Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, Bireysel Emeklilik Sistemi'nin (BES), Ekim 2012 sonu itibariyle 3 milyonu aşan katılımcı sayısına ve 19 milyar lira fon büyüklüğüne ulaştığını bildirdi.
Babacan, Plan ve Bütçe Komisyonu'nda Hazine Müsteşarlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu (BDDK) ve Sermaye Piyasası Kurulu'nun (SPK) 2013 bütçelerine ilişkin sunumunda, dünya ve Türkiye ekonomisindeki gelişmeler ile uygulanan politikalar konusunda değerlendirmelerde bulundu.
Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatifleri tarafından çiftçilere ve tarımsal üreticilere konularına göre yüzde 0 ile yüzde 9 arasında değişen faiz oranları ile sübvansiyonlu kredi kullandırıldığını, Eylül sonu itibarıyla Ziraat Bankası'nca kullandırılan düşük faizli kredi bakiyesinin 16,7 milyar liraya, Tarım Kredi Kooperatiflerince kullandırılan düşük faizli kredi bakiyesinin ise 1,7 milyar liraya ulaştığını ifade eden Babacan, yılın 9 ayında söz konusu uygulamadan yaklaşık 418 bin üretici faydalanmıştır.
Bu yılın başından Ağustos sonuna kadar ülke genelinde meydana gelen muhtelif afetlerden etkilenen üreticilerin Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerine olan düşük faizli tarımsal kredi borçlarının bir yıl süreyle ertelendiğini hatırlatan Babacan, çiftçilere kullandırılan düşük faizli krediler nedeniyle oluşan gelir kayıplarının karşılanması amacıyla yapılacak ödeme tutarının 2012 yılında 1,3 milyar lira olmasının beklendiğini, bu amaçla 2013 bütçesinde ayrılan ödenek tutarının ise 1,8 milyar lira olduğunu anlattı.
Esnaf ve sanatkarlarımızın desteklenmesi amacıyla, Halk Bankası tarafından yüzde 5 ile yüzde 7,8 arasında değişen faiz oranları ile sübvansiyonlu kredi kullandırıldığını hatırlatan Babacan, Eylül sonu itibarıyla bu kapsamda kullandırılan esnaf kredilerinin bakiyesinin 6,5 milyar liraya ulaştığını, yılın 9 ayında bu krediden faydalanan esnaf sayısının 101 bin olduğunu belirtti. Babacan, bu kapsamda oluşan gelir kayıplarının karşılanması amacıyla 2012 yılında yapılacak ödeme tutarının 373 milyon lira olmasının beklendiğini, bu amaçla 2013 bütçesinde ayrılan tutarın ise 514 milyon lira olduğunu bildirdi.
2009 yılında yapılan düzenlemeyle uygulaması başlatılan Hazine destekli kefalet sisteminin, reel sektörün desteklenmesinde Kredi Garanti Fonu üzerinden kullanılmaya devam edildiğini anlatan Babacan, bu çerçevede krizden olumsuz etkilenen yaklaşık 4 bin 500 firmanın finansmana erişiminin kolaylaştırılarak, 2 milyar lira tutarındaki krediye destek sağlanmasının onaylandığını, öte yandan, Van depremi sonrasında ticaretin canlandırılması amacıyla Van ve Bitlis ile Ağrı'nın Patnos ilçesindeki KOBİ'ler için 2012 yılı sonuna kadar başvuru koşullarının kolaylaştırıldığını ve kefalet oranının yüzde 75'ten yüzde 80'e çıkarıldığını söyledi.
Bu yılın Eylül ayı itibarıyla toplam 7,9 milyon hak sahibine konut edindirme yardımı kapsamında 3,5 milyar lira ödeme yapıldığını ifade eden Babacan, 2011 yılı Kasım ayında yapılan düzenleme ile bilgilerinde hata veya eksiklik olan vatandaşların karşılaşabileceği muhtemel mağduriyetin giderildiğini, ödemelerin devam ettiğini kaydetti.
Sigortacılık sektörü
Babacan, Türkiye'de sigortacılık sektörünün hem yurt içi tasarrufların artırılmasında hem de çeşitli risklerin gerçekleşmesi sonucu ortaya çıkan zararların telafi edilmesinde çok önemli işlev gördüğünü, sektörün teminat altına aldığı değerlerin tutarının 2011 yıl sonu itibariyle gayri safi yurt içi hasılanın 28 katına ulaştığını belirtti.
Ali Babacan, sektörde 59 sigorta, reasürans ve emeklilik şirketi, 97 broker, 16 bin 707 acente, 19 bin 423 bireysel emeklilik aracısı ve 122 sicile kayıtlı aktüerin faaliyet gösterdiğini, sektörün 2012 yılının ilk 6 ayındaki prim üretiminin geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 12 artış gösterdiğini söyledi.
