Bütçe delindi, Karayolları 11 ayda 37.5 milyar TL harcadı!
2020 yılına 21 milyar TL’lik ödenekle başlayan Karayolları Genel Müdürlüğü’ne 17 milyar TL’lik ek ödenek aktarıldı. Genel müdürlük, 11 ayda yol, köprü inşaatları ile garantili ödemeleri nedeniyle 38.5 milyar TL’ye çıkartılan ödeneklerinin 37.5 milyar TL’sini harcadı.
İktidarın bütçe kaynaklarını aktarma tercihleri salgın ve ekonomik krize karşın değişmiyor. 2020 Mali Yılı’nın bitmesine kısa süre kala yine Karayolları Genel Müdürlüğü’ne (KGM) ödenekleri yetmedi. Tartışmalı yol, köprü ve tünel inşaatları ile garanti ödemelerinin yapıldığı genel müdürlüğün bütçesine, Ocak ayındaki başlangıç ödeneğinin yüzde 76’sı kadar ek ödenek aktarıldı.
AKP’nin 2010’lu yıllarda alternatif finans kaynakları kullanma gerekçesi ile kamu-özel iş birliği projelerine yönelmesi KGM’nin bütçesinde yansımasını buluyor.
KGM’nin bütçesi, geçilmeyen köprüler, kullanılmayan yolların yüksek maliyetleri, iktidara yakın müteahhitlere taahhüt edilen ve uzun yıllara yayılan garanti ödemeleri dolayısıyla yıllardır bütçesi görülmemiş oranda sapıyor.
ALTI AYDA TÜKENDİ
2020 yılına 21 milyar 195 milyon TL’lik ödenekle başlayan KGM, Ocak ayında 8.4 milyar TL, Şubat ayında 1.1 milyar TL, Mart ayında 578 milyon TL, Nisan ayında 3.9 milyar TL, Mayıs ayında 2.8 milyar TL, Haziran ayında 5 milyar TL harcama yaparak yıllık ödeneğini tüketti. Garanti ödemeleri aylarında harcaması artan genel müdürlük, 38.5 milyar TL’ye çıkartılan bütçesinin 37.5 milyarını 11 ayın sonunda harcadı.
Karayolları Genel Müdürlüğü, tüm özel bütçeli idareler için verilen 30 milyar TL’lik ek ödeneğin 17.4 milyarını tek başına aldı. Karayolları Genel Müdürlüğü’nün mali yıl başında belirlenen bütçesi ile yıl sonu harcamaları arasında yüzde 72’den başlayarak yüzde 215’e kadar varan oranlarda sapmalar yaşanması Sayıştay’ın denetim raporlarına da yansıdı.
2010-2015 yılları arasında yüzde 122’nin altına düşmeyen sapma oranı 2015 yılında yüzde 215 oldu. 2016-2018 yılları arasında yüzde 72-83 arasındaki sapma, kurdaki artıştan etkilenen garantiler nedeniyle 2019’da yüzde 133’e çıktı. 2020 sapmasının oranı ise şimdiden yüzde 80’i aştı.
YAPARIZ DEDİLER
Sayıştay’ın “Maliyetlerin gerçeğe en yakın şekilde hesaplanması” uyarısına, “bir önceki yılın bütçe gerçekleşmesi ile faaliyet miktarları göz önünde bulundurularak bütçe belirlendiği” yanıtı verilse de bu yıl yine harcamalar ödeneklerin iki katına yaklaştı.
Ancak 2021 yılı ödenek teklifi de 2020’nin 11 aylık harcama büyüklüğünün altında 3 milyar TL altında 34.5 milyar TL olarak belirlendi.
Nurcan Gökdemir/Birgün
