Markasını korumak isteyen 'tescil' için başvurunca, Türkiye, Avrupa'da marka başvurusunda ilk sıraya oturdu. Son 16 yılda tescil başvurusu 16 binden 120 bine çıktı. Firmalar sıra yurtdışına geldiğinde ise elini cebine atmadı. Ortalama 2 bin $'ı gözden çıkarmayan markaların kaybı bu rakamı katladı. Dünyaca ünlü Türk firmaları tescil yaptırmadıkları için de dünyanın önemli merkezlerine giremedi
Son 16 yılda marka tescil başvurusu 16 binden 120 bine fırladı, Türkiye yıllık marka başvurusunda Avrupa'da ilk sıraya oturdu. Patent ve Marka Vekilleri Derneği (PEM) Başkanı Uğur G. Yalçıner, 'Patent ve faydalı model başvurusu sayısı da 1995'te bin 750 iken, 2011'de 13 bine yükseldi. Aynı dönemde endüstriyel tasarım başvuru sayıları da 2 bin 900'den 13 bin 500'e çıktı.
Türkiye'de sınai haklarla ilgili yapılan çalışmaların da katkısıyla Türkiye yıllık marka başvuru sayısında 2011 itibarıyla Avrupa'da birinci sıraya oturdu' dedi. Türkiye'de firmaların marka tescili konusunda bilinçliyken yurtdışında o kadar bilinçli olmadıklarını belirten Yalçıner, 'Avrupa Birliği'nde 2012 yılı Nisan ayı itibarıyla son 15 yılda tescil başvurusu yapılan Türkiye orijinli marka sayısı bin 958 olup, bunlardan bin 398'i tescil edilmiş. Bugün Türkiye'de yaklaşık 500 bin adet tescilli marka varken Avrupa Birliği'nde Türk firmalarına ait tescilli marka sayısının bin 398 olması çok düşündürücü' dedi.
KOL KIRILIYOR, YEN İÇİNDE KALIYOR
Fikri mülkiyet alanındaki uluslararası davalarla tanınan aynı zamanda Bilgi Üniversitesi'nde de ders veren Avukat Dr. Cahit Suluk, Türk firmalarının yurtdışında başlarına ancak 'tatsız' bir olay geldiğinde önlem aldıklarını söyledi. Suluk, şöyle devam etti: 'Buradaki en büyük sıkıntı bilgisizlik. Firmalar, Türkiye'de markalarını tescil ettirdiklerinde bütün dünyada ettirdiklerini zannediyorlar. Oysa yaptırdıkları ülkesel koruma. Vakko New York'ta, Kiğılı Ukrayna'da, Kale Kilit Çin'de, Giovane Gentile Azerbaycan'da, Vigos Ukrayna'da marka sorunu yaşadı. Ülker'in bile Almanya'da davası var.'
TOPU TOPU 2.000 EURO
TÜRKİYE'de tescilli marka sayısı yüzbinlere ulaşmasına rağmen yurtdışında sadece 6 bin adet Türk markası için uluslararası marka tescili yaptırıldığına dikkat çeken Suluk, 'Ülkemizde ihracat yapan firma sayısının yaklaşık 60 bin olduğu düşünüldüğünde, 54 bine yakın Türk firmasının, ihracat yaptığı markasının uluslararası tescilinin olmadığı ortaya çıkıyor' dedi. Türk firmalarının sıkıntı yaşamamak için özellikle Avrupa Birliği üyesi 27 ülkede geçerli 'topluluk markası' tescilini yaptırması gerektiğini vurgulayan Suluk, 'Altı üstü vereceğiniz 2 bin euro, bu para değil. Hele ki ihracat yapıyorsanız, markanızı yurtdışında tescil ettirmek dışında başka çareniz yok' diye konuştu.
ÖZEL DEPARTMAN ŞART
AVVA'nın Yönetim Kurulu Başkanı Volkan Atik ise yola çıkmadan 10 yıl önce 120 ülkede tescil için başvurduklarını belirterek, 2003-2005 yılları arasında Suriye ve Lübnan'da bu konuda sıkıntı yaşadıklarını söyledi. Atik, şöyle devam etti: 'Suudi Arabistan'da ise AVVA'nın Arapça yazılışını kullanarak almaya çalıştılar. Birebir dava süreci yaşadık. Sadece bu konuya odaklanan art niyetli firmalar ve kişiler var. Firmalara önerim bu konuda bir departman kurmaları.'
ABD'de markayı korumak 1.500-2.000 dolar
AVUKAT Cahit Suluk'un verdiği bilgiye göre, New York'ta sorun yaşayan firmalardan birisi de dünyaca ünlü Türk markası Vakko. ABD'de marka tescili yaptırmanın maliyeti ise 1.500 ila 2.000 dolar arasında değişiyor.
Size ait markayı tescil ettirip geri size satmaya çalışıyorlar
YILMAZ Yılmaz-Birleşmiş Markalar Derneği (BMD) Başkanı:
Yerel mahkemelerde hak arama hem uzun sürüyor, hem de çok maliyetli bir süreç olarak ilerliyor. Tüm bunlara ilave olarak mahkemeyi kazanma şansı da oldukça zayıf. Bu konuda en iyi yöntem hızlı ve güvenilir bir patent bürosu ile çalışmak. Sadece erken başvuru bile marka tescilinde öncelik sağlıyor. Özellikle bayileri olan ya da hedef ülkelerde tescil işlemini zamanında yaptırmayanlar bu konuda er ya da geç sorun yaşayabilirler. Çünkü size ait markayı kendi adına tescil ettirenler bunu tesadüfen değil bilinçli olarak yapıyorlar. Sizin markanızı dönüp yeniden size satmayı amaçlıyorlar.
Hangi ülkede marka tescili ne kadara yapılıyor?
Ülke Ücret (Dolar)
ABD 1500-2000
Kanada 1300-1600
Azerbaycan 700-900
Kazakistan 700-900
BAE 7000-8000
İngiltere 2000-3000
Bosna Hersek 2000-3000
Tacikistan 1000-1300
Hong Kong 1500-1800
Brezilya 2700-3000
Arjantin 1000-1200
Rusya 2000-2200
Çin 1900-2100
Pakistan 1100-1300
Vietnam 900-1100
Hindistan 1200-1500
Benelux 1200-1500
Mısır 1600-1800
Makedonya 1300-1600
Hırvatistan 1700-2000
Suudi Arabistan 5600-6000
Kuveyt 1900-2200
Umman 2800-3200
Yemen 2400-2700
Bahreyn 1500-1800
Aylin Löle/Akşam