Ekonomileri salgından 'Donut' kurtaracak
Corona virüsü salgını gezegenin ihtiyaçları doğrultusunda sürdürülebilir kalkınmanın önemini ortaya çıkarırken, Amsterdam şehri İngiliz Kate Raworth’un “donut modeli”ne geçti. Raworth, modelin birçok ülkeye ilham verebileceğini düşünüyor.
Birçok ülke, corona virüsü salgınının yarattığı karmaşadan ekonomilerini nasıl toparlayacağını düşünürken, Hollanda'nın başkenti Amsterdam “donut ekonomisi”ne geçiş yaptı bile.
Çünkü şehir sakinlerinin yaklaşık yüzde 20'si kiralarını ödedikten sonra temel ihtiyaçlarını karşılayamaz hale gelirken, sosyal konut için yaklaşık 60 bin başvuru sahibinin sadece yüzde 12'sine yanıt verilebildi. Hal böyle olunca şehrin ekonomisine “tatlı” bir geçiş yapılması kararı alındı, Amsterdam Belediye Başkan Yardımcısı Marieke van Doorninck, bu modelin krizin etkilerinin üstesinden gelmelerine yardımcı olacağına inanıyor.
Oxford Üniversitesi Çevre Değişim Enstitüsü'nden Kate Raworth'un Birleşmiş Milletler Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri'nden yola çıkarak geliştirdiği ekonomi modeli, insanlarla gezegenin dengeli bir şekilde yaşamasını öngörüyor. Raworth, modelin salgın sonrası birçok ülkeye de ilham vereceğini düşünüyor. “Hepimiz bu krizden nasıl çıkacağımızı düşünmeye başladığımızda, yaşadığımız yerleri nasıl yeniden tasarlayıp yaratacağımız konusunda bütüncül olmaya çalışalım” diyor.
SÜRDÜRÜLEBİLİRLİK ŞART
Dünya Ekonomik Forumu'nun hazırladığı bir raporda da, büyük ekonomilerin sürdürülebilirlik odaklı teşvik paketleri ve üretim modelleri ile tüketici davranışlarındaki olası değişikliklerin sürdürülebilirlik gündemini destekleyebileceğine dikkat çekiliyor ancak teşvik tedbirleri, yatırım kesintileri ve iklim taahhütlerindeki herhangi bir geri adımın ilerlemeyi durdurma riski taşıdığına da vurgu yapılıyor.
EŞİT VE DENGELİ YAŞAM
Gezegenin araçları dahilinde herkesin ihtiyaçlarının eşit olarak karşılanabileceğini savunan iktisatçı Kate Raworth göre, bu modelle ekonomiler yeniden inşa edilebilir. Modelin temel amaçlarından biri, hiç kimseyi donut'ın ortasında yer alan temel gereksinimlerden mahrum bırakmamak. Bilim insanları tarafından çizilen ekolojik tavanı temsil eden dış halka ise biyolojik çeşitliliğe zarar vermemek için insan türünün geçmemesi gereken sınırları vurguluyor.
Nuray Tarhan/Sözcü
