İstanbul Havalimanı’nın inşaatında sismik deprem izolatörü kullanılmadığı ortaya çıktı

Zeynep GÜÇLÜCAN yazdı...

Yaşanan 6 Şubat depremi, özellikle kritik öneme sahip havalimanı, hastane, otoyol, demiryolu, liman gibi noktaların ne kadar dayanıklı olduğunun sorgulanmasına sebep oldu.

Patronlar Dünyası, İstanbul Havalimanı’nın inşaatında sismik deprem izolatörü kullanılmadığı gerçeğini ortaya çıkardı. 

SİSMİK İZOLATÖR KULLANILMADI

Avrupa Yakası'nda Karadeniz kıyısındaki Tayakadın ile Akpınar köyleri arasında yer alan İstanbul Havalimanı 2018 yılında kullanıma açılmıştı. İlk uçuş TK2124 koduyla 29 Ekim 2018 tarihinde İstanbul'dan Ankara'ya gerçekleştirilen ve tüm etapları tamamlandığında kapasitesi yıllık 200 milyon yolcuya çıkarılabilen havalimanının inşaatında sismik izolatör kullanılmadığı ortaya çıktı.

DEPREM HASAR ALMADAN ATLATILABİLİYOR

Sismik izolasyonu sağlayan izolatör, binaları depremden ve depremin zararlı etkilerinden koruyan teknoloji olarak bilinirken, sismik izolatörler, deprem sırasında binanın sağa sola sallanmasına engel oluyor ve böylelikle binalar hasar almadan depremi atlatabiliyor.

22,152 MİLYAR EURO DEĞERİNDEKİ TEKLİFLE KAZANILMIŞTI

Yeni havalimanı için yapılan ihaleyi 3 Mayıs 2013'te İGA yatırımcılarının oluşturduğu Cengiz, Mapa, Limak, Kolin, Kalyon Ortak Girişim Grubu (OGG) Cumhuriyet tarihinin en yüksek teklifi olan 22,152 milyar euro değerinde bir teklif ile kazanmıştı.

SÜREÇLER DEPREME UYGUN DENİLMİŞTİ

İstanbul Havalimanı işletmecisi İGA'nın Planlamadan Sorumlu Genel Müdür Yardımcısı İsmail Hakkı Polat, 6 Şubat 2023’te meydana gelen Kahramanmaraş depreminin hemen ardından yaptığı açıklamada, İstanbul Havalimanı'nın inşa edildiği zeminin güçlendirildiğini ve tüm tasarım süreçlerinin depreme uygun gerçekleştirildiğini açıklamıştı. 

GERÇEKLERİ PATRONLAR DÜNYASI ORTAYA ÇIKARDI

Ayrıca İGA'dan yapılan açıklamada, İstanbul Havalimanı'nın tüm tasarım süreçlerinin depreme uygun gerçekleştirildiği ve olası İstanbul depremine de hazır olduğu demeçleri verilmişti.  

Ancak İstanbul Havalimanı’nda sismik izolatör kullanılmadığı gerçeğini Patronlar Dünyası ortaya çıkardı. 

Jeofizik ve Deprem Uzmanı Prof. Dr. Naci Görür’e sismik izolatör kullanmamanın etkilerini sorduk:

“İstanbul Havalimanı’nın bulunduğu bölge, zemin ve jeolojik açıdan problemli bir yer, zemin sağlam değil. Alan rehabilite edilmiş, güçlendirilmiş bir havalimanı, gerekli bütün hesap kitap yapılıp ondan sonra bu işlem yapılmıştır. Öte yandan havalimanının çevresindeki binalar çok katlı ,  geniş oturumlu değil ve en önemlisi deprem yönetmeliklerine uygun yapıldı.

SİSMİK İZOLATÖR HAYAT KURTARIR AMA RİSK OLUŞTURMAZ

Havalimanı alanı kayalık değil. Sismik izolatör tabii ki çok önemli ama olmadığı zaman da illa yıkım yaratacak bir durum değil. Sismik izolatör binalar için de çok önemli.  Havalimanında sismik izolatör kullanılmamasından dolayı illa risk oluşturacak diye bir durum söz konusu değil. Alanın zeminindeki deformasyondan dolayı pistlerde bozulma olabilir, ufak çatlaklar olabilir.”

Konuyla ilgili Prof. Dr. Ahmet Ercan ise; 

“YIKILIR” SÖZÜ BU KADAR KOLAY KULLANILMAMALI

“İstanbul Havalimanına sismik izolatör yapılmadıysa uluslararası yapılan bir yanlışlıktan kaynaklanmıştır. Ancak yapılmaması illa da yıkım gerçekleştirmez. Yıkım kelimesini çok kolay kullanıyoruz ancak durum böyle değil. Önce jeofizik araştırmaları yapılmalı. Türkiye’de “Orası yıkılır, burası yıkılır” söylemleri doğru değil, kimse oturduğu yerden buna karar verip söyleyemez. “ şeklinde konuştu. 

İGA YETKİLİLERİ DOĞRULADI, BELGELERİ BEKLİYORUZ

İGA daha önce İstanbul Havalimanı'nın depreme uygun gerçekleştiğini açıklamıştı. Dün İGA yetkililerine ulaşıp konuyu sorduk.  İstanbul Havalimanında deprem izolatörü olmadığını doğrulayarak, sismik izolatörün deprem için kullanılabilecek önlemlerden sadece bir tanesi olduğunu ve gerekli bütün çalışmaların yapılarak alanın inşaatının gerçekleştiğini açıkladı. Olası depremlere karşı bütün çalışmaların en ince detaylarına kadar yapıldığını, her türlü raporun mevcut olduğunu ve alanda bütün önlemlerin alındığını da sözlerine ekledi.

İlgili raporları Patronlar Dünyası olarak bekliyoruz…

PEKİ DİĞER HAVALİMANLARINDA DURUM NE?

SABİHA GÖKÇEN HAVALİMANI
1986 yılında bu sistemi icat eden ve üreten EPS firmasının web sitesindeki bilgiye göre, Sabiha Gökçen Havalimanı’nda toplam 296 adet izolatör kullanılmış ve terminal binası 8,0 büyüklüğünde depreme dayanıklı.

ATATÜRK HAVALİMANI
İstanbul Atatürk Havalimanı dış hatlar binası 130 + 53 adet, Başakşehir Çam Sakura Şehir Hastanesi tüm binalarda toplam 2.068 adet, İş Bankası Veri Merkezi, Galatasaray  Ali Sami Yen Spor Kompleksi’nin bulunduğu bir çok binada aynı sistem kullanılmış.

DÜNYADA DURUM NE?
2019 yılında açılan Pekin Daxing Havalimanı‘nın terminal binasında da toplam 1.152 adet sismik izolatör bulunurken, terminal binası aynı zamanda dünyanın bu özelliğe sahip en büyük binası unvanını taşıyor.

patronlardunyasi.com