Ekonomi
Total’den sonra uluslararası bir markanın daha Türkiye’deki akaryakıt faaliyetlerini sonlandırma hazırlığı yaptığı ortaya çıktı. Sektör kaynaklarına göre, son dönemde akaryakıt pazarına haksız sert müdahaleler yapılıyor. Bu durum şirketleri, kapatma veya çıkmaya zorluyor. Yabancı sermaye ürkütülürken, binlerce kişi işsiz kalıyor.
EPDK’nın seçim öncesi benzin ve motorine koyduğu tavan fiyat, Türkiye’ye pahalıya mal oldu. Dünyanın önde gelen petrol Şirketlerinden Total, Türkiye Akaryakıt pazarından çıkacağını açıkladı. Ancak, sektör kaynaklarından aldığı bilgiye göre uluslararası bir akaryakıt markası daha, Türkiye’deki faaliyetlerini sonlandırma hazırlığında. Diğer yabancı şirketlerden bazılarının da çıkmayı değerlendirdiği belirtiliyor.
Yabancıları Türkiye’den ayrılmaya iten en önemli gerekçelerin başında ‘akaryakıttan alınan yüksek vergi, piyasaya yönelik sert müdahaleler ve siyaset etkili alınan kararlar’ geliyor. EPDK, bir yıl içinde iki seçim öncesi akaryakıt ürünlerine yönelik 2 ayrı tavan fiyat uygulaması başlatmıştı.
Sektörden bir kaynak, Total başta olmak üzere yerli veya yabancı bir şirketin Türkiye faaliyetlerini sonlandırması, yüzlerce-binlerce çalışanın işsiz kalması demek. Aynı kaynak önemli bir konuya da vurgu yaptı: Yatırımcı geri dönüşünü almazsa, gider. Total ilk oldu. Yabancıların pazardan çıkmasının oluşturacağı olumsuzluklar var. Ama en önemlisi yeni gelecek sermaye veya şirketler de bundan olumsuz etkilenir.
Akaryakıt pazarını yöneten EPDK son bir yıl içerisinde 2 tavan fiyat uygulaması yaptı. İki tavan fiyatta Türkiye’de yapılan seçimler öncesine denk getirildi. Mevzuat gereği Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) benzin, motorin gibi akaryakıt ürünlerine 2 ayı geçmemek üzere tavan fiyat koyabiliyor. Kurum bunun için iç pazarda satış fiyatlarına en yakın erişilebilir piyasa olarak belirlediği Birleşik Krallık (İngiltere), İtalya, Fransa, Almanya’yı (4 ülke) baz alıyor.
Piyasa gerçekleşmeleri dikkate alınmadan konulan son tavan fiyat, sektörde hem bayi hem de dağıtım şirketlerinden sert tepki aldı. Akaryakıt dağıtım şirketleriyle bayilerin temsilci kuruluşları PETDER, TABGİS, PÜİS sendikaları ‘Tavan fiyat serbest piyasaya darbedir.’ açıklaması yaparak EPDK’yı eleştirmişti. Türkiye akaryakıt sektöründe halen Shell, BP, Total, OMV Petrol Ofisi, Lukoil gibi uluslararası yabancı sermayeli şirketler dahil 81 ana dağıtım şirketi ve 12 bin 939 bayi faaliyet gösteriyor. Sektörün mali büyüklüğü yıllık 100 milyar lirayı aşıyor.
İSTANBUL’DA TOPLANDILAR
Akaryakıt ürünlerine sık sık tavan fiyat uygulanması, piyasanın yapısını bozdu. EPDK, geçen yıl 21 Mart’ta tavan fiyat uygulaması başlatırken bu yıl ise 21 Şubat’ta benzin ve motorine tavan fiyat koydu.
Yabancıların da içinde yer aldığı akaryakıt şirketleri, kısa bir süre önce İstanbul’da bir araya gelerek durum değerlendirmesi yaptılar. Serbest piyasaya müdahaleden rahatsızlıklarını dile getiren yabancı şirketler, Türkiye’de piyasaya yapılan müdahaleleri global yönetimlere anlatmakta zorluk çektiklerini gündeme taşıdı.
Buluşmada, akaryakıt pazarının sürdürülemez bir sürece doğru hızla ilerlediği ortak görüşü öne çıktı. Toplantıda ayrıca EPDK’nın tavan fiyat yerine kaçak akaryakıtı önlemesi görüşü kabul gördü. En önemlisi de akaryakıt ürünlerinden alınan vergiler çok yüksek. Ucuz yakıt için mutlaka yüksek vergilerde iyileşme yapılması gerekiyor.
