Gümrüğü sıfırladık ama! Venezuela'dan değil ABD'den peynir ithal ettik

Türkiye'nin en çok peynir ithal ettiği ülke KKTC. Bu yıl ABD'den de 403 bin dolarlık peynir satın aldık. 'Venezuela'dan buraya peynir mi gelir?' diyenlere sormak lazım, ABD'den nasıl geliyor!

Türkiye, Hugo Chavez'den beri Venezuela ile ilişkilerini geliştiriyor. Chavez'in vefatının ardından Başkan seçilen Nicolas Maduro Hükümeti ile de iyi ilişkiler korunup geliştiriliyor. ABD'nin hedef aldığı bu iki ülkenin ilişkilerinin iyi olması birilerinin canını fena halde sıkıyor olacak ki, medya yoluyla sürekli spekülasyon üretiyorlar. ABD, Maduro'yu devirmek için defalarca girişimde bulundu. Binali Yıldırım'dan yeni açıklama: Oğlum meraktan biraz da iş adamı olarak Venezuela'ya gitti

Amerikalı ünlü manipülatör Elon Musk'un Venezuela darbesini lityum madenleri için savunduğuna dahi yakın zamanda şahit olduk. Türkiye hemen her zor durumda bu bağımsız ve sürekli ABD kuşatması altındaki ülkenin yanında durdu. Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu'nun Venezuela'yı ziyaretinde yapılan anlaşma uyarınca bu ülkeden belli gıda ve tarım ürünlerinin gümrüksüz alımına yönelik Cumhurbaşkanlığı kararı 21 Ağustos 2020 tarihli Resmi Gazete'de yayımlandı.  Venezuela’dan sıfır vergiyle peynir ithal edilecek

81 DOLARLIK MASKE İHRAÇ ETTİK

Buna göre Venezuela’dan sıfır gümrükle 16 bin 600 ton tarım ve gıda ürünü ithalatı yapılabilecekti. Ürün listesinde bin 500 tonluk peynir de yer aldı. Ancak bu illa ki ithalat yapılacak anlamına gelmiyordu. Bu bir tarife düzenlemesiydi. Yani şu kadar ton mala kadar sıfır gümrük uygulanacak kararı. Ancak karar böyle değilmiş gibi “ülkemizde peynir üretilirken neden Venezuela'dan peynir alacakmışız” bandosu devreye girdi.

Sosyal medyada bir furya başladı. O tarihten sonra Türkiye bu ülkeden peynir ithal etti mi etmedi mi kimse araştırmadı. Nihayetinde iş, Sedat Peker'in haftasonu yayınladığı videoda, ne hikmetse eski Başbakan Binali Yıldırım'ın oğlu Erkam Yıldırım'ın Venezuela ziyaretine değinmesiyle, yeniden gündeme geldi.

Peker'in iddialarını Binali Yıldırım yalanladı ve gidiş nedeninin de test kiti, maske gibi bir takım malzemeler götürüp dağıtmak olduğunu ifade etti.

TÜİK verilerine baktığımızda Türkiye yasak gelmeden olacak 2020 yılında Venezuela'ya 25 kilogram ağırlığında bedeli de 81 dolar olan tıbbi maske ihraç etmiş. Venezuela peynirinden sonra Burkina Faso’dan da pamuk ithal etmeye başladık

İTHALAT YOK İHRACAT VAR

Gelelim çok konuşulan peynir meselesine. TÜİK veri tatabından 0406 GTIP koduyla başlayan ürünlere baktığımızda (ithalatı sıfırlanan tarife) 54 kalem var. Bunlarda sadece birinde 2020 yılında Venezuela ile ticarete denk geldik. O da katı yağ oranı yüzde 40'ın üzerinde olan diğer peynirler. Bunda da ithalat yok. Tersine Türkiye 47 kilogramlık ihracat yapmış. Değeri de 260 dolar. 2021 yılında ise bu GTIP kodu ile başlayan 54 kalemdeki herhangi bir ticarete rastlamadık.

Genel olarak Türkiye'nin peynir ticaretine baktığımızda 2020 yılında en çok peynir ithal ettiğimiz ülke 13.5 milyon dolarla KKTC. Bu ülkeyi 2.8 milyon dolarla İrlanda, onu da 2.5'er milyon dolarla İngiltere ve İtalya izliyor. 2020 yılında yapılan toplam peynir ithalatı 27.2 milyon dolar. İhracatımız ise 172.3 milyon dolar.

En çok peyniri 46 milyon dolarla Irak'a satmışız. Bu ülkeyi 38 milyon dolarla Suudi Arabistan izliyor. Yani peynir ve pıhtılaşmış ürünler olarak geçen dış ticaret kalemindeki dış ticaret fazlası veriyoruz.

TANZANYA'YA GİDEN VENEZUELA'DAN GELİR

Bu yılın ilk üç ayında da yine en çok peynir ithal ettiğimiz ülke 5 milyon dolarla KKTC. Bu ülkeyi 449 bin dolarla Hollanda, onu da 403 bin dolarla ABD izlemiş. ABD'ye bu yıl 1.4 milyon dolarlık da peynir satmışız.

Hollanda'ya ihracatımız ise sadece 51 dolar. Tanzanya'ya da 108 bin dolarlık peynir ihraç etmişiz bu yıl. Mesela 2021 yılında Venezuela'ya 85.4 bin dolarlık peynir altı suyu ve tabii süt bileşenlerinden ibaret diğer ürünler kaleminde mal satmışız. 2020'nin tümünde bu oran 39 bin dolarmış.

“Venezuela'dan nasıl peynir ithal edebilirmişiz, nakliyesi karşılamazmış” gibi yorumlar görüyoruz. Tanzanya'ya nasıl peynir ihraç edebiliyorsak, ABD'den nasıl peynir ithal edebiliyorsak, Venezuela'ya da öyle ihracat yapıyoruz ki ithalat da yapılabilir.

Ülkelerin ikili ilişkilerinde birbirlerini desteklemek için zaman zaman bu tür anlaşmalar yapılır. Venezuela peyniri gelmemiş ama gelmiş olsa da yerli pazarda Türk peynirlerinin yerini zaten maliyeti itibarıyla alamazdı. O halde bu anlaşmalar neden yapılır sorusu gündeme geliyor.

Dış ticarette hep bana hep bana olmaz. Bugün en çok dış açık verdiğimiz ülke Çin. Biz Çin'e süt ve süt ürünleri ihracatı geçen yıl başladı diye sevinmiyor muyduk?

Çinliler, “bizim sütümüz, peynirimiz yok mu neden Türkiye'den ithal edeceğiz” diye sokaklara mı döküldü? Bir de geçen yıl Venezuela'da peynir kutuları içinde yakalanan uyuşturucu meselesi var. Bütün bunları birbirine bağlayıp komplo kuranlar o peynir kutularındaki maddenin Venezula güvenlik güçleri tarafından yakalandığının da farkında mı?

Recep Erçin/Aydınlık