Dolarda yükseliş sürecek mi? Kritik tarihler 14-17 Haziran

Enflasyonun ardından döviz kurlarının yönünü tayin edebilecek kritik tarihler olarak ise 14-17 Haziran arası piyasalar tarafından merakla bekleniyor.

Yurt içinde günün en önemli verisi olarak ön plana çıkan enflasyonda, yükseliş beklentilerin altında kaldı. Yıllık enflasyonda düşüşe işaret eden mayıs verileri sonrasında bu hafta TL varlıklar üzerinde ciddi baskı unsuru yaratan 'faiz indirimi' kaygıları yeniden gündeme geldi.

Güne 8,60'ın altında başlayan dolar/TL, enflasyondaki düşüşün bir kez daha tetiklediği faiz indirimi endişeleriyle birlikte yükselişe geçti. Enflasyon sonrası 8,62'nin üzerine çıkan dolar/TL, ABD'de istihdam verilerinin beklentilerin üzerinde gerçekleşmesiyle birlikte yükselişini hızlandırdı ve saat 15:20 itibarıyla 8,67 seviyelerini gördü. Benzer grafiklerle harekete eden euro/TL'de ise işlemler 10,58 seviyesinden geçiyor. 

ABD'nin bordrolar üzerinden hesaplanan ve istihdam verileri için öncü gösterge olarak kabul edilen özel sektörde istihdam piyasa tahminlerinin üzerinde artış gösterdi. Nisan ayında özel sektörde istihdam 978 bin artışla 680 bin olan beklentileri aştı.

Enflasyon düştü, peki dolar/TL neden yükseliyor?

Salı gecesi Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faizlerin düşürülmesi gerektiğini net bir dille açıklaması sonrası kurlar tarihi seviyelerini güncellemiş; dolar/TL, 8,88'i; euro/TL ise 10,76 ya kadar tırmanmıştı.Dün yatırımcılar toplantısında konuşan Merkez Bankası Başkanı Şahab Kavcıoğlu ise  para politikasında gevşeme beklentilerinin haklı bir gerekçeye dayanmadığını, bu baskının ortadan kalkması gerektiğine işaret etmişti.

Ancak Kavcıoğlu'nun açıklamalarında yer alan enflasyon ve politika faizine değinilen bölümde "Enflasyonda kalıcı düşüşe işaret eden güçlü göstergeler oluşana ve 2023 yılında orta vadeli yüzde 5 hedefine ulaşıncaya kadar politika faizini, güçlü dezenflasyonist etkiyi muhafaza edecek şekilde, gerçekleşmiş ve beklenen enflasyonun üzerinde bir düzeyde oluşturulmaya devam edeceğiz." ifadeleri kullanılmıştı. Kavcıoğlu'nun faiz indirimi için işaret ettiği enflasyondaki kalıcı düşüş vurgusu ve bugün enflasyon rakamlarıyla birleşince TL üzerindeki faiz indirimi baskısını desteklemiş oldu. 

Döviz kurları için iki kritik tarih: 14 ve 17 Haziran

TL'nin haziran ayındaki yol haritasındaki kritik virajlardan olan enflasyon verisi geride kalırken gözler artık 14 Haziran'daki Erdoğan-Biden görüşmesi ve oradan gelecek açıklamalarda olacak.

Kurlar için bir diğer önemli tarih ise 17 Haziran, yani Merkez Bankası'nın bu ayki PPK toplantı tarihi.

Erdoğan'ın faiz indirimi açıklamalarının Merkez Bankası'ndan karşılık bulup bulmayacağı, faizlerde muhtemel bir indirim olsa bile bunun ne kadar olacağı; sembolik düzeyde mi kalacağı  piyasaların kafasında soru işaretlerinden sadece birkaçı... 

