Kış bitti! Türkiye, Rusya'dan gaz fiyatında indirim istedi

2020 yılı, doğal gazı ucuzlatacak iki kanalı açtı. BOTAŞ ve Gazprom arasında yapılan doğal gaz anlaşmasına göre, taraflar “10 yıl içinde en az 3 yıl aralıkla 2 kez fiyat revizyonu” talebinde bulunabiliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Petrol ve Doğal Gaz Platformu Derneği’nin (PETFORM) temsilcilerini kabul etti. Dönmez, Türkiye’nin 1 Ocak 2020 itibarıyla Rusya’dan “gazda indirim talep etme hakkı”nın doğduğunu ve bu talebin Gazprom’a iletildiğini söyledi.

İkincisi, petrol fiyatlarında yaşanan tarihi düşüş. Petrol, 6-9 aylık ortalamalarla gaz alım satım fiyatlarına yansıyor. Petrol, bu ve buna yakın düzeyleri koruması durumunda Türkiye’nin gaz ithalat faturası düşecek, gelecek kış “tüketici dostu” gaz fiyatları gündeme gelecek. Türkakım Bulgarlara yaradı! Türkiye'ye yüksek fatura, Bulgaristan’a yüzde 40 indirim

Türkiye’de yılda 50 milyar metreküp dolayında doğal gaz kullanılıyor. Türkiye, gaz ihtiyacının hemen hemen tamamını ithalat yoluyla karşılıyor. Rusya, İran, Azerbaycan’dan boru hatları üzerinden gaz alıyor. Başta ABD, Katar, Cezayir olmak üzere değişik ülkelerden de sıvılaştırılmış doğal gaz (LNG)
ithal ediyor.

Türkiye, doğal gaz ihtiyacının önemli bir bölümünü Rusya’dan karşılıyor. Rusya’nın, toplam gaz ithalatı içindeki payı önceki yıllarda yüzde 55’e kadar ulaştı. Son birkaç yıldır düşüyor. 2019 yılında yüzde 33 düzeyine kadar geriledi.

İNDİRİM HAKKI

BOTAŞ ile Rus Gazprom arasında uzun dönemli, petrol ve türevlerine bağlı doğal gaz alım satım sözleşmeleri bulunuyor. Sözleşme, gerek alıcıya gerekse de satıcıya gaz fiyatlarında revizyon talebinde bulunma hakkı tanıyor. Sözleşme uyarınca taraflar 10 yıl içinde en az 3 yıl aralıkla 2 kez fiyat revizyonu talebinde bulunabiliyor.

Peki, Türkiye için bu hak doğdu mu? Evet, doğdu. Enerji Bakanı Fatih Dönmez, kısa süre önce Petrol ve Doğal Gaz Platformu Derneği’nin (PETFORM) temsilcilerini kabul etti. Görüşmede, doğal gaz fiyatları da konuşuldu.

Bakan Dönmez, Türkiye’nin 1 Ocak 2020 itibarıyla Rusya’dan “gazda indirim talep etme hakkı”nın doğduğunu ve bu talebin Gazprom’a iletildiğini söyledi.

Anımsatmakta yarar. Bulgaristan, Rus Gazprom’dan yüzde 40 indirim aldı. Türkiye de küresel ölçekte genel olarak enerji, özelde de gaz fiyatlarının düştüğü bir ortamda tatmin edici düzeyde indirim bekliyor. Oran, müzakereler sonunda belli olacak. Sektör uzmanları, indirime kesin gözüyle bakıyor.

İkincisi, petrol fiyatlarında yaşanan tarihi düşüş. Brent petrol, Çin’den yayılan ölümcül koronavirüs salgınının da etkisiyle 30 doların altına kadar indi. Sonra bir miktar toparladı. Halen, 36 dolardan işlem görüyor.

Petrol, 6-9 aylık ortalamalarla gaz alım satım fiyatlarına yansıyor. Petrol, bu ve buna yakın düzeyleri koruması durumunda Türkiye’nin gaz ithalat faturasının düşmesine yardımcı olacak. Böylece, gelecek kış tüketiciler çok daha uygun fiyattan gaz kullanabilecek.

Olcay Aydilek/Habertürk