Sırada Halkbank var... ABD ile bahar havası

Pozitif Halkbank mesajlarının ardından Türkiye, İran yaptırımlarından muaf tutuldu. Ankara, PKK’nın üç tepe isminin başına ödül konmasını ise temkinli karşıladı: YPG’ye destek PKK’ya destektir. Taktik manevra netice vermez.

ABD ile Türkiye arasında yakın bir süre öncesine kadar kopma noktasına gelen ilişkiler Rahip Brunson’un ülkesine dönüşüyle hızla normalleşme sürecine girdi. Washington’dan ardı ardına yapılan hamlelerle ilişkiler eski ivmesine doğru ilerledi. Önce, yaptırımlar kalktı, ardından İran ambargosunda muafiyet geldi son olarak PKK’nın üç liderine ödül kondu. Sırada ise Halkbank soruşturması var. Hande Fırat yazdı: Erdoğan, Trump'tan Halkbank için ne istedi

Türkiye ABD ilişkileri, Donald Trump’ın başkanlık koltuğuna oturduğu süreçte giderek artan bir kriz içindeydi. Özellikle eski Başkan Barrack Obama’nın Suriye ve YPG’ye desteği ile gerilen ilişkiler karşılıklı sert açıklamalarla kriz noktasına doğru ilerliyordu.

Trump’ın seçilmesiyle rahatlama bekleyen Ankara ise umduğunu bulamadı. Yeni başkan ile birlikte kriz başlıklarına pek çok dosya daha eklenerek iki ülkenin uzun yıllara dayalı stratejik ilişkileri neredeyse kopma noktasına geldi.

Rahip Brunson’un Türkiye’de FETÖ üyeliği, PKK destekçiliği ve askeri casusluk suçlamalarıyla tutuklanmasının ardından Washington Türkiye’deki diplomatik temsilciliğini maslahatgüzar seviyesine kadar düşürdü. Bu da yetmedi Adalet ve İçişleri Bakanları hakkında Magnitsky Yasaları devreye sokularak ABD’ye girişleri yasaklandı, mal varlıkları üzerine tedbir kararı konuldu.

İlişkilerdeki Suriye ve YPG kirizi başlıklarına böylece Rahip Brunson, Rıza Sararf soruşturması ve Halkbankası dosyaları da eklenince oldukça kara bir tablo ortaya çıktı. Ancak bu kara tablo Rahip Brunson’un 12 Ekim’deki davasıyla birlikte yerini hızlı bir normalleşme sürecine bıraktı. Duruşmanın ardından 3 yıl ceza alan Brunson hakkkındaki ev hapsi ve denetimli serbestlik kuralı kaldırıldı. Aynı gün ABD’ye uçan Brunson’u Trump Beyaz Saray’da ağırladı. Türkiye ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür ederek bundan sonra Türkiye ile ilişkilerin eski günlere döneceği mesajını verdi.

İLK ADIM YAPTIRIMLARDA

Trump’ın bu açıklamasından 18 gün sonra 2 Kasım’da ilk adım geldi. ABD Hazine Bakanlığı, İçişleri Bakanı Süleyman Soylu ve Adalet Bakanı Abdülhamit Gül’e yönelik yaptırımları kaldırdı. Türkiye, mütekabiliyet çerçevesinde ABD Adalet Bakanı ile İç Güvenlik Bakanı’na getirdiği yaptırımları kaldırdı.

İKİNCİ ADIM İRAN AMBARGOSU

Yaptırımların kaldırılmasının ardından iki ülkeden de ilişkilerin tekrar eski hale getirilmesi için atılacak adımların devam edeceği mesajı geldi. İlk ve öncelikle başlık da Trump’ın, eski başkan Obama döneminde 2015’te imzalanan nükleer anlaşmaya uymadığı iddiasıyla İran hakkında yeniden ambargo kararı alması oldu.

Türkiye yaptırımlardan en çok etkilenecek ülkelerin başında olduğunu belirterek bu karara karşı olduğunu duyurdu. İki ülke arasında sürdürelen temaslar yaptırımların devreye girdiği 5 Kasım’da mevyesini verdi. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, İran’a yönelik yaptırımlarla ilgili açıkladı. Pompeo, Türkiye’nin içerisinde bulunduğu 8 ülkenin petrol ambargosundan muaf tutulacağını açıkladı.

ÜÇÜNCÜ ADIM KARAYILAN

ABD’nin attığı üçüncü adım da PKK konusunda oldu. Washington, PKK’nın lider kadrosundan 3 kişinin başına toplam 12 milyon dolar ödül koydu. Konuyla ilgili ABD’nin Amerikan Büyükelçiliği’nden yapılan açıklamada, ABD Dışişleri Bakanlığı 3 üst düzey PKK’lı için ‘adalet için ödül’ programı kapsamında, kendilerinin yer bilgilerini paylaşanlara ödül verileceği belirtildi.

Açıklamada, Murat Karayılan’ın başına 5 milyon dolar, Cemil Bayık için 4 milyon dolar, Duran Kalkan için ise 3 milyon dolar ödül verileceği duyruldu. Elçilik açıklamasında şu ifadeler kullanıldı. “Amerika Birleşik Devletleri, NATO müttefikimiz Türkiye ile terörle mücadele alanında yürüttüğü işbirliğine değer vermektedir. ABD Dışişleri Bakanlığı’nın ‘Rewards for Justice (Adalet için Ödül)’ programının PKK terör örgütüne mensup üç üst düzey ismi hedef aldığını duyurmaktan mutluluk duymaktayım.

ABD Dışişleri Bakanlığı, söz konusu PKK’lıların kimlik ya da yer tespitini mümkün kılacak bilgiler karşılığında para ödülü verilmesini onaylamıştır. Buna göre, Murat Karayılan için 5, Cemil Bayık için 4 ve Duran Kalkan için 3 milyon Amerikan doları ödül verilecektir.”

SIRADA HALKBANK VAR

İki ülke ilişkilerinde geriye kalan en kritik sorun başlıklarından biri de Rıza Sarraf soruşturması ve Halkbankası’nın durumu. Bu konuda da Türkiye’nin olumlu beklentileri var.

Bunu da dile getiren Cumhurbaşkanı Erdoğan oldu. Ukrayna ziyaretinde konuyu gündemine alan Erdoğan, ABD Başkanı Trump ile 10-11 Kasım’da yüzyüze görüşeceklerini açıkladı. (Trump ile yaptığı telefon görüşmesi) Malum finans meselesi ile alakalı Halk Bankası’na yönelik adımlardı. Bu konuları kendisiyle görüştük. Bu konularla ilgili de ‘İlgili bakan arkadaşlarıma hemen talimatı vereceğim’ dedi. 

YPG’YE DESTEK PKK’YA DESTEKTİR

ABD’nin Suriye Özel Temsilcisi Jeffrey “YPG’yi terör örgütü olarak tanımıyoruz” ifadesini kullandı. Kritik adımlara Ankara’nın yaklaşımı ise mesafeli oldu. Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Kalın, kabine toplantısı sonrası “Üç PKK’lının başına ödül konması olumlu ancak gecikmiş bir karar. Taktik manevralar netice vermeyecek. YPG’ye verilen her destek dolaylı olarak PKK’ya da verilmiştir” dedi.