İstanbul'da pazar 10 Milyar TL: Motosikletle 5 dakikada Beşiktaş

Ürün Dirier'in haberi

AKILLI telefonlar üzerinden VIP araç ve taksi çağırma hizmetleri arasındaki rekabet malum. Yarışa şimdi de motosikletler katıldı. Dünyada özellikle Asya pazarında popüler olan motosiklet paylaşım uygulamalarının benzerleri, geçtiğimiz yıldan bu yana İstanbul’da da kullanılmaya başlandı. Şu an için İstanbul’da çalışan iki motosiklet uygulaması var.

Taximono ve Scotty. İstanbul trafiğine havalı bir çözüm sunan motosiklet paylaşımı, sadece ulaşım için değil kurye ve getir-götür işleri için de kullanılıyor.

İyi derecede motosiklet kullanan sürücülerin dahil olabildiği bu uygulamalar aracılığıyla, motosiklet sahibi kendisine en yakın güzergahtan çağrı yapan kişileri terkisine atıp yola devam ediyor. Kullanıcılar için de kask ve dizlik bulundurmak şart.

Güvenlik öncelikli olduğu için, sürücüler sisteme kabul edilmeden önce çeşitli eğitim ve kontrollerden geçiyor. Sisteme dahil olan sürücüler arasında doktor, avukat, öğrenci gibi her kesimden insan var. Boş vakitlerinde veya bir yerden bir yere gidecekleri zamanlarda çalışanlar olduğu gibi, bunu kendisine iş edinip haftanın her günü çalışan da oluyor. Sürücülerin hiçbiri uygulamaların bünyesinde çalışan birer personel değiller. Herkes çalışma saatlerini kendisi belirliyor.

DÜNYADA YENİ TREND

Dünyada neler oluyor diye bakacak olursak Uber, 2016 yılında motosiklet hizmetini ilk olarak Tayland pazarında denediğini duyurmuştu. Kısa süre sonra Hindistan’daki rakibi Ola da motosiklet seçeneğini tanıttı. Saatler sonra Uber, motosiklet seçeneğinin Hindistan’da da kullanabileceğini duyurdu. Ayrıca, Singapurlu Grabtaxi’nin GrabBike adında bir servisi var ve Endonezya’da Gojek adlı girişim de motosikletli hizmeti veriyor.

Hepsinin temel amacı, şehir trafiğinden kurtulmak isteyen kişilerin güvenli, ekonomik, zamandan tasarruf ederek ulaşımını sağlamak. Motosiklet uygulamalarıyla bir yerden bir yere gitmek taksi ile kıyaslandığında çok daha ucuza mal oluyor. Özetle zamanını ve motosikletini paylaşmak isteyen insanlar bu tür sosyal platformlarda bir araya geliyor. İstanbul için motosiklet çok iyi bir tercih ancak trafikte motosiklete alışık olmadığımız için motorculara karşı çok saygılı bir tutum yok. Buna karşın motorcular birbirlerini devamlı koruyup kolluyor. Yolda bir motorcuya bir şey olsa gören tüm motorcular durup ilgileniyor.

İSTANBUL’DA PAZAR 10 MİLYAR TL

Online araç çağırma hizmetlerinin sadece İstanbul’daki yıllık hacminin 10 milyar lira olduğunu ifade eden Taximono’nun kurucusu Rıdvan Göçemen, motosikletlerle bu pazardan pay almaya aday olduklarını, geçen yıldan bu yana 600 sürücü ve 10 bin yolcuya ulaştıklarını belirtiyor. Uygulama üzerinden günde ortalama 150 transfer yapıldığını aktaran Göçemen, “Yaklaşık bir buçuk yılda dünyadan aya yolculuk yapan bir astronot kadar yol kat ettik diyebiliriz. Ortalama 300 bin kilometre. 2019 hedefimiz 10 bin sürücü, 250 bin yolcuya ulaşmak.” diyor. Şu an için sistemde 10 kadın sürücünün de bulunduğunu aktaran Göçemen şu bilgileri veriyor:

