Bütçeye korona ayarı: Kamuya 1.2 trilyon
Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan imzalı 2021 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi, TBMM’ye sunuldu.
Bu yıl ilk kez Program Bütçe esaslarına göre hazırlanan teklifte 2021 yılında vergi gelirleri 922.7 milyar TL öngörüldü. Bunun 213.7 milyar TL’sini özel tüketim vergisi, 195.3 milyar TL’sini gelir vergisi oluşturdu.
Bütçede Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) ile eğitim hizmeti veren diğer kurum ve kuruluşlara 2021’de 19.1 milyar lirası yatırım olmak üzere 211.4 milyar TL kaynak ayrıldı. Böylece MEB’in yatırım ödeneği 1 yılda yüzde 94 arttı. Sağlık yatırımları için ayrılan kaynak ise 11.6 milyar TL’den 20.1 milyar TL’ye çıkarıldı. 2021 yılı bütçe teklifinde yer alan önemli başlıklar şöyle:
Bütçe giderleri 1 trilyon 346.1 milyar TL, faiz hariç giderler 1 trilyon 166.6 milyar TL, bütçe gelirleri 1 trilyon 101.1 milyar TL, vergi gelirleri 922.7 milyar TL, bütçe açığı 245 milyar TL olarak öngörüldü.
Vergi gelirlerinin 213.7 milyar TL’si özel tüketim vergisi; 195.3 milyar TL’si gelir vergisi; 194.9 milyar TL’si ithalatta alınan KDV; 105.2 milyar TL’si kurumlar vergisi; 70.6 milyar TL’si de dahilde alınan KDV’den oluştu. Vergi dışı gelir 178.4 milyar TL planlandı.
Genel bütçe kapsamındaki kamu idarelerine 1 trilyon 223.5 milyar TL, özel bütçeli idarelere 119.9 milyar TL, düzenleyici ve denetleyici kurumlara da 2.7 milyar TL ödenek ayrıldı.
Cari transfere 536 milyar TL, personel giderine 326.6 milyar TL, faiz giderine 179.5 milyar TL, sermaye giderine 103.7 milyar TL, kurum ve kuruluşlarının mal ve hizmet alım giderine 89.1 milyar TL, sosyal güvenlik prim ödemelerine 54.5 milyar TL ayrıldı.
Bütçeden yerel yönetimlere kaynak, 114 milyar TL oldu.
Sağlık ve tarım
2020 yılı bütçesinde sağlık sektörü yatırımlarına 11.6 milyar TL kaynak ayrılmışken, bu rakam 2021 yılı bütçesinde 20.1 milyar TL’ye yükseltildi. Bu rakamın 18.5 milyar TL’si Sağlık Bakanlığı; 1.6 milyar TL’si ise üniversiteler için ayrıldı.
2020 yılı bütçesine göre 9 milyar TL artış yapılan tarım alanına 42.4 milyar TL kaynak ayrıldı. Tarımsal destek programları için 22 milyar TL, tarım sektörü yatırımları için 12.1 milyar TL, tarımsal kredi sübvansiyonu, müdahale alımları, tarımsal KİT’lerin finansmanı ve ihracat destekleri için 8.3 milyar TL kaynak planlaması yapıldı. DSİ’ye 2020 yılında yatırımlar için ayrılan toplam kaynak 6.3 milyar TL düzeyindeyken, 2021 yılında bu rakam 15.1 milyar TL’ye ulaştı.
2021 yılı bütçe teklifinde, 2020 yılına göre en fazla ödenek artışı yatırım projeleri için sağlandı. Bu çerçevede, 2020 yılında 56.6 milyar TL olan sermaye gideri ödenekleri, yüzde 83 oranında artarak 103.7 milyar TL’ye ulaştı. 2020 yılında OSB ve KSS yatırımlarına 204 milyon TL kaynak ayrılmışken, 2021 yılında bu rakam 1 milyar 124 milyon TL’ye ulaştı.
Sosyal güvenlik işveren prim destekleri için 27.7 milyar TL, tarımsal kredi faiz destekleri için 5.5 milyar TL, hazine destekli kefaletler için 5.5 milyar TL, ihracat destekleri için 4.1 milyar TL, esnafların finansmana erişimi için 3.8 milyar TL ayrıldı.
EĞİTİME KAYNAK ARTIŞI
2021 yılı bütçesinde en büyük pay yine eğitim hizmetlerine ve bu hizmetleri yürüten kuruluşlara ayrıldı. MEB ile eğitim hizmeti veren diğer kurum ve kuruluşlara 2021 yılında 19.1 milyar TL’si yatırım olmak üzere toplam 211.4 milyar TL kaynak ayrıldı.
Bu kapsamda; en büyük pay 82.2 milyar TL ile temel eğitim için planlandı. Temel eğitimi, 52.2 milyar TL ile yükseköğretime, 43 milyar TL ile ortaöğretime ve 4.8 milyar TL ile engelli eğitimine ayrılan bütçe takip etti. Geçen yıl yatırım ödeneği 5.8 milyar TL olan MEB’in 2021 bütçesindeki yatırım ödeneği yüzde 94 artışla 11.3 milyar TL’ye çıkarıldı.
