Dünya


Almanya genelinde havai fişekler yalnızca 29–31 Aralık tarihleri arasında satılabiliyor ve sadece 18 yaşını doldurmuş kişilere veriliyor. Kullanım ise yalnızca 31 Aralık ve 1 Ocak tarihlerinde serbest.

Kurallara uymayanları ise ağır yaptırımlar bekliyor: İhlalin niteliğine göre 50 bin euroya kadar para cezası, hatta ceza davaları ve tazminat talepleri söz konusu olabiliyor.

DOKTORLARDAN SERT UYARI: “YILBAŞI BİR KORKU GECESİNE DÖNÜŞÜYOR”

Basına da yansıyan tartışmalarda en sert tepki ise Alman Tabipler Birliği Başkanı Klaus Reinhardt’tan geldi. Reinhardt, özel kişilerin kontrolsüz şekilde havai fişek kullanmasının her yıl binlerce yaralanmaya yol açtığını belirterek, ülke genelinde yasak çağrısı yaptı.

Reinhardt, özellikle çocuk ve gençlerde görülen kulak travmaları, göz yaralanmaları ve yanıklar nedeniyle acil servislerin dolup taştığını, bunun sağlık sistemine milyonlarca avroluk ek yük getirdiğini söyledi. Ayrıca havai fişeklerin zaman zaman polis ve kurtarma ekiplerine karşı “silah gibi” kullanıldığını vurguladı.

Reinhardt, havai fişeklerin Almanya’daki savaş mültecileri üzerindeki etkilerine de vurgu yaptı. “Bombalar ve patlamalar yaşamış insanlar için yılbaşı gecesi adeta bir korku gecesine dönüşüyor” diyen Reinhardt, kontrolsüz patlamaların travmaları yeniden canlandırdığını belirtti.

ÇEVRECİLERDEN UYARI

Alman Çevre Yardım Kuruluşu Deutsche Umwelthilfe (DUH), yılbaşı gecesinin “eşi benzeri görülmemiş bir felakete” dönüşebileceği uyarısında bulundu. Kurumun verilerine göre, 2025’in ilk dokuz ayında Almanya’ya ithal edilen havai fişek miktarı bir önceki yıla göre yüzde 60’tan fazla artarak 42 bin 400 tona ulaştı. DUH, ince toz (PM), çevre kirliliği ve hayvanlar üzerindeki olumsuz etkiler nedeniyle merkezi ve izinli gösteriler dışında havai fişek kullanımının sonlandırılmasını istiyor.

SEKTÖR VE SİYASETTEN İTİRAZ: “GELENEK YASAKLANMAMALI”

Havai Fişek ve Sanatsal Gösteri Tekniği Birliği Genel Sekreteri Christoph Kröpl, yasak çağrılarına sert tepki gösterdi. Kröpl, ağır kazaların neredeyse tamamının yasadışı ve denetimsiz ürünlerden kaynaklandığını savunarak, yasal havai fişeklerin sıkı denetimden geçtiğini söyledi. Ona göre asıl sorun, mevcut yasaların yeterince uygulanmaması.

Federal Ulaştırma Bakanı Patrick Schnieder (CDU) de genel bir yasağa karşı çıktı ve “Her şeyi yasaklamak zorunda değiliz. Yılbaşı kutlamaları bizim geleneğimiz.” dedi. Ancak Schnieder da kişisel olarak havai fişek kullanmadığını ekledi.

Tartışma sürüyor

Bir tarafta güvenlik, sağlık, çevre ve hayvan hakları gerekçeleriyle yasak çağrıları, diğer tarafta gelenek ve bireysel özgürlük vurgusu… Almanya’da yılbaşı havai fişekleri tartışmasının önümüzdeki günlerde daha da alevlenmesi bekleniyor.

TARİHİ KENT MERKEZLERİNDE YASAK

Almanya'nın güneyinde Tübingen, Reutlingen ve Horb gibi Baden-Württemberg eyaletindeki bazı kentlerde, yılbaşı gecesi şehir merkezlerinde havai fişek ve patlayıcı maddelerin kullanımı yasaklandı.

Tübingen’de özellikle dar sokakları ve tarihi yarı ahşap evleriyle bilinen eski şehir (Altstadt), yasak bölge ilan edildi. Belediye, çok sayıda insanın dar alanda bulunmasının büyük risk oluşturduğunu belirtiyor.

Reutlingen’de ise yasak, 1 Ocak 2023’te tarihi merkezde çıkan ve hızla yayılan bir yangının ardından kalıcı hale getirildi. Belediye Başkanı Thomas Keck (SPD), Marienkirche ve Spitalhof gibi “kültürel açıdan paha biçilemez yapıların mutlaka korunması gerektiğini” vurguladı.

Horb am Neckar’da da yılbaşı ve yılın ilk günü tarihi kent merkezinde havai fişek kullanımı yasak. Belediye, hem yangın riskini azaltmayı hem de çevre kirliliğini önlemeyi hedefliyor.

Bu kentlerde havai fişek kullanmak isteyenler için belirlenmiş açık alanlar öneriliyor.

BAZI KENTLERDE YASAK YOK, ANCAK KURALLAR GEÇERLİ

Mössingen ve Rottenburg’da ise özel bir şehir merkezi yasağı bulunmuyor. Ancak burada da federal düzeyde geçerli kurallar uygulanıyor. Buna göre; kiliseler, hastaneler, huzurevleri, çocuk yuvaları, tarihi ve yarı ahşap binalar ile akaryakıt istasyonlarının yakınında havai fişek kullanımı yasak.

patronlardunyasi.com