Şimşek'ten itiraf: Benzinde en yüksek vergi bizde

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2010 Bütçesinin ''krizden çıkış'', 2011 Bütçesinin ise ''Sürdürülebilir büyümenin devamlılığını sağlayan ve mali dengeleri iyileştiren bir bütçe'' olarak hazırlandığını bildirdi. 

     Bakan Şimşek, 2011 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısı'nın, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna sunuş konuşmasında, 2011-2013 dönemi Orta Vadeli Programı ve Mali Plan hedefleri hakkında da bilgi verdi. 

     Orta Vadeli Mali Plan'da, 2011 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe açığının milli gelire oranının yüzde 2,8 olarak gerçekleşeceğini, 2012 ve 2013 yıllarında ise bu rakamın sırasıyla yüzde 2,4 ve 1,6'ya düşeceğini belirten Şimşek, bu dönemde faiz dışı fazlanın GSYH'ye oranının da yüzde 2,1, yüzde 1,8 ve yüzde 1,1 olacağını bildirdi. 

     Mali Plan döneminde uygulayacakları maliye politikalarıyla, büyümeye istikrar kazandırılmasının, istihdamın artırılmasının, kamu dengelerinin iyileştirilmesinin, sağlık, eğitim ve sosyal nitelikli harcamalara öncelik verilmesinin, toplumun yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve beşeri sermayenin niteliğinin artırılmasına dönük politikalar uygulanmaya devam edilmesinin ve altyapı yatırımlarına ağırlık verilmesinin amaçlandığını kaydeden Şimşek, bu dönemdeki maliye politikası hedeflerini de şöyle sıraladı: 

     ''-Ekonomide kayıt dışılığın azaltılması, vergi politikalarının uygulanmasında istikrar ve vergilendirmede öngörülebilirliğin esas olması, vergi mevzuatının sadeleştirilmesi, vergi kayıp ve kaçağını önlemeye yönelik denetimlerinin artırılması, etkin bir tahsilat sisteminin oluşturulması, vergiye gönüllü uyumun artırılması ve vergi tabanının genişletilmesine yönelik çalışmalara devam edilmesi ve vergi bilincinin artırılmasına yönelik faaliyetlere ağırlık verilmesi.'' 

     Bakan Şimşek, Mali Plan döneminde gelir politikalarının temel amacını da, ''Büyüme, yatırım ve istihdamın desteklenmesi ve ekonomide kayıt dışılığın azaltılması'' olarak belirlediklerini ifade etti.
     Bu dönemde vergi kanunlarında yer alan istisna, muafiyet ve vergi indirimi hükümlerini yeniden değerlendirerek vergi mevzuatını sadeleştirmeye devam edeceklerini, Kayıt Dışı Ekonomiyle Mücadele Stratejisi Eylem Planı'nı güncelleyeceklerini anlatan Maliye Bakanı, aynı şekilde denetim kapasitesini artıracaklarını ve yaptırımların caydırıcılığını güçlendireceklerini belirtti. 
     
     2010 BÜTÇESİ
     
     Sunuş konuşmasında 2010 yılı gerçekleşme tahminleriyle ilgili açıklamalarda da bulunan Şimşek, yıl sonunda bütçe giderlerinin 297 milyar lira, gelirlerin 252,8 milyar lira, bütçe açığının da 44,2 milyar lira olmasını beklediklerini söyledi. Şimşek, faiz dışı fazla rakamını da 5,3 milyar lira olarak bildirdi.
     Başlangıç bütçesine göre, bütçe giderlerinin 10 milyar, bütçe gelirlerinin ise 16 milyar lira daha fazla olmasının beklendiğini kaydeden Şimşek, şöyle konuştu: 

     ''Giderlerdeki artış, özellikle altyapı yatırım harcamalarındaki artıştan, gelirlerdeki artış ise ekonomik büyümeden ve yürütülen çalışmaların olumlu etkilerinden kaynaklanmaktadır. AK Parti'nin iktidarda bulunduğu 8 yıllık dönemdeki ortalama bütçe açığı ile bu dönemden önceki 8 yıllık bütçe açığı kıyaslandığında, bütçe performansı net şekilde görülmektedir. 1995-2002 döneminde ortalama bütçe açığı yüzde 8,2 düzeyindeyken, 2003-2010 döneminde bu oran sadece yüzde 3,6 düzeyindedir'' . 
     
