Amerika’da 19 yıl boyunca çocuk sahibi olamayan bir çift, Columbia Üniversitesi Fertilite Merkezi’nde geliştirilen yapay zekâ (YZ) destekli sistem sayesinde ilk kez gebelik haberi aldı. Tıp dergisi The Lancet’te yayımlanan çalışmaya göre, bu gelişme “YZ rehberliğinde sperm tespitiyle elde edilen ilk klinik gebelik” olarak literatüre geçti.
YEDİ SPERM BULDU
Milliyet'ten Didem Seymen'in haberine göre, vakada yer alan 39 yaşındaki erkek hastaya “non-obstrüktif azoospermi” (meni örneğinde hiç sperm bulunmaması) tanısı konmuştu. 37 yaşındaki eşi ise 19 kez yumurta toplama işlemi geçirmesine rağmen yalnızca bir embriyo elde edilebilmiş, o deneme de başarısız olmuştu. Uzmanlar, meni örneğinde mikroskopla hiç sperm göremese de aynı örnek YZ destekli sistemden geçirildiğinde tablo değişti. Sistem, iki saat içinde 2.5 milyon görüntüyü analiz ederek yedi sperm tespit etti. Bunlardan ikisi hareketliydi ve birer yumurtaya enjekte edilerek iki embriyo oluşturuldu. Embriyo transferi sonrası kadının gebelik testi pozitif çıktı.
SAATTE 1 MİLYON KARE
Sistem yüksek hızlı görüntüleme ile YZ’yi birleştiriyor. Meni örneği saniyede 300 kare yakalayabilen kamera tarafından taranıyor; sistem 1 saatte 1 milyondan fazla görüntüyü analiz ediyor. YZ, bir hücreyi sperm olarak tanımlamadan önce onu en az üç karede izliyor. Böylece olası hatalar önleniyor.
HENÜZ TEK ÖRNEK
Columbia Üniversitesi’nden yapılan açıklamada, bu teknolojinin “yeni bir umut kapısı açabileceği” vurgulandı. Ancak araştırmacılar, çalışmanın henüz tek bir vaka üzerinden gerçekleştirildiğine dikkat çekti. Uzun vadeli sonuçlar ve daha geniş hasta gruplarıyla yapılacak klinik denemelerle yöntemin güvenilirliği doğrulanacak.
UZMANLAR MİLLİYET'E DEĞERLENDİRDİ
‘GÖRÜNTÜ İŞLEMEDE HIZLI VE İSTİKRARLI’
Koç Üniversitesi Hastanesi Tüp Bebek ve Üreme Sağlığı Merkezi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Barış Ata: Azospermi terimi menide sperm bulunmadığı durumu tanımlar ve çocuk sahibi olmakta zorlanan çiftlerin yaklaşık yüzde beşini etkiler. Bazı azospermili erkeklerde ise menide bazen çok az sayıda sperm bulunabilir. YZ teknolojilerinin, insanlardan daha hızlı ve daha başarılı olduğu alanların başında görüntü işleme görevleri bulunmaktadır. Yorulmayan, dikkati dağılmayan, algoritmik olarak çalışan, insan gözünden daha iyi optik sistemler kullanan ve eğitilen görüntü işleme sistemlerinin insanlardan daha başarılı olması veya en azından daha hızlı ve istikrarlı olması şaşırtıcı değildir. Sperm varlığını tespit etmek üzere geliştirilen ve ticari kullanıma hazırlanan birkaç teknoloji bulunmaktadır. Teknolojinin muhtemel faydası, sperm bulma ve dolayısıyla gebelik olasılığını yükseltmesi olarak düşünülebilir. Sperm yokluğunda bir görüntüleme teknolojisinin sperm üretmesi beklenemeyeceğinden ‘erkek kısırlığının sonu geldi’ demek doğru olmayacaktır.
‘GELECEK VAAT EDEN ÇALIŞMA’
Medicana International İstanbul Hastanesi’nden Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Prof. Dr. Selman Laçin: Normalde sperm bulunamaması durumunda sperm bulabilmek için erkeğin testislerinden ameliyat edilerek sperm aranması gerekir. Ancak bu da her zaman başarılı olan bir yöntem değildir. Verilen sperm örneğinde az sayıda da olsa sperm bulunursa ameliyata gerek kalmadan bu spermler kullanılarak gebelik elde edilmeye çalışılır. Ancak bir embriyoloğun klasik yöntemle mikroskop altında sperm taraması bazen sonuca ulaşmamaktadır. Bu çalışmada spermlerin video görüntüsünden yaklaşık iki saat içerisinde YZ yardımıyla 2.5 milyon imaj analiz edilmiş sperm tespit edilmiş. Bu da YZ’nin artık tüp bebek alanında da rahatlıkla kullanılabileceğini gösteriyor. Bu açıdan ufuk açıcı ve gelecek vaat eden bir çalışma olarak yorumlanabilir.
patronlardunyasi.com