Yasanın son haini gördüm, bizi bitirecek

Sabancı Holding Perakende Grup Başkanı Haluk Dinçer, bir alışveriş merkezinin açılışında Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'a perakende yasa tasarısıyla ilgili soru yöneltildiğinde, haksız rekabete hiçbir şekilde izin vermeyeceğini ve kimsenin mağdur edilmeyeceğini söylediğini anımsatarak, ''Ben yasanın en son halini gördüm. Bu yasa tamamen Türkiye'de organize perakendenin önünü kesmek üzere hazırlanmış bir yasadır. Yasayı hazırlayanları; Sayın Başbakan'ı daha iyi dinlemeye ve anlamaya davet ediyorum'' dedi.

     Dinçer, Perakende Liderliği oluşumu toplantısında, global ekonomide son dönemlerde iyileşme görülse de bunun henüz sürdürülebilir bir büyüme olmadığını, endişelerin sürdüğünü, tüm dünyada bütçe açıkları ve borç stoklarının önemli sorun olmaya devam ettiğini, ancak Türkiye'nin bu ülkeler arasında hiç de kötü bir durumda olmadığının altını çizdi.

     Bugün dünyadaki gevşek para politikalarının önümüzdeki dönemde sorun teşkil edeceğine işaret eden Dinçer, bu durumun ekonomik büyümesi dış finansmana bağlı Türkiye açısından da önemli olduğunu, dünya ekonomisindeki bütün risklerin Türkiye için de risk oluşturduğunu vurguladı.

     Geçen yıl özel tüketimde yüzde 2,3 oranında gerileme yaşandığını, son iki yılın perakende sektörü açısından kayıp yıl olarak değerlendirilebileceğini belirten Dinçer, ''Ama bu durum bana göre önümüzdeki yıl ve sonrası için ertelenmiş talebi ortaya koyuyor'' dedi. 

     İç talebin ne kadar sürede yerine geleceğinin tam olarak bilinmediğini ifade eden Dinçer, iki kayıp yılın ardından 2010 yılının, 2007 mertebelerinde gerçekleşmesini öngördüklerini bildirdi.
     Bu dönemde hükümetin büyüme stratejisinin temelini özel yatırımların oluşturduğunu, özel yatırımların genelinde de bugün fazla bir hareketlilik görülmediğini anlatan Dinçer, dış talepteki sıkıntı nedeniyle bu yıl iç taleple bir büyüme beklenebileceğini söyledi. 

     İç talebin büyümesinin temelindeki engelin işsizlik olduğuna işaret eden Dinçer, buna kolay bir çözüm gözükmediğini, büyüme rakamlarının bu noktada önemli olduğunu hatırlattı.
     Hükümetin harcamalarında sıkı davranmasının güzel bir gelişme olduğunu ifade eden Dinçer, Türkiye'nin güçlü bir mali yapıya sahip olmasının son derece önemli olduğunu, bunun özel tüketime etkisinin olumsuz olsa da uzun vadede gerekli olduğunu anlattı. 
     
     PERAKENDE YASA TASARISI...
     
     Dünya perakende devleri arasına sadece iki Türk şirketinin girebildiğini, 10 yıl içerisinde bu listeye 10 şirketin daha girebilmesi gerektiğinin altını çizen Dinçer, bu hayalin gerçekleşebileceğini, önlerinde ciddi fırsatlar bulunduğunu söyledi. 

     Türkiye perakende pazarının yaklaşık 300 milyar dolar seviyelerinde olduğunu bildiren Dinçer, bu büyüklükte, organize perakendenin oranının ise yüzde 35'ler civarında bulunduğunu kaydetti.
     Dinçer, ''Önümüzdeki 10 yılı perakendenin dönüşümü açısından kritik dönem olarak görüyorum. Çok ciddi yatırımlar gerçekleşecek'' dedi. 

     Alışveriş merkezi yatırımlarına işaret eden Dinçer, AVM'lerin tüm Türkiye'ye yayılmasını beklediklerini, Türkiye'nin çok fazla gidecek yolu bulunduğunu, AVM'lerin Türkiye'de sosyal hayatı, yaşam biçimini değiştiren ciddi bir sosyolojik devrim olduğunu ifade etti.
     Dinçer, Türk perakende sektörünün parçalı bir yapısı bulunduğunu, bu nedenle önümüzdeki dönemde sektörde ciddi konsolidasyon beklenebileceğine işaret etti.
     Türkiye'nin kentleşme sürecinin ve genç nüfusunun Türkiye'ye fırsat sunduğunu, aynı zamanda çevre ülkelerle olan ilişkilerin de ciddi iş fırsatları yaratacağını anlatan Dinçer, sektör açısından önemli bir de riskleri bulunduğunu vurguladı.
     Perakende Yasa Tasarısının Türkiye için, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı için bir risk olduğunu dile getiren Dinçer, şunları söyledi: 

