Harabe yapılar yıkıldı; Tekke kurtuldu
İstanbul’da kiliseden camiye çevrilen ilk yapılardan biri ve İstanbul’un fethinden sonra açılan ilk tekke olan Fatih Kocamustafapaşa’daki Sümbül Efendi Külliyesi’nin, dış duvarlarına bitişik derme çatma yapılar yıkıldı.
Fatih Belediye Başkanı Ergün Turan, Eyüpsultan’tan sonra ikinci en kutsal bölge kabul edilen Sümbül Efendi Camisi’nin etrafını açıp, çevre düzenlemesi yaparak, yayaların yürüyüş yapacağı alana dönüştüreceklerini söyledi.
Günümüzde cami içinde yer alan sütun ve sütun başlarının 5-6’ncı yüzyıl Bizans dönemine ait olduğu tahmin ediliyor. Bahçe içinde yer alan sarnıç ise 9. yüzyıl Bizans dönemi olarak düşünülüyor. 11 dönüme yayılan külliyenin Bizans döneminde San Andreas Kızlar Manastırı’nın içinde yer aldığı biliniyor.
ETRAFI BİNALARLA ÇEVRİLİ
Osmanlı döneminde önce kilise camiye çevrilirken, sonrasında medrese ve tekke odaları, nihayetinde türbeler ve hazire yapılmış. Külliyenin günümüzde kuzeybatı tarafı çeşitli işyerleri, güneybatı tarafı Koca Mustafa Paşa Hamamı ve otopark, güneydoğu tarafı ise hazire ve Koca Mustafa Paşa İlkokulu ile çevrili.
Külliyenin çevresi İstanbul’daki son 50 yılda yaşanan çarpık kentleşmeden fazlasıyla nasibini almış durumda. Yusuf Sünbül Sinan Hazretleri’nin türbesinin yanında bulunan ve Kocamustafapaşa Âsitânesi olarak da bilinen bu yere, Fatih Sultan Mehmet, İstanbul’un fethinden sonra resmî olarak ilk tekke açılmasına müsaade ettiğinden, ‘Merkez Tekke’ adı verildi.
Geçmiş dönemlerde, belli rütbe sahibi şeyhlerinin toplanıp, istişarede bulunup, İstanbul’daki tekkelerle ilgili kararların alındığı ana tekke olarak bilinen Sünbül Sinan Merkez Tekkesi, Osmanlı’nın son dönemine kadar, bir nevi ‘Şeyhler Meclisi’ olarak işlev gördü.
Fatma Aksu/Hürriyet
