Yeni 'Salma' enerji şirketlerine çıktı! 11 milyar TL saldılar

Cumhuriyet'ten Jale Özgentürk yazdı....

Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati’ye göre “büyük başarılar” sağlanan ekonomide tek sorun “enflasyon...” 

Bakan Nebati onun da bu yıl sonunda yüzde 20’ye kadar ineceğini söylüyor.

Enflasyonun gerilemesi için dünyada uygulanan ekonomi biliminin kuralları ortada yok ama hedef büyük...

Son iki aydır baz etkisi ile düşen enflasyonu başarı olarak sunan Nebati’ye göre işsizlikten, cari açığa makro göstergelerde de büyük başarı var.

Rakamlar hiç de öyle söylemese de...

Türkiye’de yaratılmaya çalışılan pembe tablolarla yurttaşın gerçekleri arasındaki büyük makas her geçen gün açılıyor.

Hükümetin en başarılı olduğu konu baskı ve algı yönetimi... 

Seçimler yaklaşırken büyük kaynak sıkıntısı da yaşayan AKP, hem yeni kaynak bulmak, hem enflasyonu baskılamak, maliyet artışlarıyla kaçınılmaz olan zamları geciktirmek için adeta sineğin yağını çıkaracak yöntemler buluyor. 

VERGİ Mİ CEZA MI?

Osmanlı döneminde uygulanan “salma” vergilere benzeyen cezaların en bilineni gıdada yaşandı.

AKP, iktidara ilk geldiğinde enflasyonu kontrol etmek amacıyla kurulmalarına ve hızla büyümelerine destek verdiği BİM, A101, ŞOK’un yanı sıra Migros, Carrefour’dan oluşan zincir marketleri enflasyonun sorumlusu ilan edip 2.7 milyar TL ceza vermişti. 

Özellikle AKP’ye yakın üç harfli marketlerden birinin yetkilisiyle yaptığım sohbette  “Aslında cezalık bir durum yok. Bir anlamda vergi yani salma” yorumunu yapmıştı.

Daha sonra bu marketlere tedarik yapan şirketlere de 870 milyon lira ceza gelmişti.

11 MİLYAR TL SALDILAR

Şimdi de sırada enerji şirketleri var. Önceki gün Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK), ilginç bir açıklama yaptı.

Sektör temsilcilerine göre “sızdırılan” bu karara göre gerçekdışı bildirimleri tespit edilen 40 şirket hakkında idari soruşturma açılacağı ve şirketlerin tüketicilere 11 milyar liradan fazla geri ödeme yapacağı belirtiliyordu.

Şimdi aralarında kömürden rüzgâra üreticilerin bulunduğu Türkiye’nin en büyük enerji şirketleri beklenmedik bir süreçle karşı karşıya.

Bir üretici EPDK’nin 1 Nisan’da “uluslararası piyasalardaki olağanüstü maliyet artışlarının arz güvenliğini sekteye uğratmaması ve tüketicilerin bu maliyet artışlarından korunması için” fiyatları sabitleyen bir uygulama başlattığını ve daha sonra bunu Ekim 2022’ye uzattığını belirtiyor.

Ancak uygulamanın kurallarının değiştirilerek geriye dönük uygulanmak istendiğini söylüyor. 40’tan fazla şirket arasından biri EPDK’ye açtığı davayı da kazanmış ve yürütmeyi durdurma kararı almış. 

Şirketler 11 milyar TL’nin kendilerinden alınacağını kabullenmiş görünüyor. Altı aydır zaten ucuz enerji için kaynak aktardıklarını söylüyorlar. Fazla umutları da yok. Ancak “gerçekdışı bildirim, haksız kazanç” suçlamaları “itibar sarsıcı” bulunuyor. 

AKP’nin çok kazandırdığına inandığı sektörlere ceza adı altında vergi salması dediğim gibi şaşırtıcı değil. 

Elektrikte bir yılda yüzde 184 fiyat artışı ile karşı karşıya kalan bir tüketici olarak EPDK’nin 11 milyar TL’yi faturalara nasıl yansıtacağını büyük bir merakla bekliyorum!