Kaybedenler Kulübü! Yüz milyarlarca dolar nasıl gitti?

Dünya ekonomisinin sarsıldığı bir yıl olan 2022’de makroekonomik gelişmelerden en çok hisse senedi varlıkları ve teknoloji şirketleri olumsuz etkilendi. Şirketlerin hisseleri sert gerilerken dev milyarderlerin varlıkları da eridi.

Pandemide aşırı hızlı büyüyen satışlar 2022’de küçülürken teknoloji hisselerinin değerleri bu yıl önemli ölçüde daraldı. Son on yılda baş döndürücü bir hızla büyüyen teknoloji devleri, ekonomilerdeki yavaşlama nedeniyle işe alımları dondurmaya ve büyük çaplı işten çıkarmalara başladı.

SERVETLERİ HÂLÂ DEVASA BOYUTTA

Ancak teknoloji patronları milyarlarca dolar kaybetse de hâlâ devasa servetlere sahip. Örneğin Facebook’un kurucusu Mark Zuckerberg’in serveti 45 milyar dolar değerinde. Bu rakam İzlanda ekonomisinin gayri safi yurtiçi hasılasından daha büyük.

Ayrıca milyarderlerin birçoğunun serveti 2019’dakine oranla oldukça yukarıda. Çünkü pandemi döneminde aşırı hızlı gerçekleşen büyüme 2020 ve 2021’de milyarderlerin portföylerini doldurmuştu.

Yine de jeopolitik krizler, enflasyon, yükselen faizler ve ekonomilerdeki yavaşlama patronların servetlerinin 2022’de önemli ölçüde daralmasına sebep oldu. Bu yıl önde gelen teknoloji patronunun servetlerindeki değişim şöyle oldu:

ELON MUSK

Tesla, SpaceX ve Twitter’ın CEO’su Elon Musk bu yıl 140 milyar dolar net servet kaybetti. Musk’ın kaybı bu yıl tüm milyarderleri solladı.

Musk yılın büyük bölümünde dünyanın en zengin insanı ünvanını korudu. Ancak servetinin büyük bir kısmını Tesla hisselerinde tutan Musk, hisselerinin bu yıl yüzde 70 değer kaybetmesiyle birlikte tacını devretti.

Borsalardaki genel düşüşün yanında Musk’ın sosyal medya şirketi Twitter’ı 44 milyar dolara satın alabilmek için Tesla hisselerini satması da yatırımcıları kaçırdı.

Yılın sonuna doğru ise Tesla tarihinin en kötü dönemini yaşamaya başladı. Şirketin hisselerinde salı günü satışlar yoğunlaştı ve hisseler bir günde yüzde 11 düştü.

Dün hisselerde yaşanan sert düşüş, Tesla'nın Çin Şanghay’daki tesisinde yeni bir Covid dalgasıyla karşı karşıya kalması ve üretime bir hafta ara vereceği haberlerinin ardından geldi. Musk’ın serveti bir günde 8 milyar dolar eridi.

JEFF BEZOS

Amazon’un kurucusu Jeff Bezos, şirket hisselerinin yılbaşına göre neredeyse yüzde 50 değer kaybetmesi nedeniyle bu yıl yaklaşık 86 milyar dolar kaybetti ve piyasadaki en kötü yıllarından birini yaşadı.

Geçtiğimiz yıl CEO’luktan ayrılan ancak Amazon’un en büyük hissedarı olmaya devam eden Bezos aynı zamanda uzay yolculuğu şirketi Blue Origin’in de kurucusu ve 2013’te 250 milyon dolara satın aldığı The Washington Post’un sahibi.

Amazon’un corona vürüsü pandemisi sırasında yaşadığı devasa büyüme bu yıl yavaşlarken şirket 2022’de yüksek enflasyon ve ekonomideki soğumanın yarattığı sorunlarla boğuştu. Amazon ayrıca yaklaşık 10 bin kişiyi çıkarma süreci başlattı.

MARK ZUCKERBERG

Facebook, Instagram ve Whatapp’ın çatı şirketi Meta’nın sahibi Mark Zuckerberg’in net serveti bu yıl yaklaşık 81 milyar dolar eridi. Facebook kurucusu, Bloomberg Milyarderler Endeksi’ne göre geçen yılın sonunda 6. sıradaydı. Zuckerberg bu yıl 25. sıraya düştü.

2022 ana şirketinin adını Meta olarak değiştirdiğini açıklayan Facebook için zorlu bir yıl oldu. Zuckerberg, sanal evren Metaverse’e fazla odaklanmasına neden oldu.

Şirket, TikTok ve diğer sosyal medya uygulamalarından kaynaklanan rekabet nedeniyle zor zamanlar yaşadı. Ayrıca ekonomik gelişmeler nedeniyle dijital reklamcılık pastasının daralması da şirketi olumsuz etkiledi.

Meta, bu yıl ilk iki çeyrekte gelirinin düştüğünü bildirdi. Şirket, masrafları kısmak için bu sonbaharda 11 bin  işçiyi işten çıkarmayı planladığını duyurdu.

LARY PAGE VE SERGEY BRIN

Google’ın kurucuları ve Alphabet’in yönetim kurulu üyeleri Sergey Brin ve Larry Page bu yıl toplam 88 milyar dolar kaybetti.

Dijital reklamcılık için kötü geçen bir yıl olan 2022’de yaşanan gelişmelerden en çok etkilenen şirketlerden biri Google oldu. Alphabet bu yıl işe alımları yavaşlattı ve video oyunları için bulut akış hizmeti olan Stadia’yı kapattı.

BILL GATES

Microsoft’un kurucu ortağı Bill Gates, 2022’de yaklaşık 29 milyar dolar kaybetti. Gates’in servetindeki bu düşüş borsadaki gerilemeye paralel oldu.

Öte yandan Gates’in yatırımları, birden fazla şirketteki büyük hisseler, gayrimenkuller ve devasa tarım arazileri ile çeşitlendirilmiş olsa da ünlü milyarderin en değerli varlığı bu yıl yaklaşık yüzde 30 oranında küçülen Microsoft’un hisseleri olmaya devam etti.

Microsoft’un bulut hizmetleri geliri son çeyrekte yüzde 24 artarken Windows işletim sisteminin satışları yüzde 15 düştü. Ayrıca şirket bulut geliri için gelecek yıl yavaşlayan bir büyüme beklediğini söyledi.

STEVE BALLMER

Microsoft’un eski CEO’su ve Los Angeles Clippers’ın sahibi Steve Ballmer,  şirketin hisselerindeki gerileme nedeniyle bu yıl 20 milyar dolardan fazla kaybetti.

Ballmer, 2014 yılında Microsoft’tan emekli olduktan sonra ABD’nin ulusal basketbol ligi olan NBA’den Los Angeles Clippers’ı 2 milyar dolara satın almıştı. Ballmer, takımın sahası olan Intuit Dome’u yeniden inşa etmek için bu süreçte ciddi bir para da harcadı.