TL’nin sorununun önemli bir kısmı: Güven kaybı

Türk Lirası bir yandan yeniden seçim bir yandan S-400 gerginliği ile yerinde duramıyor. Dolar/TL kurunda düşüşler yaşansa da kalıcı olamıyor.

Amerika ve Türkiye arasındaki söylemlerin kur üzerinde baskı yaratmaya devam etmesini bekleyen uzmanlar da geri çekilmelerin sınırlı kalacağı yönünde görüş bildiriyorlar.

Karar’da yayınlanan son köşe yazısında İbrahim Kahveci de Lira’nın sorununu güven kaybı olarak tanımlıyor.

Kahveci “Arkamıza S-400 almış şekilde uçuyoruz.

Oysa daha bayram tatili sırasında lira dolar karşısında 5.66’yı görmüştü. Tatil bitti ve işbaşı yaptığımızda el birliğiyle lirayı dolar karşısında 5.90’a düşürdük.” diyor.

Yurtiçi yerleşiklerin döviz mevduatlarına dair açıklanan son verilere de değinen Kahveci “Hadi yabancılar bize güvenini kaybetti diyoruz da yerliler ne durumda?

26 Ocak 2018’de 170.3 milyar dolara ulaşan yerlinin yabancı para tasarrufu 7 Eylül 2018 haftasında 150.9 milyar dolara düştü.

Ya sonra?

İşte o tarihten sonra nerede ise sürekli döviz alımı başladı. Mayıs ayının son haftasında 183.1 milyar dolara ulaşan yerlinin döviz varlığı. 2 milyar 754 milyon dolarlık yeni döviz alımı ile 07 Haziran haftasında 185.8 milyar dolara çıktı.

Kısaca Eylül 2018’den sonra yerli yatırımcılar tam 34  milyar 907 milyon dolar yeni döviz alımı yaptı.

Merkez Bankası’nın haftalık verilerine bakıyoruz. (31 Mayıs-07 Haziran) TL kredileri 1 trilyon 504 milyar liradan 1 trilyon 496 milyar liraya geriledi. TL mevduatları da 993.2 milyar liradan 985.7 milyar liraya düşmüş.

Kısaca Türkiye’de yerli para TL ile işlemler giderek azalıyor.” diyor.

Döviz talebinin önemli bir kısmı güven sorunundan kaynaklanıyor

Kahveci yazısının devamında Lira üzerindeki güven sorunu ve dış politika baskılarının önemine değiniyor.

“İyi ama kime kızabiliriz ki; hükümet bile köprü yapıyor geçiş fiyatı dolarla, otoban yapıyor fiyatı dolarla, havalimanı yapıyor Hazine garantisi dolarla, hastane yapıyor hasta garantisi dolarla…

Yani hükümetin bile kamusal ve yarı kamusal malların fiyatını dolara bağladığı bir ülkede Milletin dolar almasından daha başka ne beklenebilir?

Yerli ve milli söyleme karşılık

İşlemler dolarla…

Son olarak şu notları ekleyelim: Türkiye’de döviz talebinin önemli bir kısmı ‘güven’ sorunundan kaynaklanmaktadır.

İkinci bir neden ise dış politik etkenlerdir. Dış politikanın kişisel kararlara benzeyen anlık değişimleri doğal olarak piyasalar üzerinde de bir dengesizlik oluşturmaktadır.

Sadece bu iki faktörün tersi durumunda bile dolar/lira paritesinin 4.70’lere düşmesi beklenebilir.”