Doğa


Rusya’nın Uzak Doğu’daki Kamçatka Yarımadası üzerinde bulunan Bezymianny, volkanizmanın düzenli biçimde sürdüğü bir bölgede yer alıyor. Kasım ayında yanardağdan 10 bin metreyi aşan bir kül bulutu yükseldi. Rusya Volkanoloji ve Sismoloji Enstitüsü, bunun onlarca yıldır kaydedilen yeniden oluşum sürecinin son halkası olduğunu bildirdi.

1956’DA ZİRVESİNİ KAYBETMİŞTİ

1956’daki büyük çöküşten önce Bezymianny’nin yüksekliği deniz seviyesinden en az 3.112 metreydi. O patlama, dağın yamacını parçaladı, zirveyi yok etti ve at nalı biçiminde dev bir krater oluşturdu. Patlamanın hemen ardından krater içinde bir lav kubbesi oluşmaya başladı ve sonraki patlamalarla birlikte büyüyerek yanardağın klasik konik formuna yeniden kavuşmasını sağladı.

2020 yılında yayımlanan bir araştırma, 1949–2017 yılları arasında çekilen hava fotoğraflarını analiz ederek Bezymianny’nin günde ortalama 26.400 metreküp kaya eklediğini ortaya koydu. Araştırmacılar dağın eski yüksekliğine 2030–2035 yılları arasında yeniden ulaşabileceğini belirtti. Çalışmanın yazarları Alexander Belousov ve Marina Belousova, yeni volkanik yapının “şaşırtıcı derecede hızlı büyüdüğünü” söyledi.

Bilim insanları ayrıca at nalı biçiminde krater oluşturan önceki çökme geçmişine sahip volkanların tekrar çökebileceğini ve bunun yeni büyük patlamalara yol açabileceğini vurguluyor. Yani yeniden doğuş etkileyici olsa da, beraberinde jeolojik bir uyarı etiketi taşıyor.

LAV AKIŞLARIYLA YILLAR SÜREN BİR YENİDEN ŞEKİLLENME

Bezymianny’nin bugünkü görüntüsü yalnızca büyük kül patlamalarının değil, 1977’den bu yana süregelen lav akıntılarının da sonucu. Zamanla lavın silika oranının düşmesiyle akışkanlığı arttı ve daha geniş alanlara yayılarak yeni katmanlar oluşturdu. Bu süreç yanardağın yüksekliğini ve simetrisini yeniden kazanmasını sağladı.

Yanardağ, uydu görüntüleri, yer istasyonları, web kameraları ve düzenli keşif uçuşlarıyla izlenmeye devam ediyor. Belousov ve Belousova’ya göre Bezymianny’nin çöküş ve yeniden yapılanma sürecine ilişkin bu uzun kayıt, benzer geçmişe sahip diğer volkanların —örneğin Mount St. Helens— uzun vadeli davranışlarını tahmin etmek açısından büyük önem taşıyor.

Araştırmacılar, dağın önümüzdeki yıllarda daha fazla büyüme, yeni lav akıntıları ve yapısal değişim göstermesini bekliyor. Bezymianny’nin 69 yıllık yeniden inşa hikayesi, gerçek zamanlı olarak devam ediyor.

patronlardunyasi.com