350 bin çalışanı, 100 Milyar Dolar cirosu olan Nestle nasıl doğdu?
Markaların logolarına hiç dikkat ettiniz mi? Çoğunun gizemli bir anlamı vardır. Dünyanın en büyük gıda şirketlerinden Nestle’nin öyküsü de bu gizemin bir parçası aslında.
Almanca’da “kuş yuvası” anlamına gelen Nestle’nin hem ismindeki hem de logosundaki bütünlük şirketin asırlık tarihinin de kısa bir özeti. Nestle markasının kurucusunun ataları olan Hans, Heinrich ve Samuel Nestlin, Nestle soy ağacındaki en eski isimler ve aynı zamanda yazılı kaynaklarda karşımıza çıkan ilk 3 isim.
Dünya'dan Kerim Ülker'in yazısına göre logosunda da adı gibi, yuvada beslenen kuşlara atıfta bulunan Nestle’nin buradaki planı da aslında şirketin ilk ürünlerinden olan bebek mamasına bir vurgu.
Aynı zamanda Nestle ailesinde bilinen işte bu 3 kardeşin yuvadaki buluşmasını da temsil ediyor… Bu hafta dünyaca ünlü Nestle’nin mucizevi öyküsünü, başarısının sırlarını sizlere aktarmak isterim. Gelin önce Nestlin ailesinin öyküsünden başlayalım.
Bizim Nestle olarak bildiğimiz ailenin bilinen ilk izleri Almanya’nın Württemberg eyaletindeki Neckar şehrinde görülüyor. Nestlin ailesinden olan ve Frankfurt’a taşınan cam ustası Johann’ın 11’inci çocuğu olarak dünyaya gelen Hienrich, ilk önceleri eczacılık mesleğine ilgi duydu. Ardından eğitimini İsviçre’nin Lozan kentinde yine bu mesleğe yönelik tamamlayan genç Nestlin, kendi deneylerini yapmaya başladı.
Yağlara, tohumlara, maden sularına odaklanan genç girişimci önce adını değiştirdi ve Henri Nestle olarak anılmaya başladı. Lozan’da kendinden söz ettiren girişimciliğini bebek mamasına yönelten Henri, inek sütünü özel bir karışımla birleştirerek anne sütünün yerine geçebilecek bir bebek maması yaratmanın peşine düştü, bu konuda tahıllarla dolu deneylerine başladı.
1867 yılında bu çalışmalar olumlu sonuç verdi ve Henri Nestle, dünyanın ilk süt bazlı bebek mamasını geliştirmeyi başardı. İsviçre’nin Vevey şehrinde kurduğu Nestle adlı şirketiyle piyasaya sunduğu ilk ürününe “sütlü un” anlamına gelen Farine Lactee ismini verdi. Avrupa’da adı sıkça duyulmaya başlayan Nestle, 1870’lerde dönemin en hızlı büyüyen ülkelerinden ABD’ye ihraç edildi.
Ancak asıl atılımı süt ve çikolata ile yaptı. 1870’li yıllarda İsviçre’nin Vevey şehrinde konsantre sütlerle ilgili çalışmalar yapan çikolatacı Daniel Peter, sütlü çikolata üzerine çalışmalarını yoğunlaştırmıştı. 1875 yılında Peter, geliştirdiği sütlü çikolata formülünden Henri Nestle’ye bahsetti. Formülü ilgiyle karşılayan ve çikolatanın tarihini değiştirebileceğini düşünen Henri, Daniel Peter’e birlikte çalışmayı teklif etti. Teklife olumlu karşılık veren Daniel Peter ile Henri Nestle, sütlü çikolatanın formülünü mükemmelleştirmeyi başardılar ve 1879 yılında ortak oldular.
Savaşın sonunda 40 fabrikası vardı
Nestle için en önemli ikinci kırılma noktası ise I. Dünya Savaşı oldu. Avrupa ekonomisini yerle bir eden savaşta İsviçre’nin tarafsız kalması, ülkeyi bu yıkımdan kurtaramadı. Hammaddesi olan taze süte çok zor ulaşan Nestle, bu sorunu köylere giderek çözmeyi başardı, ayakta kaldı.
Bunu tarafsız İsviçre’nin politikalarına borçluydu. Bu tarafsızlığı birbirinden farklı iki cepheye de ürünler satarak gerçekleştirdi, devletlere sözleşme yaptı. Tıpkı II. Dünya Savaşı’nda Coca-Cola’nın yaptığı gibi, savaşın 1918’de sona erdiği dönemde Nestle, dünya genelinde toplam 40 fabrikaya sahip bir şirketti.
Önce soğuk çay ardından kahve
1920’lerin ortalarında Calliet, Peter ve Kohler Swiss Çikolata şirketlerini satın alan Nestle, çikolatayı ana üretimi haline getirdi. Nestle bugün kahvaltılık tahıllardan eczacılığa, dondurmadan evcil hayvan mamasına kadar çeşitli alanlarda üretim yapıyor. Bir kuş yuvasında başlayan öyküsü, 350 bine yakın çalışanı, 100 milyar dolara yakın cirosu ile büyüyerek devam ediyor.