Dünya Gazetesi Yazarı ve TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Atılım Murat:
Faiz indirimi açıklamaları dolar/TL'de neler olacağına dair ön gösterim sundu

Döviz kurlarında yaşanan hareketleri, enflasyon rakamlarını ve faiz indirimine yönelik beklentileri değerlendiren Dünya Yazarı ve TOBB ETÜ Öğretim Üyesi Atılım Murat, enflasyonda haziran ve temmuzda yükselme potansiyeli olduğunu söylerken ağustos ayından sonra baz etkisiyle enflasyonun düşüşe geçme ihtimalinin yüksek olduğunu ifade etti. Murat, enflasyonda baz destekli düşüşle birlikte faiz indirimlerinin daha güçlü bir şekilde gündeme gelmesini bekliyor. Murat'ın analizi şöyle: 

"Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın faiz indirimi açıklamaları sonrasında muhtemel bir faiz indirimi durumunda neler yaşanabileceğinin ön gösterimini görmüştük. Dolar/TL 8,88'e kadar çıkarken dün Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu'nun para politikasında gevşeme iddialarını 'haklı gerekçelere dayanmıyor' olarak nitelendirmesi piyasaların biraz da olsa sakinleşmesini sağladı. Bugün gelen enflasyon ise tam kapanma etkisiyle düşüşe geçse de ÜFE-TÜFE arasındaki fark muazzam bir düzeye ulaştı. Üreticiler, pandemi şartları ve ekonomik gidişat nedeniyle kurdan kaynaklanan maliyetleri tüketicilere artık daha hızlı yansıtıyolar. Talepte toparlanma gördükleri anda üreticiler fiyatlara bu artışları yansıtacak. Normalleşme adımları sonrası haziran ve temmuz ayında enflasyonda yükseliş yaşanabilir. Ancak ağustos ve eylülde baz etkisiyle enflasyon yönünü aşağıya çevirecek. Merkez Bankası Başkanı Kavcıoğlu'nun da faiz indirimi ve enflasyona ilişkin işaret ettiği tarihler aslında baz etkisinin kalkacağı bu tarihler.

Döviz kurları için artık önümüzde iki önemli tarih var; 14 Haziran'daki Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Biden görüşmesinden çıkacak mesajlar ve 17 Haziran'daki PPK'dan faiz indirimi gelip gelmeyeceği. Hatta bugünlere denk gelen 15-16 Haziran'daki Fed'in Açık Piyasa Komitesi Toplantısı da özellikle gelişmekte olan ülkeler için büyük önem taşıyor. Faizlere ve varlık alım programına dair mesajlar kısa vadeli Türk Lirası için yön belirleyici durumunda."

Dünya Yazarı ve Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Erhan Aslanoğlu:
TÜFE-ÜFE farkı enflasyon baskısınn sürdüğüne işaret ediyor

Bugün gelen enflasyon verisinin kurlar ve faiz üzerindeki etkisini değerlendiren Piri Reis Üniversitesi Rektör Yardımcısı Erhan Aslanoğlu, enflasyonda yaşanan düşüşe rağmen ÜFE - TÜFE farkının açılması enflasyon dinamiklerinin devam ettiğini gösterdiğine dikkat çekti. 

Türkiye'deki kadar olmasa da benzer dinamikler başka ülkelerde de gözlendiğine değinen Aslanoğlu, "Mayıs ayında kapanmalar TÜFE’deki artışı frenledi görünüyor. Önümüzdeki dönemde döviz kurları ve emtia fiyatları gerilemedikçe TÜFE’nin tekrar artma ihtimali yüksek. Bu tablo netleşmeden MB’den bir adım beklemiyorum. Önümüzdeki toplantıda MB politika faizinde bir değişiklik beklemiyorum fakat toplantı tutanağında dezenflayon vurgusu yapılabilir ve buna bağlı olarak 3. Çeyrek sonuna doğru faiz indirim sinyali gelebilir." değerlendirmesinde bulundu.

Hüseyin Koyuncuoğlu/Dünya