“Kullanıcılarımızın yüzde 60’ı 18-30 yaş arası. İstanbul gibi bir metropolde yaşamak için hızlı olmanız gerekiyor. Artık kimsenin trafikte kaybedecek zamanı yok, bu öğrenci olsun çalışan olsun aynı. Mahkemeye avukatı yetiştirmekten tutun, sınava yetişen öğrenci, işe veya toplantıya yetişmeye çalışan bir beyaz yakalı hızlı olmak zorunda. Sürücülerin hemen hepsi erkek ama kullanıcıların yüzde 60’ı kadın. Sürücülerin yüzde 30’u tam gün çalışıyor, geri kalanı boş vakitlerinde. Şu ana kadar 3 binin üzerinde sürücü sistemimize dahil olmak için başvurdu. Belli kriterlerimiz var, herkesi sisteme dahil edemiyoruz. Önce kullandığı motosikletin kriterlerimize uygun olması ve minimum beş yıl sürüş deneyimi olması gerekiyor. Bu niteliği taşıyorsa belirlediğimiz alana sürüş eğitmenlerimiz tarafından davet ediliyor. Önce motosiklette teknik anlamda bir sorun olup olmadığı inceleniyor, bakımların düzenli yaptırıldığından emin oluyoruz. Ardından sürüş testine çıkıyorlar. Sonrasında adli sicil kaydından sigortasına kadar tüm evrakları toplanıp inceleniyor. Eğer tüm şartlara uygunsa Taximono ailesine dahil ediyoruz. Şimdiye kadar uygulama marketlerde 5 üzerinden en düşük 4 puan aldı.”

GETİR-GÖTÜR DE YAPIYOR

Taximono, Android ve iOS uygulamaları ile hizmet veriyor. Hastane, e-ticaret, gümrük ve muhasebe işleri, kuru temizlemeci ve restoranlarla kurumsal paket anlaşmaları da yapan Taximono’nun bir de Asistan uygulaması bulunuyor. Evde unutulan bilgisayar, telefon, şarj kablosu veya gönderilecek hediye paketi bu uygulamayla sorun olmaktan çıkıyor. Taximono Asistan ile sürücü anlık olarak harita üzerinde izlenebiliyor ve varacağı nokta uygulama üzerinden takip edilebiliyor.

Asistanlık hizmeti için güvenilir sürücüleri bir araya getiren Taximono Asistan uygulaması, İstanbul sınırları içinde paket ve belgeleri güvenli bir şekilde istenilen noktaya ulaştırıyor. Böylelikle özel günlerde unutulan hediyeler, seyahat öncesi unutulan belgeler probleme dönüşmeden çözüme ulaştırılıyor. Mobil uygulaması ile anında fiyat alıp en yakın sürücüyü ilgili noktaya yönlendirirken paket ve belgeleri en güvenli şekilde istenilen hedefe ulaştırıyor. Böylece zamandan da önemli ölçüde tasarruf ediliyor.

BAŞI ASYA PAZARI ÇEKİYOR

Dünyadaki yolcu paylaşım uygulamalarının pazarları hakkında da bilgi veren Göçemen’in aktardıklarına göre, Grab 11 milyar dolar, Gojek 6 milyar dolar değerlemeye sahip. Gojek, Vietnam, Endonezya ve Singapur gibi altı Asya ülkesinde faaliyet gösteriyor. Toyota, Google gibi markalar yolcu paylaşım uygulamalarına yatırım yapıyorlar çünkü yolcu paylaşım sektörü ve motosikletli yolcu paylaşımı büyük bir hızla büyüyor. Endonezya, Singapur ve Vietnam’da hizmet veren Gojek’in yaklaşık 1 milyon motosiklet sürücüsü var. Sadece bir ayda 100 milyon transfer yapıyor. Yapılan yatırımlara gelirsek, Toyota Grab’e 1 milyar dolar, Google da Gojek’e 1 milyar dolar yatırım yapmış. Taximono olarak yatırımcı görüşmelerinin devam ettiğini belirten Göçemen, “Yabancı sermayeyi ülkeye çekmek ancak bu tür inovatif teknoloji girişimleriyle mümkün olabiliyor. Biz de elimizden geleni yapacağız” diyor.

