ABD'nin Ukrayna ve Rusya arasında hızlı bir anlaşma için bastırdığı bir dönemde diplomatlar ve yetkililer bu zirveyi, Avrupalıların kolektif güçlerini en üst düzeye çıkarmaları ve oyunda söz sahibi olduklarını kanıtlamaları için bir kırılma anı olarak görüyorlar.
Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen zirve öncesinde yaptığı açıklamada, "Bu sadece rakamlarla ilgili değil," dedi. "Bu aynı zamanda Ukrayna'nın gerçek bir barışı -adil, kalıcı, Ukrayna'yı ve dolayısıyla Avrupa'yı koruyan bir barışı- güvence altına alma kabiliyetini güçlendirmekle de ilgili," dedi.
Masada 90 milyar euro rakamına ulaşmak için iki ana seçenek bulunuyor. Bunlardan ilki, Rusya Merkez Bankası'nın dondurulmuş varlıklarının Ukrayna'ya sıfır faizli bir tazminat kredisine dönüştürülmesini öngören çığır açıcı bir teklif. Bu kredinin geri ödenmesi ancak Moskova'nın işgalinin yol açtığı zararı telafi etmesinden sonra istenecektir ki bunun gerçekleşmesi pek olası değil.
İkinci seçenek ise, Komisyon'un COVID-19 salgını sırasında tüm üye devletler adına yaptığı gibi mali piyasalardan ortak borçlanma.
Her iki seçeneğin de liderlerin zihninde ağır basan artıları ve eksileri var. Ancak arada önemli bir fark bulunuyor: Ortak borç için AB bütçe kurallarının oy birliğiyle değiştirilmesi gerekirken, tazminat kredisi sadece nitelikli çoğunlukla onaylanabilir. Ortak borçlanma, Macaristan'ın uzlaşmaz muhalefeti nedeniyle neredeyse imkânsız bir senaryo.
Bu durum, Belçika'yı ilgi odağı haline getirdi. Rusya'da 185 milyar euroluk varlığı bulunan Belçika, tazminat kredisinin onaylanması halinde Moskova'nın sınır tanımayan misillemesine maruz kalmaktan korkuyor. Belçika Başbakanı Bart De Wever öneriyi "temelden yanlış" ve "çok yönlü tehlikelerle" dolu olarak nitelendirdi.
Bu nedenle perşembe günkü zirvede liderler De Wever'in sayısız endişesini gidermeye ve Belçika'nın bu cesur plana katılımını güvence altına almaya çalışacak. Son günlerde İtalya, Bulgaristan, Malta ve Çek Cumhuriyeti tazminat kredisine ilişkin çekincelerini dile getirirken, 185 milyar euroyu bulunduran Euroclear da eleştirel bir tutum sergiledi.
patronlardunyasi.com