Kalp sağlığında yeni dönem: Avrupa rehberleri sanal anjiyoyu öneriyor, efor testi artık tarih oluyor
Avrupa’da artık sanal anjiyonun önerildiğine dikkat çeken Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Melih Us, “BT anjiyo denilen sanal anjiyo sonucunda koroner damarda yüzde 50’nin üzerinde darlık varsa, o zaman ikinci aşamaya geçilerek klasik anjiyo yapılmalı” dedi.

Geçen yıllarda kardiyoloji ve kalp damar alanında tanı ve tedavi protokollerinde önemli değişiklikler yapıldı. 2024 yılında Avrupa Kardiyoloji Derneği’nin yayınladığı kılavuzda bazı önemli değişiklikler oldu. Hastalar artık tamamen kişisel özelliklerine göre değerlendirilecek ve kişiye özel tedavi uygulanacak. Hürriyet’ten Buse Özel’e konuşan Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Melih Us, yeni süreçle ilgili şu bilgileri verdi:
TEDAVİ KİŞİSELLEŞTİ
“Koroner arter hastalığının adı değişti ve kronik bir hastalık olarak kabul edilmeye başlanarak kronik koroner sendromu denildi. Bu doğru bir yaklaşım oldu çünkü hastalara by-pass da yapılsa, stent de takılsa bu hastalık ilerleyebilen ve ömür boyu sürecek bir hastalık olarak tanımlandı. Bu yaklaşımla tedavide risk sınıflandırılması ve tedavi şekli de kişiselleştirildi. Yani kişinin yaşı, mesleği, cinsiyeti, stres seviyesi de tedaviyi değiştiriyor. 2018 yılında koroner kalp hastalığının tanısında efor testi ve talyum sintigrafisi birincil yöntem iken, 2024 protokollerinde artık birincil tanıda. Efor testi ile açık klasik anjiyo yerine, BT anjiyo denilen ve tomografi makinesiyle uygulanan, halk arasında dışarıdan anjiyo denilen yöntem önerildi.
EFOR TESTİ RİSKLİ
Avrupa Kardiyoloji Derneği kılavuzlarda 2024 yılında sadece tanı değil, tedavi yöntemlerinde de köklü değişiklikler yaptı. Ben kendi klinik deneyimlerimde de uzun yıllardır efor testini riskli bulduğum için önermem. Artık yeni tedavi rehberinde de efor testi önerilmiyor. Çünkü efor testinde Avrupa Kardiyoloji Derneği’nin rehberine göre yüzde 20 yanılma payı var. Bunun dışında kalpte ciddi damar tıkanıklığı olan hasta efor testi sırasında kalp krizi geçirebilir. Bu sebeplerle, imkânlar dahilinde ülkemizde de birçok şehirde olan BT anjiyo öneriliyor. Ancak acil durumda, örneğin hasta enfarktüs geçirmekte ise doğrudan açık anjiyo yapılabilir. Ayrıca yapay zekâ ile BT anjiyo görüntülerinden akım ölçümü de yapılabiliyor. Eğer BT anjiyo sonucunda koroner damarda yüzde 50’nin üzerinde darlık varsa o zaman ikinci aşamaya geçilerek klasik anjiyo yapılmalıdır.”
‘DAMARLAR YİNE TIKANABİLİR’
“Hastaya stent taktık ya da by-pass kararı aldık diyelim. Sonrasında hastayı yine ilaçlarla belli bir değerde tutmak zorundayız, çünkü o damarlar yine tıkanıyor. Bu yeni protokolde ayrıca riskli hasta grubunda kötü kolesterolü gösteren LDL değeri de 80’den 50’ye düşürülmüş durumda. Ne yazık ki son yıllarda bırakın kolesterol ilacının dozunu artırmayı, kullanmak istemeyen çok sayıda hasta ile karşılaşıyoruz. Ancak bu hastalıkta kolesterolü belli bir değerde tutmak zorundayız. Yeni kılavuzlarda kan sulandırıcı ilaç için kişiye özel yaklaşım öneriliyor. Örneğin kişide aspirin direnci varsa, siz hastayı aspirin ile koruyamazsınız.”
SANAL ANJİYO NEDİR?
Vücuttaki damar yapılarını bilgisayarlı tomografi (BT) teknolojisiyle detaylı bir şekilde görüntüleyerek damarlarda tıkanıklık veya daralma gibi bir sorun olup olmadığını anlamayı sağlayan non-invaziv bir tanı tekniği. Hastanın kol damarından özel bir kontrast madde enjekte edilerek yapılıyor.
patronlardunyasi.com