Dükkanı boşaltma üstüne para verelim
Pandemi ve ekonomideki yavaşlama gayrimenkul sektörünü dönüştürüyor. Bir zamanlar boş yer bulunamayan İstanbul Büyükdere aksı üzerindeki plazalar hızla boşalıyor, bazı AVM’ler lokomotif markalara “çıkma, çalışanların maaşını ödeyelim” teklifi yapıyor.
Bir zamanlar boş ofis bulmanın mümkün olmadığı Büyükdere Caddesi üzerindeki plazalarda şimdilerde derin bir sessizlik hakim.
Bu bölgede pandemi ve ekonomik sıkıntılar nedeni ile ticari gayrimenkullerde boşluğun yüzde 35-40 seviyesine yaklaştığı, pek çok mülk sahibinin kiracısını tutmak için kira almadığı, buna rağmen aidat ücretlerini ödemek istemeyenlerin ofisleri boşalttığı ifade ediliyor.
YAPRAK KIMILDAMIYOR
Gayrimenkul Brokerı Songül Toprak Özsan, gelişmeleri anlatırken “Ticari gayrimenkulde yaprak kımıldamıyor” ifadesini kullandı. Çok ciddi bir ekonomik sıkıntının yaşanıyor olmasının sektöre etkilerini birebir gözlemlediklerini anlatan Özsan, büyük firmaların ofislerini terk ettiğini, 4 bin metrekarelik ofislerin bin metrekarelere indiğini anlattı.
“Ticari gayrimenkuller fiyat düşse bile tutulmuyor” diyen Özsan şu bilgileri verdi: “Ticariye hiç ilgi yok. Çok fazla kiralık yer boşta. Mülk sahibi kirayı düşürüyor, almıyor, buna rağmen aidatı ödememek için çıkıyorlar. Büyükdere aksında yeni yapılan plazalar bile dolmadı. Bizde çok sayıda fabrika, lojistik depo kiralık listesinde ama arayan yok.
AVM'ler, kiracıları, özellikle lokomotif markalar çıkmasın diye personel maaşını bile ödemeyi teklif ediyor. Ortadoğulu turistler birçok markayı ayakta tutuyordu, şimdi o tarafta durum ciddi bir daralmaya gidiyor.” Özsan, İstanbul'da merkezi bölgelerdeki ticari gayrimenkullerin yüzde 35-40'ının boş olduğunu belirtti.
A PLUS'A TALEP YOK
İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa, ticari gayrimenkulde hareketin sıfırlandığını, sektörün esnafa destek paketine dahil olmaması nedeniyle de büyük bir mağduriyet yaşadıklarını söyledi. Aşa, “İstanbul'da birbiri ardına açılan kafeler bu kapatmalar sonrası yüksek kiraları ödeyemez hale geldiler. Ya boşaltmak ya da devretmek istiyorlar. Ama kimse devir istemiyor. Büyük şirketler evden çalışma ile ofislerini boşaltmaya, daha küçük, daha ucuz yerlere geçmeye başladı. A plus ofislere talep kalmadı” dedi. Aşa da İstanbul'da ticari gayrimenkulde boşluğun yüzde 35'ler seviyelerini aştığını belirtti.
BODRUM'DA KİRALANACAK EV KALMADI, ŞİLE POPÜLER OLDU
Gayrimenkul Brokerı Songül Toprak Özsan, insanların artık Bebek'te, Nişantaşı'nda oturup yüksek kiralar vermek yerine evden çalışmanın da etkisi ile merkeze daha uzak ama bahçeli, büyük evler tercih ettiğini söyledi. Özsan, “Bodrum'da kiralanacak ev bulamaz hale geldik. Bir müşterimiz iş yeri New York'ta, Bodrum'da ev ofisinden işini yürütüyor. Şile'de, Riva'da birbiri ardına projeler başladı. Evden çalışma piyasada radikal bir dönüşüm yarattı. İnsanlar merkezden uzak ama daha büyük eve geçip bir odayı ofis yapma eğiliminde” dedi. İstanbul Emlakçılar Odası Başkanı Nizamettin Aşa da özellikle üniversiteli öğrencilerin ve hizmet sektöründe çalışanların büyük şehirlerden memleketlerine geri dönmelerinin piyasayı çok negatif etkili olduğunu anlattı.
Özlem Ermiş Beyhan/Sözcü
