Merkez’e beş koldan kıskaç! Faiz artırsa koltuğundan olacak

 Bankası (TCMB) Başkanlığı'ndan alınmasıyla büyük bir belirsizliğe sürüklenen ekonomi, 5 koldan kıskaca yakalandı.

TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu'nun işini zorlaştıran 5'li kıskaç, yüksek faiz, yüksek kur, yüksek enflasyon, düşük döviz rezervi ve güven kaybı olarak sıralanıyor. Düşük faiz avantajıyla iş başına gelen Naci Ağbal, faizi yükseltip güven mesajları vererek dövizi frenlemiş, bir anlamda ekonomiye umut olmuştu.

Kavcıoğlu ise hem faizin hem dövizin aynı anda yükseldiği, yurtdışından dövizi çekecek güvenin kaybolduğu, kur ataklarını önleyecek rezervin tükendiği bir ortamda, üstelik faiz silahından yoksun olarak göreve başladı. İşte ekonomiyi zora sokan, Kavcıoğlu'nun elini kolunu bağlayan 5'li kıskaç:

FAİZ SİLAHI BİTTİ

TCMB, Naci Ağbal'ın faizi yüzde 17'den yüzde 19'a çıkarmasıyla, kur artışına karşı elindeki en etkili silah olan “faiz silahı”nı kullandı. Kavcıoğlu kuru frenlemek için faizi daha da yükseltse enflasyonu körükleyecek, ekonomiyi zora sokacak. Üstelik o da Ağbal gibi koltuğundan olacak. Faize dokunmasa kurdaki yükseliş devam edecek. Faizi düşürse bu sefer de döviz patlayacak.

KUR ZORLUYOR

Döviz kurunun yükselmesi hem enflasyonu hem de faizi yukarı yönlü zorlarken, döviz mevduatın TL'ye dönüşünü zora soktu.

ENFLASYON BASKISI

Kur artışıyla daha da artması beklenen yüksek enflasyon bir taraftan kuru yukarı iterken bir taraftan Merkez'i yeni faiz artışına zorlayacak. Kur, faiz ve enflasyonun yukarı yönlü baskısı ekonomi çarkını yavaşlatacak.

 EKSİ REZERV

Kavcıoğlu'nun elinde ne yazık ki piyasaya satacak yeterli dövizi de bulunmuyor. Üstelik yeni kur şoku TCMB'nin döviz rezervi biriktirme umudunu da zora soktu.

GÜVEN TAMİRİ ZOR

Ağbal, bozulan bağımsız TCMB imajını kısmen de olsa tamir etmeye başlamıştı. Şimdi Merkez'in güven oluşturma süreci daha da zora girdi.

Nacil Ağbal'ın 4.5 ayda “bağımsız Merkez Bankası” yolunda attığı adımlar boşa gitti.

NEDEN GELDİLER NEDEN GİTTİLER?

Murat Çetinkaya: Erdem Başçı'nın görevi bitince atandı. Geldiği 2016'da faiz yüzde 8, dolar 2.82 TL'ydi. Ancak ekonomide işler kötüye gidip dolar 5.60 liraya yükselince faizi yüzde 24'e kadar çıkarmak zorunda kaldı. Faizi 16 puan artırdığı halde dövizi düşüremediği gerekçesiyle görevden alındı.

Murat Uysal: Faizi ve dövizi düşürmesi için Temmuz 2019'da geldi. Faizi 13.75 puan birden düşürüp yüzde 10.25'e çekti. Ancak dolar 8.46'ya çıkınca 1 yıl 4 ay sonra görevden alındı.

Naci Ağbal: Geçen kasım ayında dövizi düşürmesi için getirildi. 8.46 liraya çıkan doları 7 liranın altına kadar indirmeyi başardı. Ancak kuru düşürmek için faizi 8.75 puan artırıp yüzde 19'a çıkarınca tepki çekti, 5 ayı bile göremeden gitti.

Erdoğan Süzer/Sözcü