Firuz Bey, Eti'yi nasıl kurdu?

Vatani görevini 48 yıl önce yaparken burada bisküvi satışlarının oldukça yüksek olduğunu fark edip 1962'de Eti Bisküvileri markası ve 22 çalışanla Eskişehir'de tesis kuran Firuz Kanatlı'nın bu girişimi, bugün 4 bin kişiyi istihdam eden, 50 ülkeye ihracat yapan dünyanın ilk 10 bisküvi ve çikolata üreticisi olma konumuna yükseldi.

Eskişehir'de çok sayıda okul yaptıran, son olarak Arkeoloji Müzesi binasının yapımını üstlenen 77 yaşındaki Eti Grubu'nun Onursal Başkanı Kanatlı'ya bu yıl TBMM Üstün Hizmet Ödülü de verildi.

Galatasaray Lisesi mezunu

Eti Şirketler Grubu Onursal Başkanı Firuz Kanatlı'nın Gümülcine'de babasına ait bir un fabrikası bulunuyordu. Kanatlı ailesi 1923 yılında Türk-Yunan mübadelesi sırasında Türkiye'ye göç ederek buğday üretimine en elverişli illerden biri olan Eskişehir'e yerleşti. Gümülcine'deki un fabrikalarını satarak Eskişehir'de bir un fabrikası kurdular ve burada üretim yapmaya karar verdiler. Firuz Kanatlı Galatasaray Lisesi'den sonra Cenevre'ye giderek İşletme eğitimini tamamladı. Kanatlı, Türkiye'ye döndükten sonra, babasına ait olan un fabrikasında yöneticilik yaptı.

Özellikle askerlikte edindiği izlenimlerine dayanarak elindeki imkanları değerlendirmek üzere harekete geçen Firuz Kanatlı, askerliği süresince bisküvi satışlarının oldukça yüksek olduğunu gözlemledi. Firuz Kanatlı bu izleniminden yola çıkarak Anadolu'nun merkezinde, dağıtımda maliyet avantajı olan Eskişehir'de, Türkiye'de yarım asırdır 'bisküvi' denince akla ilk gelen markalardan Eti'nin temellerini atmaya karar verdi.

Kanatlı, 1962'de, un sanayicisi bir ailenin oğlu olarak projesini çizdiği fabrikada bisküvi üretimine başladı. Eti'nin ilk ürettiği ve en beğenilen ürünler arasında yer alan Bademli Bisküvi kuruluşun başarısında büyük etkisi oldu.

'Eti markasının önüne aileyi geçirmedik'

Firuz Kanatlı, burada yaptığı konuşmada, hayatında ilk defa böyle bir olayla karşılaştığını belirterek, şunları söylemişti: “Genellikle bütün iş kuran insanlar ya işlerine ya da ürünlerine kendi soyadlarını verirlerdi. Öyle bir adet vardı. Biz daha işin başındayken sanki bir markanın gelişmesini temin edebilecek güçteymişiz gibi şirketin ismini Eti Bisküvi olarak belirledik. Bunun nedeni bir tevazuydu. Burada bir hayal vardı.

Eti, önce Eskişehir, ardından Türkiye, daha sonra da dünya markası olabileceği hayalleriyle kuruldu. Bunu da başardık. İlk kuruluş günlerinin ardından ürünler Eskişehir Bisküvisi olarak anılmaya başlandı.

Eti markasının önüne ailemizi geçirmedik. Bütün gücümüzü, hayalimizi Eti'nin bir marka olması için verdik. Eti bizi de şaşırtacak kadar Türkiye'ye mal oldu. Kurucuların kurdukları marka başarılıysa, yaptıkları bazen 100 sene sürebiliyor. Kurucular da fani kişiler, günü gelince ölürler.”

En büyük 10 üreticiden biri

Bugün dünyanın ilk 10 bisküvi ve çikolata üreticisi arasında yer alan Eti, 1962 yılında 22 çalışanla başladığı üretiminde 4 bin kişiyi istihdam ediyor. Günlük üretim kapasitesi 940 ton olan Eti, ilk ihracatını 1974 yılında Kıbrıs'a gerçekleştirdi. Bugün üretiminin yüzde 20'sini, başta Avrupa, Afrika, Orta Doğu, Türki cumhuriyetler ve deniz aşırı ülkeler olmak üzere 50 ülkeye ihraç eden Eti, 2009 yılı itibariyle ihracat rakamını 70 milyon dolara çıkarmayı hedefliyor.

Eti Gıda, Tam Gıda, Eti Makine ve Eti Pazarlama olmak üzere dört ana şirketten oluşan Eti Şirketler Grubu, Eskişehir ve Bozüyük'teki 6 üretim tesisi ve 300'e yakın ürün çeşidiyle hizmet veriyor. Eti Grubu'nun Onursal Başkanı ve TBMM 2009 Üstün Hizmet Ödülü sahibi Firuz Kanatlı, kentte çok sayıda eğitim kurumu yaptırdı.

Son olarak Arkeoloji Müzesinin inşaatını ve restorasyonun üstlenen hayırsever iş adamı Kanatlı, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Senatosu'nca da geçen ay onursal doktora ile ödüllendirilmişti.