2003 yılında uygulanmaya başlanan BES'in, geçen sürede önemli bir büyüme göstererek Ekim 2012 sonu itibariyle 3 milyonu aşan katılımcı sayısına ve 19 milyar lira fon büyüklüğüne ulaştığını anlatan Babacan, bu verilerin bir önceki yıl sonuna göre katılımcı sayısında yüzde 13, fon tutarında ise yüzde 32 oranında büyümeye işaret ettiğini kaydetti.
''BES'e büyük önem atfetmekteyiz''
Yurt içi tasarrufların artırılması, ekonominin ihtiyaç duyduğu fonların vadesinin uzatılması ve vatandaşlara emeklilik döneminde ilave gelir sağlanması bakımından BES'in geliştirilmesine büyük önem atfettiklerini belirten Babacan, bu çerçevede BES'teki teşvik yapısında köklü bir değişiklik gerçekleştirdiklerini anlattı.
Babacan, geçen yıl Van ve civarında meydana gelen deprem nedeniyle zorunlu deprem sigortası kapsamındaki 6 bin 523 adet sigortalı konut için bugüne kadar toplam 113,1 milyon lira hasar ödemesi yapıldığını, bu ödemelerin hızlı ve etkin bir şekilde gerçekleştirilmesinin, Van'da ve diğer doğu illerinde sigortalı konut sayısının 2012 yılında önemli ölçüde artmasını da sağladığını kaydetti.
Ekim 2012 itibariyle devlet destekli tarım sigortaları sistemindeki toplam poliçe sayısı 710 bine, sağlanan teminat tutarı ise 8,3 milyar liraya ulaştığını, bu verilerin geçen yılın aynı dönemine göre toplam poliçe sayısında yüzde 21, teminat tutarında ise yüzde 20 oranında büyümeye işaret ettiğini vurgulayan Babacan, 2006 yılından bu yana sistemden sigortalı çiftçilere kümülatif olarak 714 milyon lira tazminat ödemesi yapıldığını söyledi.
Yurt dışına 3 milyar dolar sermaye ihracı gerçekleştirildi
Hazine Müsteşarlığı'nın, yurt dışına yapılan yatırımları uluslararası kabul görmüş yöntemlere göre izlediğini ve kamuoyuna duyurduğunu belirten Babacan, 2012 yılı Ocak-Ekim döneminde yurt dışına 3 milyar dolar sermaye ihracı gerçekleştirildiğini, Ekim 2012 itibarıyla Türkiye'de yerleşik kişiler tarafından yurt dışında kurulan şirketlerin sayısının 4 bin 339'a ulaştığını bildirdi. Babacan, 2012 Ağustos ayı itibarıyla yurt dışı doğrudan yatırımların stok değerinin de 29,2 milyar doları bulduğunu belirtti.
Türkiye genelinde, döviz bürosu olarak bilinen 749 yetkili müessese ve 59 şubenin faaliyet gösterdiğini anlatan Babacan, geçen yıl yetkili müesseselerin 115,2 milyar dolar tutarında işlem gerçekleştirdiğini kaydetti. Babacan, bu yıl yetkili müesseselerle ilgili tebliğde değişiklik yapılarak, bu şirketlerin daha etkin ve verimli çalışmalarını sağlamak üzere sermaye yapılarının güçlendirildiğini, faaliyet kapsamlarının genişletildiğini söyledi.
90 sayılı Ödünç Para Verme İşleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname çerçevesinde faaliyet gösteren 22 ikrazatçının 2011 yılında 271 milyon lira tutarında 26 bin 426 adet işlem gerçekleştirdiğini belirten Babacan, TBMM Genel Kurulu'nda kabul edilen Finansal Kiralama, Faktoring ve Finansman Şirketleri Kanunu ile ikrazatçıların, kanun kapsamında sayılan faaliyetlerden birini yürütmek amacıyla 6 aylık bir süre içerisinde BDDK'ya başvurabileceğini, aksi takdirde faaliyet izinlerinin sona ereceğini ifade etti.
Babacan, Bireysel Katılım Sermayesi Sistemine ilişkin yönetmelik taslağının kamuoyunun görüş ve önerilerine açıldığını, çalışmaların kısa süre içerisinde sonuçlandırılacağı, uygulama dönemi içerisinde ülkedeki aktif bireysel katılım yatırımcısı sayısının ve yatırım tutarının önemli ölçüde artırılmasının hedeflendiğini kaydetti.