İsmail Altunsoy/Zaman
EPDK’nın seçim öncesi benzin ve motorine koyduğu tavan fiyat, Türkiye’ye pahalıya mal oldu. Dünyanın önde gelen petrol Şirketlerinden Total, Türkiye Akaryakıt pazarından çıkacağını açıkladı. Ancak, sektör kaynaklarından aldığı bilgiye göre uluslararası bir akaryakıt markası daha, Türkiye’deki faaliyetlerini sonlandırma hazırlığında. Diğer yabancı şirketlerden bazılarının da çıkmayı değerlendirdiği belirtiliyor.
Yabancıları Türkiye’den ayrılmaya iten en önemli gerekçelerin başında ‘akaryakıttan alınan yüksek vergi, piyasaya yönelik sert müdahaleler ve siyaset etkili alınan kararlar’ geliyor. EPDK, bir yıl içinde iki seçim öncesi akaryakıt ürünlerine yönelik 2 ayrı tavan fiyat uygulaması başlatmıştı.
Sektörden bir kaynak, Total başta olmak üzere yerli veya yabancı bir şirketin Türkiye faaliyetlerini sonlandırması, yüzlerce-binlerce çalışanın işsiz kalması demek. Aynı kaynak önemli bir konuya da vurgu yaptı: Yatırımcı geri dönüşünü almazsa, gider. Total ilk oldu. Yabancıların pazardan çıkmasının oluşturacağı olumsuzluklar var. Ama en önemlisi yeni gelecek sermaye veya şirketler de bundan olumsuz etkilenir.
Akaryakıt pazarını yöneten EPDK son bir yıl içerisinde 2 tavan fiyat uygulaması yaptı. İki tavan fiyatta Türkiye’de yapılan seçimler öncesine denk getirildi. Mevzuat gereği Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) benzin, motorin gibi akaryakıt ürünlerine 2 ayı geçmemek üzere tavan fiyat koyabiliyor. Kurum bunun için iç pazarda satış fiyatlarına en yakın erişilebilir piyasa olarak belirlediği Birleşik Krallık (İngiltere), İtalya, Fransa, Almanya’yı (4 ülke) baz alıyor.
Piyasa gerçekleşmeleri dikkate alınmadan konulan son tavan fiyat, sektörde hem bayi hem de dağıtım şirketlerinden sert tepki aldı. Akaryakıt dağıtım şirketleriyle bayilerin temsilci kuruluşları PETDER, TABGİS, PÜİS sendikaları ‘Tavan fiyat serbest piyasaya darbedir.’ açıklaması yaparak EPDK’yı eleştirmişti. Türkiye akaryakıt sektöründe halen Shell, BP, Total, OMV Petrol Ofisi, Lukoil gibi uluslararası yabancı sermayeli şirketler dahil 81 ana dağıtım şirketi ve 12 bin 939 bayi faaliyet gösteriyor. Sektörün mali büyüklüğü yıllık 100 milyar lirayı aşıyor.
İSTANBUL’DA TOPLANDILAR
Akaryakıt ürünlerine sık sık tavan fiyat uygulanması, piyasanın yapısını bozdu. EPDK, geçen yıl 21 Mart’ta tavan fiyat uygulaması başlatırken bu yıl ise 21 Şubat’ta benzin ve motorine tavan fiyat koydu.
Yabancıların da içinde yer aldığı akaryakıt şirketleri, kısa bir süre önce İstanbul’da bir araya gelerek durum değerlendirmesi yaptılar. Serbest piyasaya müdahaleden rahatsızlıklarını dile getiren yabancı şirketler, Türkiye’de piyasaya yapılan müdahaleleri global yönetimlere anlatmakta zorluk çektiklerini gündeme taşıdı.
Buluşmada, akaryakıt pazarının sürdürülemez bir sürece doğru hızla ilerlediği ortak görüşü öne çıktı. Toplantıda ayrıca EPDK’nın tavan fiyat yerine kaçak akaryakıtı önlemesi görüşü kabul gördü. En önemlisi de akaryakıt ürünlerinden alınan vergiler çok yüksek. Ucuz yakıt için mutlaka yüksek vergilerde iyileşme yapılması gerekiyor.
İsmail Altunsoy/Zaman