EN BAŞARILI 10 GİRİŞİMCİDEN BİRİ

İstanbul’daki bir diğer motosiklet paylaşım uygulaması ise Scotty. Firma, şehrin ulaşım seçeneklerini geliştirmek, trafiğe teknolojik, modern ve kalıcı bir çözüm üretmek için 2017 yılında kuruldu. Bireysel motosiklet sürücüleriyle kullanıcıları uygulama üzerinden buluşturarak yolculuk deneyimi sunuyor. Yolculuk dışında yemek ve paket hizmetleri de bulunuyor. Scotty Yemek, kullanıcılara diledikleri yerden yemek ve kahve sipariş imkanı sunarken, Scotty Paket ise kullanıcıların e-ticaret sitelerinden aldığı ürünleri İstanbul’un her yerine en geç iki saat içinde ulaştırıyor. Scotty Yemek, anlık takip özelliği sayesinde kullanıcılara siparişlerinin durumunu dakika dakika görebilme olanağı sağlıyor. Bünyesinde 3 bin restoran barındıran Scotty Yemek, kullanıcılarına paket servisi olmayan restoranlardan da sipariş imkanı sunuyor.

Scotty geçtiğimiz günlerde Türkiye’nin en başarılı 10 girişimi arasına girdi. Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) ve Türk Ekonomi Bankası (TEB) işbirliğinde hayata geçirilen Türkiye'nin Girişimcileri Ödülleri’nde “Anka Kuşları-Küllerinden Doğanlar” kategorisindeki ödülün sahibi oldu. Scotty’ye ödülü, Çırağan Sarayı'nda düzenlenen bir törenle Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan tarafından takdim edildi.

Tarkan ANLAR / Scotty’nin Kurucusu

“10 bin aileye istihdam sağlıyoruz”

Şu anda Scotty platformuna kayıt olan yaklaşık 10 bin motosiklet kullanıcısı ve 700 bini aşkın kullanıcı bulunuyor. Şu ana kadar toplam 2 milyon işlem gerçekleştirdik, yemek, yolculuk ve paket hizmetlerinde günde ortalama 12 bin işlem gerçekleştiriyoruz. İstanbul’da direkt bir ekonomi yaratarak en az 10 bin aileye istihdam ve gelir kaynağı yaratıyoruz. Dolaylı olarak da ek çift tekerlekli araç satışı, bakım, servis, eğitim, aksesuar, yakıt gibi birçok yönden de ek bir ekonomi yarattığımızın farkındayız.

Sadece İstanbul’da 300 binin üstünde motosiklet olduğunu düşündüğümüzde, yılsonuna kadar minimum 30 bin motosiklet kullanıcısını sistemimizde görmeyi hedefliyoruz. Tekil kullanıcı sayısında 1.4 milyon hedeflerken, 2019 yılında yemek, yolculuk ve paket hizmetlerinde toplam 10 milyon işlem gerçekleştirmeyi planlıyoruz. Asıl misyonumuz ise motosiklet şehirleri yaratmak, Türkiye’yi motosiklet ile tanıştırmak. Kurulduktan sonra canlı e-spor ve video yayını platformu Twitch’in kurucusu Justin Kan’dan 75 bin dolarlık ilk yatırımımızı aldık. Özellikle yurtdışından ciddi ve bilindik yatırımcılarla yatırım görüşmelerini devam ettiriyoruz. Asya pazarındaki en büyük motosiklet paylaşım uygulamaları Grab ve Gojek haricinde, Hindistan’da Rapido, İtalya’da ise Scooterino diye bir uygulama var. Motosiklet ile sadece yemek servisi yapan firmalar ise Londra’da Deliveroo, Berlin’de Foodora, ABD’de Doordash ve Postmates.

Kimi öğrenci, kimi yönetici, kimi DJ

Taximono ağında sürücü olarak 600 kişi bulunuyor.