     ''Bir alışveriş merkezinin açılışı sırasında Sayın Başbakan'a bu yasa tasarısıyla ilgili soru yöneltildiğinde, haksız rekabete hiçbir şekilde izin vermeyeceğini ve kimsenin mağdur edilmeyeceğini söylemişti. Ben yasanının en son halini gördüm. Bu yasa tamamen Türkiye'de organize perakendenin önünü kesmek üzere hazırlanmış bir yasadır. Yasayı hazırlayanları Sayın Başbakanı daha iyi dinlemeye ve anlamaya davet ediyorum.'' 
     
     ''YASA YAPARKEN MERKEZE KÜÇÜK ESNAFI KOYARAK DÜŞÜNEMEZLER''
     
     Organize perakende sektöründe yasal boşluk olmadığının altını çizen Dinçer, perakendenin başında adil rekabeti düzenleyen bağımız bir kurul olduğunu, sektörünün tüm faaliyetlerinin kayıt altında olduğunu, sektörde yasal boşluk bulunmadığını söyledi. 

     Organize perakende sektörünün özellikle son 5 yılda 450 bin kişiye istihdam yarattığına dikkati çeken Dinçer, sektörde 18-25 yaş aralığında lise mezunu gençlerin istihdam edildiğini anımsattı.
     Kendisine, Ankara'ya gittiğinde ''Her tarafta alışveriş merkezi açarsanız, bu küçük esnaf ne yapacak'' şeklinde sorduklarını anlatan Dinçer, şöyle devam etti: 

     ''Bu tamamen ve kökten son derece yanlış bir yaklaşımdır. Yasa yapıcılar Türkiye'de yasa yaparken merkeze küçük esnafı koyarak düşünemezler. Asıl olan elbette vatandaşın kendisidir. Merkeze vatandaşı değil küçük esnafı koyarsanız Türkiye için doğru olmayanı yaparsınız. Vatandaş için doğru olan Türkiye için de doğrudur. Örneğin vatandaşa pazar günleri saat 18.00'de 'hadi alışveriş bitti, eğlence bitti, hadi evine, giy pijamaları terlikleri televizyon seyret' diyemezsiniz. 'Git bakkaldan alışveriş yap' diyemezsiniz kalitesiz ürün tüketmeye zorlayamazsınız. Kayıt dışı ekonominin gelişmesine göz yumarak Türkiye'nin geleceğini ipotek altına alamazsınız.'' 

     Haluk Dinçer, bütün bunların yüksek sesle anlatılması gerektiğini vurgulayarak, bugünün perakende zincirlerinin esasen dünün küçük bakkalları olduğunu, bu aşamaya gelmiş işletmelere ''Çok büyüdünüz, artık cezalandırmalıyız'' denemeyeceğini söyledi.
     Bunun ''vahşi kapitalizm'' olmadığını vurgulayan Dinçer, serbest rekabete işaret etti. 
     
     ''SABANCI PLANLARINDA DEĞİŞİKLİK YAPABİLİR''
     
     Sabancı Grubu'nun perakendeyi en önemli büyüme platformlarından biri olarak belirlediğini, ellerindeki son 3 yıllık planlara göre 550 milyon lira civarında yatırım yaparken, 8 bin gence de iş yaratmayı planladıklarını söyledi. 

     Dinçer, ''Şunu açık olarak söylemek gerekir ki bu yasa geçerse bizim planımız da kalmaz istihdam da kalmaz. Türkiye kaybeder, hepimiz kaybederiz'' dedi. 

     Katılımcıların soruları da cevaplayan Dinçer, bu yasayı eleştirdiklerini, geçmemesini talep ettiklerini söyledi.
     Bu yasanın, planlarda ciddi değişikliğe neden olacağını anlatan Dinçer, ''Planlar değişmek zorunda. Bu yasa ile faaliyet göstermek son derece zor hale geliyor. Planları unutabiliriz demek istiyoruz. Bizim açımızdan mevcut faaliyetler devam eder ancak büyüme, yatırım ve istihdam olmaz'' dedi.
     Dinçer, sektör oyuncularının tasarının yasalaşması halinde sektörden çıkıp çıkmayacaklarına ilişkin bir soru üzerine de ''Büyüme potansiyeli olmayan işte herhangi bir grubun kalacağını tahmin etmiyoruz. Tasarı bu halde yasalaşırsa alandan çıkabilirler'' dedi.