Türkiye’nin milli rüzgar türbini hayal oldu!
Rüzgârdan enerji üretmek ve yurtdışından ithal edilen rüzgâr türbinlerine aktarılan kaynağı engellemek için 2011’de 50 milyon TL rekor kaynak ayrılarak başlatılan Milli Rüzgâr Santrali (MİL-RES) projesi bir türlü bitmiyor.
04.05.2015 09:02
ABONE OL
‘Cumhuriyet tarihinin en büyük projesi’ olarak adlandırılan projenin ilk ayağında yapılacak 500 kilovatlık (kW) türbinin üretimi için gündeme gelen tarih, sürekli değişti.
İstanbul Terkos Gölü kıyısına 2013’te kurulması planlanan, ancak aradan 2,5 yıl geçmesine rağmen bir türlü hayata geçmeyen projenin yerinde yeller eserken; 2015’te dönmesi planlanan 2,5 megavatlık rüzgâr türbininin dizaynına bile henüz başlanmaması ayrı bir hayal kırıklığı.
Proje paydaşlarından edinilen bilgiye göre; devreye alma prosedürünün bile henüz hazır olmadığı türbinin 500 kW’lik ilk kısmı 2016’da ancak bitecek. Bu, planlanan tarihten 3 yıl sonra projenin ilk kısmının hayata geçmesi anlamına geliyor. Ancak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 28 Mayıs’taki seçim yasaklarından önce, tamamlanmayan türbinin gösteriş amaçlı çalıştırılması için paydaşlara baskı yaptığı öğrenildi.
Türbinin mayısta prototipi kurulsa bile bir sene boyunca testlerinin yapılması gerektiğini ifade eden yetkililer, tüm testlerinin yapılıp sertifikasyon sürecinin ardından seri üretime geçmeyi en erken 2017 olarak hesaplıyor. Bu sağlanırsa, Türkiye 500 kW’lik türbinin üretileceği tarihte, dünya devleri halihazırda ürettiği 7,5 MW’lik kapasitesini 10 MW mertebesine taşıyacak.
Projenin kısa sürede hayata geçirilecek dışa bağımlılığın hızlı bir şekilde azaltılması öngörülüyordu. Oysa, geçen sürede türbin alımı azalmadığı gibi, rüzgâr enerjisinin Türkiye’nin kurulu gücü içindeki payı da hızla arttı. 2012’de rüzgâr enerjisinden üretilen 2 bin 260 megavat enerjiyle Türkiye’nin toplam kurulu gücünün 3,96’sı karşılanırken, 2015’in Mart ayı verilerine göre üretim 3 bin 700 megavatla, rüzgârın kurulu güç içindeki payı da 5,3’e sıçradı. Geçen süredeki bin 400 megavatlık artışı sağlayan türbinleri almak için Türkiye 1 milyar 540 milyon Euro para ödedi.
Ülkede, sektörün gelişmesi ve ithal türbinlere ödenen para devam ederken, ne zaman tamamlanacağı muamma olan milli proje hakkında bilgi veren TÜBİTAK kaynakları ise projede hâlâ önemli bir mesafenin kat edilmediğini açıkladı.
Projenin gecikmesinin ana sebeplerinden birisinin her bir ekipman dizaynının ve üretiminin farklı paydaşlar tarafından yapılması ve bu sebeple sistem bütünlüğünün sağlanamaması gösteriliyor. Ayrıca, proje paydaşları arasındaki iç rekabet ve öne geçme çabaları yüzünden de projenin sarktığı biliniyor. Çalışmaların aksadığı projeye şu ana kadar 11 milyon lira kaynağın harcandığını vurgulayan yetkililer, projenin tamamlanması içinse bir 39 milyon liraya daha ihtiyaç olduğunu vurguladılar.
Selçuk Kapuci/Zaman
İstanbul Terkos Gölü kıyısına 2013’te kurulması planlanan, ancak aradan 2,5 yıl geçmesine rağmen bir türlü hayata geçmeyen projenin yerinde yeller eserken; 2015’te dönmesi planlanan 2,5 megavatlık rüzgâr türbininin dizaynına bile henüz başlanmaması ayrı bir hayal kırıklığı.
Proje paydaşlarından edinilen bilgiye göre; devreye alma prosedürünün bile henüz hazır olmadığı türbinin 500 kW’lik ilk kısmı 2016’da ancak bitecek. Bu, planlanan tarihten 3 yıl sonra projenin ilk kısmının hayata geçmesi anlamına geliyor. Ancak Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı’nın 28 Mayıs’taki seçim yasaklarından önce, tamamlanmayan türbinin gösteriş amaçlı çalıştırılması için paydaşlara baskı yaptığı öğrenildi.
Türbinin mayısta prototipi kurulsa bile bir sene boyunca testlerinin yapılması gerektiğini ifade eden yetkililer, tüm testlerinin yapılıp sertifikasyon sürecinin ardından seri üretime geçmeyi en erken 2017 olarak hesaplıyor. Bu sağlanırsa, Türkiye 500 kW’lik türbinin üretileceği tarihte, dünya devleri halihazırda ürettiği 7,5 MW’lik kapasitesini 10 MW mertebesine taşıyacak.
Projenin kısa sürede hayata geçirilecek dışa bağımlılığın hızlı bir şekilde azaltılması öngörülüyordu. Oysa, geçen sürede türbin alımı azalmadığı gibi, rüzgâr enerjisinin Türkiye’nin kurulu gücü içindeki payı da hızla arttı. 2012’de rüzgâr enerjisinden üretilen 2 bin 260 megavat enerjiyle Türkiye’nin toplam kurulu gücünün 3,96’sı karşılanırken, 2015’in Mart ayı verilerine göre üretim 3 bin 700 megavatla, rüzgârın kurulu güç içindeki payı da 5,3’e sıçradı. Geçen süredeki bin 400 megavatlık artışı sağlayan türbinleri almak için Türkiye 1 milyar 540 milyon Euro para ödedi.
Ülkede, sektörün gelişmesi ve ithal türbinlere ödenen para devam ederken, ne zaman tamamlanacağı muamma olan milli proje hakkında bilgi veren TÜBİTAK kaynakları ise projede hâlâ önemli bir mesafenin kat edilmediğini açıkladı.
Projenin gecikmesinin ana sebeplerinden birisinin her bir ekipman dizaynının ve üretiminin farklı paydaşlar tarafından yapılması ve bu sebeple sistem bütünlüğünün sağlanamaması gösteriliyor. Ayrıca, proje paydaşları arasındaki iç rekabet ve öne geçme çabaları yüzünden de projenin sarktığı biliniyor. Çalışmaların aksadığı projeye şu ana kadar 11 milyon lira kaynağın harcandığını vurgulayan yetkililer, projenin tamamlanması içinse bir 39 milyon liraya daha ihtiyaç olduğunu vurguladılar.
Selçuk Kapuci/Zaman
