Finans

Türk lirasında değer kaybı durmuyor. Merkez Bankası’nın faiz konusunda herhangi bir adım atmaması, uluslararası piyasalarda dolar endeksinin 94 puana dayanması ve Türkiye’nin de içerisinde yer aldığı gelişen ülke piyasalarından para çıkışının başlaması TL’nin değerini düşüren başlıca finansal etkenler. Türk lirası Arjantin pezosundan sonra en çok değer kaybeden para birimi.

FAİZ YÜZDE 16’YA DAYANDI

Haftaya 4.50’ye yakın seviyeden başlayan dolar kuru dün 4.59 TL’yi aşarken, avro da 5.40 TL’ye ulaştı. Bu haberin yazıldığı saatlerde kurlar rekor seviyelerini koruyordu. Türkiye’nin piyasada işlem gören 10 yıllık devlet tahvillerinin faizi yüzde 15.22’ye ulaşarak dün rekor kırdı.

İki yıllık gösterge faiz de yüzde 17’ye yakın seyrini sürdürdü. On yıllık ve iki yıllık faizlerdeki farkın kapanıyor olması dikkat çekti. Faiz görünümündeki bozulma ülkenin hem risk primini etkiliyor hem de enflasyona yönelik beklentilerin de bozulması anlamına geliyor.

ENFLASYON ZİRYEVE Mİ?

Merkez Bankası’nın son enfalsyon raporundaki tahmininin aksine piyasa beklentileri enflasyonun yıl sonunda çift hanede kalacağı yönünde. Geçen hafta açıklanan beklenti anketinde yıl sonu için enflasyon beklentisi yüzde 10.15 oldu. Kur beklentisi de 4.43 TL. Ancak dün kurun ve faizlerin geldiği seviyeler, piyasalarda Türkiye lehine gelişmeler olmazsa şimdiden geçersiz kaldı. Nisan ayında enflasyon yüzde 10.85’ti. Son kur hareketinin artı 2 puan daha enflasyonu yukarı çekmesi bekleniyor.

Kur artışı böyle sürerse sene sonunda yüzde 14’leri aşan bir enflasyon şimdiden fiyatlanmaya başladı. 10 yıllık faizlerin yüzde 15’leri aşması da buna işaret ediyor. akaryakıt üzerinden alınan ÖTV kullanılarak pompa fiyatlarının baskılanma hamlesinin ise geçici olacağı görüşü hakim.

SANAYİCİYE ELEKTROŞOK

Nisanda yurt içi üretici fiyat enflasyonu yüzde 16.37 olmuştu. Döviz nedeniyle artan ithal girdi fiyatları dikkate alındığında ürün maliyetlerinin yukarı yönlü baskılandığı bir gerçek. Diğer yandan sanayi elektriğindeki tarife değişikliği de sanayiciyi zor durumda bıraktı. Elektrikte zamlı ilk fatura geldi, otomotivci şokta

Dün Dünya Gazetesi’nde yer alan Aysel Yücel imzalı “Elektrikte zamlı fatura geldi, otomotivci şokta” başlıklı haberde görüşlerine yer verilen Taşıt Araçları Tedarikçileri Derneği’nin (TAYSAD) Başkanı Alper Kanca, “Sonuç felaket, 80 otomotiv tedarikçisi fabrikanın bulunduğu TOSB’da zam oranı yüzde 28’i buluyor. Bu ana üreticiye yüzde 3’e varan zam olarak yansıyacak” dedi. Enerji Sanayicileri ve İşadamları Derneği Yönetim Kurulu Başkanı Hüseyin Vatansever de geçen haftaki açıklamasında, 50 milyon kilowatsaat olan yıllık enerji tüketim limitinin aşağı çekilmesiyle çok daha fazla sanayi tesisi ve organize sanayi bölgesinin enerji maliyetinin artacağını bildirmişti.

Makro ekonomist Napier: Türk şirketler borçlarını ödemekte zorlanıyor

DÖVİZ AÇIĞIMIZ 443 MİLYAR DOLAR

Türkiye ekonomisini kırılgan yapan unsurların en başında gelen döviz açığına ilişkin son veriler açıklandı. 2017 sonundan bu yana açıkta bir düzelme olduğu görülüyor. Ancak düzelmenin sermaye çıkışı ve kur artışı kaynaklı olması ayrıca dikkat çekiyor. Merkez Bankası’nın açıkladığı Uluslararası Yatırım Pozisyonu (UYP) verilerine göre döviz açığı mart ayı sonunda 443.7 milyar dolar oldu. Bu tutar 2017 sonunda 455.4 milyar dolardı.

Türkiye’nin yurtdışı varlıkları mart ayında geçen yılsonuna göre yüzde 1.1 artarak 230.5 milyar dolar, yurtdışı yükümlülükleri ise yüzde 1.4 azalarak 674.2 milyar dolar oldu.

IMF’DEN ALTIN UYARI!

Piyasaları yakından ilgilendiren bir detay dün IMF tarafından yayınlandı. BloombergHT’de yer alan habere göre, Türkiye’nin altın rezervleri, 2018 Nisan ayında 2016 yılının Aralık ayından bu yana ilk kez düştü. Veriye göre, altın rezervleri, bir önceki ayki 19.15 milyon ons seviyesinden 19.09 milyon onsa geriledi. Spot altın ise nisan ayında yüzde 0.8 değer kaybetti.

Dün altının gram fiyatı, 188 TL’yi aşarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı. Çeyrek altın 308 TL’den, Cumhuriyet altını bin 257 TL’den işlem gördü.

ERDOĞAN SONRASI GİRİŞ

Bu arada piyasalarda ilgi çeken bir gelişme yaşandı. 18 Mayıs ile biten haftada Türkiye’nin hisse ETF’lerine yedi ayın en güçlü girişinin yaşandığı bildirildi. Buna göre New York ve Londra’da işlem gören Türkiye hisse senedi exchange traded fonlarına (uluslararası arenada alınıp satılan fonlar) 10.3 milyon dolarlık giriş oldu. Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Londra ziyareti sonrası güçlü bir alım olması dikkat çekti

Recep Erçin/Aydınlık