- ALP CEYLAN: “Bilgi işlem danışmanıyım, aynı zamanda motosiklet eğitmeniyim ve bir üniversitenin paramedik bölümünde öğrenciyim. 2018 yaz başında keyif ve boş vakitlerimi değerlendirmek için uygulamaya dahil oldum. Uzun zamandır yaşadığım İstanbul’da bunca zaman görmediğim, bilmediğim yerleri öğrenme fırsatım oldu. Yeni insanlarla tanışmak benim için çok keyifli. Çevresinden bu uygulamayı duyan fakat daha önce motosiklete hiç binmemiş kişiler oluyor, ilk birkaç seferde haliyle motosiklete yönelik önyargılar ve korkular sebebiyle çekinerek tedirgin yolculuklar yapıyorlar. Fakat kolaylığı görünce hemen ısınıyorlar. Gerek vakit tasarrufu gerek motosiklet ile yolculuk yapmanın keyfi zamanla vazgeçilmez oluyor. Hatta sonradan motosiklet alanlar oldu. Özellikle toplu taşımadaki rahatsızlıklar nedeniyle kadınlar daha çok kullanıyor uygulamayı.”

 BURAK TAŞKIRAN: “Müzisyenim, DJ’lik yapıyorum. İnsanları motosikletle tanıştırmayı seviyorum. Ayrıca motorumun işletim maliyetini azalttı ve daha fazla gezme olanağım oluştu. Normalde insanlar bu uygulamayı bir yere yetişmek için kullanıyor ama bir gün yolcum sadece gezmek için çağırdığını söyledi ve küçük bir İstanbul turu yaptık. Güvenli sürüş eğitimim olduğu için korkmuyorlar. Boş olduğum zamanlarda ve gezmek istediğimde uygulamayı açıyorum. Bir de hava güzelse…”

 GÜLSEREN BAYDUR: “Diş hekimi asistanıyım. Taximono’ya bir arkadaşım vasıtasıyla dahil oldum, bir senedir de devam ediyorum. Bana katkısı çok fazla, hem bütçeme katkı sağlıyor, hem yaptığım işten keyif alıyorum, hem de yeni deneyimler kazanıyorum. Yaşadığım en ilginç deneyim; kadın bir sürücü görmeye alışık olmayan bir yolcumuzun ‘ya şaka mı yapıyorsun, kameralar nerede’ diyerek etrafta kamera araması olmuştu. Kendisini güçlükle ikna etmiştim ancak keyifli bir deneyim olmuştu.”

 NARGİZ ZEYNALOVA: “Özel bir şirkette proje yöneticisi olarak çalışıyorum. Yaklaşık iki ay önce sisteme dahil oldum. Sosyal medyada gördüğüm sosyal sorumluluk projeleri ilgimi çekmişti. O vasıtayla tanıdım bu uygulamayı. Ek gelirinden ziyade çok keyifli bir ortam var. Farklı insanlarla tanışmak çok keyifli. Hatta bir keresinde almaya gittiğim yolcum arkadaşım çıktı. İlk defa kullananlarda biraz tedirginlik oluyor. Ancak yola çıktığımızda tedirginliklerin hepsi kayboluyor ve aslında motosikletin ne kadar güvenli bir ulaşım aracı olduğunu anlıyorlar. Hafta içi işten eve, evden işe giderken sistemimi aktif hale getiriyorum.”

 HAMİT GÖÇMEN: “Kütüphaneciyim. Motosiklete binmeyi, kültürünü yaşamayı ve bu kültürü yaşatmayı seviyorum. Uygulamaya yazın dahil oldum. İstanbul’da gitmediğim, gezmediğim yeni yerleri keşfediyorum. İlginç deneyim olarak Pascal Nouma’yı taşıdım. Yolculuk boyunca çok eğlendik. Genellikle sakin ve dikkatli bir sürücü olduğum için kullanıcılar biraz deneyimledikten sonra rahatça arkalarına yaslanıyorlar ve yolculuğun tadını çıkarıyorlar. Kadın yolcular ise çoğunlukta. Mesaim harici, kendimi iyi hissettiğim zamanlar uygulamayı açarak bu işi yapıyorum.”

Para Dergisi