıl Tophane-i Amire Müşiri olan Mehmed Zeki Paşa, 25 yıl boyunca da Umum Mekatib-i Askeriye-i Şahane Nazırı oldu. Fransızca, İngilizce ve Almanca bilen, ilme çok önem veren, kültürlü ve aydın bir insandı. 1890 yılında kurulan Hamidiye alaylarında büyük rol oynamıştı. 

Kışları Nişantaşı'ndaki konağında, yazları Rumelihisarı'ndaki yalısında geçirirdi. Meşrutiyet'in ilanından sonra, İttihatçılar tarafından Sultan Abdülhamid'in has adamlarıyla birlikte sürgüne gönderildi.

SULTAN VAHDETTİN'İN KIZINA DÜĞÜN HEDİYESİ OLDU 

Zeki Paşa'nın vefatından sonra vârislerinin satılığa çıkardıkları yalıyı Sultan Vahdeddin, kızı Sabiha Sultan için satın aldı ve ona düğün hediyesi olarak verdi. 

Sultan Vahdettin'in kızı Rukiye Sabiha Sultan ile Son İslam Halifesi Abdülmecid Efendi'nin oğlu Şehzade Ömer Faruk Efendi'nin düğünü, 29 Nisan 1920 Yıldız Sarayı.

MUSTAFA KEMAL PAŞA'YLA EVLENDİRİLECEKTİ 

Burada şunu hatırlatmak da fayda var:

Sultan Vahidettin'in güzelliği dillere destan kızı Sabiha Sultan'ı, Mustafa Kemal Paşa ile evlendirmek istediği söylenmiştir. 

Mustafa Kemal Paşa bu teklifi usulünce reddetmiş ve Anadolu'ya çıkmıştır.

Sabiha Sultan da 29 Nisan 1929'de Son İslam Halifesi Abdülmecid Efendi'nin oğlu Şehzade Ömer Faruk Efendi'yle Yıldız Sarayı'nda düzenlenen bir düğün merasimiyle evlenmişti. 

Sabiha Sultan

1924'te hanedan sürgüne gönderildiğinde Sabiha Sultan evvela Fransa'nın Nice şehrine, daha sonra da eşi ve çocuklarıyla beraber Mısır'a gitti. 1950'li yıllarda, dönüş izni çıkınca İstanbul'a döndü. Çengelköy'de vefat eden Sabiha Sultan'ın evlenip yeni bir hayata adım attığı yalının 100 metre ilerisindeki Rumelihisarı Aşıyan Mezarlığı da, ebedi hayata adım attığı yer oldu... 

Hanedan yurtdışına sürgün edilince, yalıyı Sabiha Sultan'dan 1897 Türk-Yunan savaşındaki başarılarıyla bilinen Gazi Edhem Paşa'nın soyundan gelen Zeki Baştımar satın aldı.

Gazi Edhem Paşa'nın tablosu halen yalının içinde bulunuyor.

O YALIDAKİ TABLO HÂLÂ DURUYOR

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin İstanbul'un 100 yalısı eserinde Mahmut Sami Şimşek şunları yazıyor:

"Rumelihisarı burnunun ucunda, Fatih Sultan Mehmed Köprüsü'nün altında, Boğaz'ın gözü gibi değerli bu güzel yalı, 1. sınıf tarihi yalılar grubundadır. Kısmen sarmaşıklarla süslenmiş bu heybetli ve güngörmüş yalı, kesme taştan yapılmış olup, beş katlıdır.

Yalının önünde (deniz üzerinde kayaların üzerine oturtulmuş) taş bir rıhtım vardır. Yalının hem deniz hem de bahçe tarafından birer girişi bulunmaktadır. Bahçede de sekiz çanaklı mermerden bir sebil ve havuz mevcut-tur. Caddeye açılan iki yüksek bahçe kapısı oldukça dikkat çekici bir estetiğe sahiptir. Denize dik uzanan servis mabeyininin iki tarafında, büyük salonlar ve odalar bulunmaktadır ki bu düzenin aynısı her katta mevcuttur. Üst katlara çıkış, binanın batı cephesindeki çıkmaya konmuş bir merdiven vasıtasıyla sağlanmaktadır. Yalının zemin katı, döşemesi dahil, hiçbir değişikliğe uğramadan günümüze kadar orijinal halini muhafaza edebilmiştir. Her katın pencere üs-lupları birbirinden farklı olan yalıda Gazi Edhem Paşa'nın resminin olduğu tablo hâlâ durmaktadır..."

2017'DE 125 MİLYON DOLARA SATIŞA ÇIKMIŞTI 

Tarihi yalı, 2017 yılında satışa çıkarılmış 2019 yılına kadar alıcı beklemişti. O tarihte 125 milyon dolar (O günkü kurla yaklaşık 550 milyon TL  ) değer biçilen tarihi yapının güncel değeri ise bilinmiyor.

İLGİLİ HABER

Dünyanın en pahalı evleri arasında gösterilen 23 odalı Zeki Paşa Yalısı İstanbul’da satışa sunuldu

patronlardunyasi.com