Fransız mallarına boykot büyüyor

Derneklerinin boykot çağrısı yaptığı tüketiciye, birçok yerli mağaza zinciri de söz konusu ürünlerin üzerine, 'Fransız malıdır' afişi asarak destek veriyor. Yerli perakende zincirlerinin önde gelen isimlerinden Kiler, Fransız menşeli malları satmama kararı aldı. Konya merkezli Afra Alışveriş Merkezi de satışını yaptığı 100'e yakın Fransız menşeli ürünün üzerine, 'Bu ürün Fransız malıdır' yazılı etiket yapıştırdı. Adana'daki büyük alışveriş merkezlerinden Almanya merkezli Real, ürünlerini etiketlendirirken 'Menşei: Türk' ibaresini koymaya başladı. Malatya Belediyesi şirketlerinden Esenlik'in 11 marketi de boykot yapanlar arasına katıldı.

Protestolardan etkilenen mağazaların başında Sabancı Holding ile Fransız ortaklı Carrefoursa geliyor. Sunduğu ucuz, kaliteli ve geniş ürün yelpazesiyle her gelir grubundan vatandaşı çeken alışveriş merkezinin otoparkındaki araç sayısı düşmeye, koridorları da gittikçe tenhalaşıyor. Tüketiciler Birliği'nin listenin ilk sırasına koyduğu Total benzin istasyonlarının da satışlarda yüzde 30'u bulan düşüş meydana geldi. Yenibosna'da faaliyet gösteren bayilerden Mevlana Petrol'ün sahibi Nazım Burhanzade, boykotla birlikte işlerin bıçak gibi kesildiğini söyledi. Burhanzade, böyle devam etmesi durumunda şirket olarak ciddi sıkıntıya gireceklerini aktardı.

Tüketici ve marketler arasında yayıyan boykota işdünyası temsilcileri de destek veriyor. Ankara merkezli Hür Sanayici İş Adamları Derneği Genel Başkanı Aydın Ateş, Fransa'ya karşı sadece ekonomik değil, psikolojik boykot da başlatılması gerektiğini belirtti. Ateş, büyükşehirlerdeki Fransızca cadde ve sokak adlarının Türkçe kelimelerle değiştirilmesini önerdi. Dernek üyeleri Fransız malı araçlarını satılığa çıkardı. Bursa'daki Anadolu Sanayici ve İşadamları Derneği'nin üyeleri Fransız malı kullanmama kararı aldı. Dernek üyesi turizm şirketleri, Fransa tur ve rezervasyonlarını iptal etmeye başladı. Bununla birlikte 'temkinli' davranma çağrıları da gün geçtikçe artıyor. Yasanın görüşüldüğü tarihte Fransa'ya tepki için giden işadamı heyetinde yer alan Kütahya Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı Nafi Güral, gösterilen tepkiden sonuç alınabilmesi için 'eğitimli ve organize insan gücüne' ihtiyaç olduğunu söyledi. İzlenimlerini aktaran Güral, Fransa'da yaşayan 400 bin Ermeni'den 270 bininin seçmen olduğunu belirtirken, "Buna karşılık 600 binlik nüfus ile 400 bine varan seçmen gücüne sahip Türk var. Ben şunu anladım, eğer organize olamıyorsanız, insanınız eğitimli değilse, ekonomik gücünüz zayıfsa sözünüzü dinleyen olmaz." tespitinde bulundu. Ankara Sanayi Odası Başkanı Zafer Çağlayan'a göre de bayrak yakma, yoğurdu dökme para ödendiği için Türkiye'nin zararına olur. Onun yerine Fransızlara vize uygulanmalı, milyar dolarlık savunma ihalelerine firmaları alınmamalı. Konya Ticaret Odası Başkanı Hüseyin Üzülmez de boykotun dozunun, iyi ayarlanması gerektiğini belirtiyor.

Raflardaki Fransız malı boşaltıldı

Yurt genelinde 130 mağazasıyla hizmet veren Kiler Hipermarketler Zinciri, Fransa menşeli ürünlerin satışını durdurdu. Danone ve bazı kozmetik ürünlerle ilgili anlaşmalara da son veren hipermarketler zinciri, Fransız mallarının bulunduğu reyonları boşaltıyor. Boş reyonlara Fransa'nın sözde Ermeni soykırımıyla ilgili tutumunu eleştiren afişler konulacak. Mağaza yetkilileri, protesto afişi asılması kararında müşterilerinden gelen yoğun tepkilerin de etkili olduğunu belirtti.

LC Waikiki: Biz Türk'üz

Giyim firması LC Waikiki, kamuoyuna yansıtıldığı gibi 'Fransız' değil, Türk markası olduğunu duyurdu. Şirket sanal ortamda yayılan protesto çağrılarında isminin de geçmesi üzerine gazetelere tam sayfa ilan verdi. Bazı e-forum ve web sitelerinde LC Waikiki'nin bir Fransız markası olarak belirtilmesi üzerine açıklama yapma gereği duyduğunu belirten firma, "LC Waikiki, Tema Tekstil AŞ tarafından Fransız DDKA firmasından 1997 yılında satın alınarak bir Türk markası haline getirilmiştir." duyurusunda bulundu.

Otoparkı boş kaldı

Fransız ortaklı Carrefoursa'nın mağazalarında ziyaretçi sayısı önemli ölçüde azaldı. İstanbul'da Beylikdüzü ve Bayrampaşa ile İzmit'teki Carrefoursa alışveriş merkezleri, hafta sonu olmasına rağmen önceki döneme nazaran oldukça sakin günler geçiriyor. Ziyaretçi azalması yaşandığını doğrulayan mağazaların bazı yetkilileri, bunda protestoların yanı sıra oruçların da etkili olabileceğini öne sürüyor. İstanbul'daki bir mağazanın yetkilisi, "Cumartesi günleri açık ve kapalı otoparkımızda boş yer kalmazdı. Dün kapalı otopark neredeyse bomboştu." ifadelerini kullandı.

Danone marka ürünler iade

Onur Hipermarketleri'nin Beylikdüzü mağazasının müdürü Ekrem Yılmaz, süt ve yoğurt markası Danone'nin Fransız malı olduğunu bilen müşterilerinin aldıkları ürünü iade etmeye başladıklarını söyledi. Ekrem Yılmaz, "Henüz büyük bir tepki gelmedi. Bazı müşterilerimiz aldığı Danone marka süt ya da yoğurdu Fransız malı diye geri veriyor. Bazıları da ürünün bozuk çıktığını söyleyip iade ediyor." dedi.

Ek güvenlik tedbiri alınıyor

Gösterilecek tepkilerden endişe duyan Fransız malı satan dükkanlar, ek güvenlik tedbiri almaya başladı. Çoğunluğunu yabancı markaların oluşturduğu Birleşmiş Markalar Derneği'nin başkanı Selçuk Güzenge, Türkiye'nin yararına olanı yapacaklarını söyledi. Derneğin hukuk danışmanı Vehbi Kahveci'ye göre somut bir tepki oluşmasa da mağaza sahipleri tedirgin oldu. Bu yüzden birtakım ek güvenlik önlemleri alma gereği duyuyorlar.