Zafer Kurtul feda mı edildi?

Süleyman Yaşar'ın yazısı

Akbank, Türkiye'nin aktif büyüklüğü açısından dördüncü bankası olarak gösteriliyor. Hazine tarafından 'piyasa yapıcısı' olarak görevlendirilen bankalar arasında yer alıyor.

Akbank'ın genel müdürü geçen hafta birdenbire değiştirildi. Yapılan bu genel müdür değişikliği, Akbank'ın 2008 yılının kasım ayında yaptığı işten çıkarmalara bağlanıyor.

2008 yılının kasım ayında, Akbank'ın 1724 personelini işten çıkardığı haberi basında yer almıştı. Türkiye'de bankaların durumu oldukça iyi olmasına rağmen, Akbank'ın çok sayıda personelini aniden işten çıkarması iş dünyasının moralini bozmuştu. Akbank'ın bu tutumu, küresel mali krizin Türkiye'de olumsuz algılanmasını derinleştirmişti. Pek çok yatırımcı Akbank'ın bu aceleci tavrından etkilenip Türkiye'de bankacılık kesiminin sürdürülebilirliği konusunda şüpheye düşmüştü.

Akbank yönetimi, işten çıkarmaların, performans değerlendirmeleri ve emeklilik nedeniyle olduğunu açıklamış olsa da, uygulamanın tam da ekonomik krizin derinleştiği bir döneme denk gelmesi, hükümet ve ekonomi bürokrasisi tarafından pek iyi karşılanmamıştı. İmalat sanayinde ihracat azalması nedeniyle artan istihdam kaybına bir de bu türden işsizler eklenince işsiz sayısı hızla arttı.

Dün açıklanan işsizlik verilerine göre 2009 yılının mart döneminde işsizlik azaldı. TÜİK'in açıklamasında, şubat döneminde yüzde 16,1 olan işsizlik oranı mart döneminde gerileyerek yüzde 15,8 oldu. İşsiz sayısı ise geçen yılın aynı dönemine göre 1 milyon 244 bin kişi artarak 3 milyon 776 bin kişiye yükseldi. İşsizlik oranının yüzde 15'i geçmesinde Akbank gibi bazı şirketlerin zorunlu nedenlere dayanmadan personel çıkartarak krizi fırsata çevirme arzularının da rolü olduğu ileri sürülebilir.

Akbank'ın personel azaltmasının ardından aylar geçti ve krizin şiddeti giderek azaldı. Bankacılık kesimi, kriz süresince dış şoklara karşı sağlam durarak bütün stres testlerini başarıyla atlattı. Bankacılık kesiminin kriz karşısındaki bu sağlam duruşu, Akbank'ın personel azaltmasının yersizliğini ortaya çıkardı. 15 Eylül 2008'de Lehman Brothers yatırım bankasının batışının ardından paniğe kapılmayan ve Akbank dışında personel azaltmasına gitmeyen bankacılık kesimi, Türkiye'nin yatırımcılar için dünyada güvenilir bir liman olduğunu da gösterdi.

İşte Akbank'ın yaptığı bu yönetim hatasını birinin ödemesi gerekiyordu. O kişi de genel müdür oldu.

Akbank'ta yaşananlar profesyonel yöneticilere ders niteliğinde bir örnek olmalı. Personel indirimi şirketlerde daima sorun çıkarır. Şirketin sermayedarı kârını arttırmak için personelin sayısını azaltır. Ama ardından tepkiler oluşur. Tepkileri gidermek için de yöneticiler feda edilir.

Bu nedenle şirket sermayedarı personel indirimi istediğinde profesyonel yönetici bu isteğe her koşulda itiraz etmeli. Çünkü personel indiriminin ardından, şirketten kendisinin de gideceğini bilmeli.

Taraf