Finansal yeniden yapılandırmada şirketlerin krizlere karşı güçlenmesi için kalıcı ve kapsamlı bir yol haritası öneriliyor

Konuyla ilgili Hürriyet yazarı Sefer Levent “Etkin finansal yeniden yapılandırma için kritik öneriler” başlıklı yazı kaleme aldı. İşte Levent’in yazısının tamamı:

Rezervlerde artış, cari açıkta iyileşme ve en önemlisi enflasyonda düşüş söz konusu. Ancak süreçte özellikle kur artışının yavaşlaması, krediye ulaşımın eskisi kadar kolay olmaması, maliyetlerde artış gibi sebeplerden zorlanan firmalar var. Pandeminin yarattığı tüketim çılgınlığına aldanıp yatırım yapan ve borç altına girenlerin üstlendiği yük de cabası...

Malum, geçmişte firmaların zorlandığı bazı dönemlerde devreye Finansal Yeniden Yapılandırma (FYY) girdi. Özel ve kamu bankalarında 25 yılı üst yönetimde olmak üzere 33 yıl aktif bankacılık görevi gerçekleştirdikten sonra 2020’den bu yana finansal yönetim danışmanlığı yapan Cengiz Göğebakan, geçtiğimiz günlerde Ekonomi Gazetesi’nde FYY ile ilgili ilginç tespit ve önerilerde bulundu. Tecrübeli bankacının geçmiş gözlemlerini özellikle firmaların zora girmeden ayakta durması açısından dikkate almakta fayda var. Gelin, şimdi madde madde özetlediğim, Göğebakan’ın hayati önem taşıyan tespit ve önerilerine bir göz atalım.

FYY NEDEN ÖNEMLİ

 Reel sektör, kısıtlı sermaye ve gelişmemiş finansman teknikleri nedeniyle kur-faiz-enflasyon oynaklıklarına karşı kırılgandır.

 Hedge, swap, future, option gibi risk yönetimi araçlarına erişim sınırlı ve maliyetlidir; nitelikli işgücü eksikliği kırılganlığı artırır.

FYY, resesyon dönemlerinde şirketlerin ayakta kalması ve ekonomiye kazandırılması için kritik bir mekanizmadır.

 2018 sonrası artan finansal oynaklık, işletmelerin borç ödeme gücünü zayıflatmış ve FYY ihtiyacını artırmıştır.

Firmalar bozulma eğilimi başlamadan önce Önleyici Finansal Yapılandırma uygulanmalı; erken teşhis-erken tedavi rutin hale gelmelidir.

 Geç kalınması hem bankalar hem de firmalar için daha yüksek maliyet yaratır.

 İstanbul Yaklaşımı (2002), Anadolu Yaklaşımı (2006-2007) ve 2018 FYY çerçevesi geçici kaldı; kapsam ve araçlar kalıcı finansal sağlık yaratmakta yetersizdir.

FYY sadece finansal değil, operasyonel yeniden yapılandırma ile birlikte yürütülmelidir (nakit akışı, stok, üretim, süreç optimizasyonu, hedge kullanımı).

Temel çözüm önerileri:

Kalıcı yasal çerçeve oluşturulmalı; FYY kriz dönemleri dışında da uygulanabilir olmalıdır.

Bankaların anlaşmayı isteğe bağlı imzalaması (yüzde 10 pazar payı dışarıda) süreci aksatmaktadır; standartlaştırma sağlanmalıdır.

KOBİ’ler için hızlı/düşük maliyetli model yaygınlaştırılmalı; limitler güncellenerek yaklaşık 10 milyon dolar borca kadar kapsama alınmalıdır.

FYY kapsamı vergi-SGK, tedarik ve piyasa borçlarını da içermelidir; küçük alacaklılara farklı vadeler tanınabilir.

Monitoring süreçleri güçlendirilmeli; erken bozulma sinyalleri tespit edilerek zamanında müdahale edilmelidir.

Limit bloke etmek yerine nakit akışına uygun çözümler uygulanmalı; amaç tasfiye değil borç ödeme gücünü geliştirmektir.

Başarı kriteri tüm borçların tasfiyesi değil, sermaye-borç-EBITDA dengesinin optimizasyonu olmalıdır.

Tüm yeniden yapılandırma işlemleri zimmet suçu dışında tutulmalıdır; karar süreçleri hızlanır.

SERMAYE DESTEĞİ VE DÜZENLİ DENETİM

Hakem Heyeti etkinleştirilmeli; çözümsüzlükte düzenleyici-denetleyici bağımsız kurullardan uygun görüleni yönlendirici rol üstlenmelidir.

FYY kapsamındaki işletmelerin işletme sermayesi ihtiyaçları için asgari 3 yıl vadeli KGF kefaletli ek finansman sağlanmalıdır.

Yapılandırma süreçlerindeki firmalara finans kaynağı sağlayan firmaların (finansal ya da olmayan) öncelikli alacaklı olarak tanımlanması sağlanarak, yapılandırma ihtiyacı olan işletmelerin kaynak ihtiyacına ulaşmasının önü açılmalıdır.

FYY-konkordato arasında geçiş/entegrasyon mekanizmaları kurulmalı; konkordato yanlış bir alternatif olmamalıdır.

Onaylı yapılandırma sözleşmeleri VDMK’ye dönüştürülmeli; GSYF/VYŞ yatırımları teşvik edilmelidir.

VYŞ ve GSYF aracılığıyla firmalara sermaye desteği verilebilmelidir.

Dövize Endeksli TL Krediler (DEK-TL) belirli koşullarda yeniden uygulanabilir olmalıdır.

 Sat-Geri Kirala ürünleri mevduat bankalarında da kullanılabilir hâle gelmelidir.

FYY sonrası firmalar KGK yetkili bağımsız denetim tarafından düzenli izlenmelidir.

Zombi şirketlerde bile marka, lisans, üretim hattı, müşteri portföyü gibi varlıklar ekonomiye yeniden kazandırılmalıdır.

YAPISAL DEĞİŞİKLİK GEREKİYOR

Göğebakan’ın sonuç tespitleri ise şöyle:

Firma ve ortakların mal varlığı ve iç kaynaklarıyla sermaye enjeksiyonu ve finansal yapılandırma yoluyla borç ödeme gücü geliştirilebilecek firmalar için operasyonel ve finansal yeniden yapılandırma programları geliştirilmelidir.

Sadece zaman kazandıran, sermaye optimizasyonu içermeyen yapılandırmalar veya salt konkordato yerine, operasyonel Yeniden Yapılandırma programları ile birlikte yürütülen FYY daha verimli sonuçlar doğuracaktır.

Yeniden yapılandırma, kriz dönemlerinde şirketlerin geleceğe taşınması için hayati bir çözümdür. Daha etkin hâle gelmesi için hız, esneklik ve kapsama dair yapısal değişiklikler gereklidir. Yeniden yapılandırmaların sürekliliği ve etkinliği artırıldığında şirketler ve ekonomi, geleceğe daha sağlam adımlarla ilerleyebilecektir.

patronlardunyasi.com