Flaş! Asbestli geminin Türk sularına girişine izin yok

Bakanlık kamuoyunun tepkisine rağmen direttiği söküm işlemlerinde geri adım attı ve şartlı onayı iptal etti. Bakanlığın bu açıklaması Brezilya'nın yeni analiz talebinin reddetmesinin ardından geldi.

Brezilya donanmasına ait Nae Sao Paulo isimli geminin İzmir Aliağa'da sökülmesine asbestin büyük tehlikeleri nedeniyle tepki gösteriliyordu. Uzmanlar tarafından asbest bombası olarak nitelendirilen ve İzmir Büyükşehir Belediye Başkanı Tunç Soyer'in İzmir'i korumak için gelmesine asla izin vermeyeceğini söylediği gemiye Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı izin vermiş ve gemi yola çıkmıştı.

Kurum: NAE Sao Paulo gemisinin Türk karasularına girmesine izin verilmeyecek

Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Kurum, Türkiye'ye gelecek 'NAE Sao Paulo' gemisiyle ilgili notifikasyon onayı iptali ve geminin Türk kara sularına girmesine izin verilmeyeceğine dair açıklama yaptı.

Bakan Kurum, "Uluslararası bağımsız denetim kuruluşları ve Bakanlığımız denetim ekipleri gözetiminde notifikasyon şartında yer almasına rağmen ikinci bir denetim sürecinin işletilmemesi; tekrar istenen asbest ve diğer tehlikeli maddelerin bulunduğu yerlerin gemi planı üzerinde gösterilerek ve numune alınan noktaların fotoğraflanarak hazırlanması gereken 'Tehlikeli Madde Envanter Raporunun' Bakanlığımıza sunulmaması nedeniyle; 'NAE Sao Paulo' isimli gemi için verilmiş olan şartlı notifikasyon onayının iptal edilmesine karar verilmiştir. Bu karar doğrultusunda; geminin Türk karasularına girmesine izin verilmeyecektir" dedi.

Kurum, bugüne kadar söküm işlemleri için Türkiye'ye gelen her gemide mevzuata uygun olarak her zaman uluslararası hukukun gereğini yaptıklarını da vurgulayarak, "Sadece NAE Sao Paulo gemisinde değil; tüm gemilerde de sürecin her aşamasını yakından takip ettik; çevremize, insanımıza zarar verecek hiçbir adıma izin vermedik. Milletimiz müsterih olsun. Bundan sonra da izin vermeyiz" dedi.

Brezilya yeni analizi reddetti: Türk kara sularında yapılması daha uygun

Uzmanların geminin belirtilen asbest oranının gerçeği yansıtmadığını söylemesine rağmen Bakanlık ölçümlerin yapılacağını söylemişti. Ancak kamuoyunun yoğun tepkisi sonrası Bakanlık, yola çıkan gemi için Brezilya sınırlarında yeni analiz istedi. Brezilya ise bu isteği reddetti ve yeni tehlikeli madde envanterinin Türkiye girişinde yapılmasının “uygun olduğuna” dair gemiyi satın alan Sök Denizcilik’in Brezilya’daki aracı firmasına bir yazı iletti.

Geminin Türk kara sularına girmesine izin verilmeyecek

Bugün ise geminin Türkiye'ye gelmesine izin verilmeyeceği duyuruldu.

Bakanlıktan yapılan açıklamada şunlar söylendi:

1- Brezilya Basel Sözleşmesi Yetkili Otoritesi IBAMA (Brezilya Çevre ve Yenilenebilir Doğal Kaynaklar Enstitüsü) tarafından Bakanlığımıza yapılan “NAE Sao Paulo” isimli eski askeri uçak gemisinin ülkemize Sök Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. tarafından sökülmek üzere ithal edilmesi için sunulan notifikasyon başvurusuna 30.05.2022 tarihinde “Karasularımıza girmeden denetim yapılması ve Bakanlığımız uzmanlarının gözetiminde söküm yapılması koşuluyla” ŞARTLI ONAY verdik.

Basel Sözleşmesi hatırlatıldı

2- Sürecin başından bu yana; tarafı olduğumuz Basel Sözleşmesi gereğince yükümlülüklerimiz ve uluslararası hukuktan doğan haklarımızı ifade ettik, tehlikeli herhangi bir olumsuzluğun olması durumunda, gemiyi hiçbir tereddüde yol açmadan kabul etmeyeceğimizi ve ülkemiz karasularına girmeden geri göndereceğimizi defaatle paylaştık.

'Tehlikeli Madde Envanter Raporunun tarafımıza sunulmasını istedik'

3- Gemiyle ilgili Brezilya Federal Bölge Mahkemesinin ihtiyati tedbir kararı alması üzerine, verdiğimiz şartlı onayın yerine getirilmesi amacıyla 09.08.2022 tarihli yazımızla Brezilya Yetkili Otoritesi IBAMA’ya ve Sök Denizcilik ve Tic. Ltd. Şti. firmasına mahkeme kararlarının ve geminin ülkemize gelmeden önce YENİDEN hazırlanmış Tehlikeli Madde Envanter Raporunun tarafımıza sunulmasını istedik.

'Notifikasyon onayının iptal edilmesine karar verildi'

4- Gelinen noktada; uluslararası bağımsız denetim kuruluşları ve Bakanlığımız denetim ekipleri gözetiminde notifikasyon şartında yer almasına rağmen ikinci bir denetim sürecinin İŞLETİLMEMESİ; tekrar istenen Asbest ve diğer tehlikeli maddelerin bulunduğu yerlerin Gemi planı üzerinde gösterilerek ve numune alınan noktaların fotoğraflanarak hazırlanması gereken ‘Tehlikeli Madde Envanter Raporunun’ Bakanlığımıza sunulmaması nedeniyle; “NAE Sao Paulo” isimli gemi için verilmiş olan şartlı notifikasyon onayının iptal edilmesine karar verilmiştir. Bu karar doğrultusunda; geminin Türk karasularına girmesine izin verilmeyecektir.

'Tüm gemilerde süreci yakından takip ettik'

Biz bugüne kadar söküm işlemleri için ülkemize gelen her gemide mevzuata uygun olarak hep uluslararası hukukun gereğini yaptık. Sadece NAE Sao Paulo gemisinde değil; tüm gemilerde de sürecin her aşamasını yakından takip ettik; çevremize, insanımıza zarar verecek hiçbir adıma izin vermedik. Milletimiz müsterih olsun. Bundan sonra da İZİN VERMEYİZ.