    2011 BÜTÇE HEDEFLERİ
     
     Maliye Bakanı Şimşek, daha sonra 2011 yılı bütçesiyle ilgili bilgi verdi.
     2010 yılı bütçesini krizden çıkış bütçesi olarak hazırladıklarını dile getiren Şimşek, AK Parti iktidarının 9'uncu, 60'ıncı hükümetin de 4'üncü bütçesi olan 2011 yılı bütçesinin ise ''Sürdürülebilir büyümenin devamlılığını sağlarken aynı zamanda mali dengeleri de iyileştirecek bir bütçe'' şeklinde hazırlandığını ifade etti. 

     2011 yılı bütçesinde faiz giderlerinin azaltıldığını, faiz haricindeki giderlerin ise nominal büyüme oranının altında artırıldığını kaydeden Şimşek, ''Diğer yandan bütçe gelirleri ve vergi gelirlerimizde ise nominal büyüme oranında artış öngörüyoruz. Bu suretle 2011 yılı bütçe açığını, 2010 yılı gerçekleşme tahminine göre yaklaşık yüzde 24 oranında düşürmeyi hedefliyoruz'' dedi. 

     2011 yılı için, 1 trilyon 215 milyar lira GSYH öngördüklerini, yüzde 4,5'lik büyüme ve yıl sonu için yüzde 5,3'lük TÜFE öngördüklerini anlatan Maliye Bakanı, 2011'de ihracatın 127 milyar dolar, ithalatın da 199,5 milyar dolar olmasının planlandığını bildirdi. 
     
     BÜTÇENİN TEMEL ÖZELLİKLERİ
     
     Yeni yıl bütçesine baz oluşturan makroekonomik varsayımları ''ihtiyatlı ve gerçekçi'' olarak niteleyen Şimşek, 2011 Merkezi Yönetim Bütçesinin temel özelliklerini de şu şekilde ifade etti:
     ''2011 yılı bütçesi; reel kesimi destekleyen bir bütçedir. İstihdamı destekleyen bir bütçedir. Sosyal bir bütçedir. Kamu görevlilerini gözeten bir bütçedir. Öğrencilerin eğitim, barınma, yiyecek ihtiyaçlarını karşılayan bir bütçedir. Özürlü vatandaşlara destek olan ve eğitimine katkı sağlayan bir bütçedir. Eğitime ve sağlığa ayrılan kaynağın artırıldığı bir bütçedir. Reel kesimi destekleyen bir bütçedir. 

     Bütçede esnaf kredileri ve tarımsal kredilerde faiz desteğine, ihracat desteklerine, küçük ve orta ölçekli işletmelere sağlanan desteklere, Hazine teşvik ödemelerine devam ediyoruz. İstihdamın maliyetini azaltmak amacıyla yürürlüğe koyduğumuz işveren primi 5 puan indirimi uygulamasını sürdürüyoruz.
     Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Fonuna aktarılan kaynağı yüzde 12,8 oranında artırarak 2,2 milyar liraya, yeşil kartlılara sağlamış olduğumuz sağlık yardımı ödeneklerini 4,7 milyar liraya çıkarıyoruz. Sosyal Destek Projesi (SODES) ile kırsal kesimden kentlere göç eden aileleri, kent hayatına uyum sağlamak üzere destekliyoruz. Özürlü eğitimi ve evde bakımı uygulamasına 3,2 milyar lira ile daha fazla kaynak ayırıyoruz.'' 
     
     KAMU GÖREVLİLERİ VE EMEKLİLER
     
     Maliye Bakanı Şimşek, 2011 yılı bütçesinin kamu görevlilerini ve emeklileri gözeten bir bütçe olduğunu da söyledi. 

     2011'de memurların aylıklarında yapılacak artışların devletin mali imkanları, ülkenin ekonomik gelişmesi ve enflasyon hedefi ile toplu görüşme süreci sonucunda anlaşmaya varılan hususlar göz önünde bulundurularak belirlendiğini kaydeden Şimşek, bu çerçevede kamu görevlilerinin maaşlarına ocak ve temmuz aylarında yüzde 4 oranında zam yapılacağını vurguladı.
     Ayrıca, kamu personelinden ek ödemesi olmayanların aylıklarının iyileştirilmesi ve ücret adaletinin sağlanması amacıyla 2006 ve 2008 yıllarında önemli ölçüde artırılan ek ödeme tutarlarında da, ilave 80 lira artış sağlanacağını belirten Şimşek, bu şekilde kamu personeli arasında kısmen var olan ücret dengesizliğinin önemli ölçüde azaltılması suretiyle ücret adaletinin sağlanması yönünde önemli bir mesafe almış olacaklarını kaydetti. 

     Çalışmayan eş için ödenmekte olan aile yardımı ödeneğinde de ocak ve temmuz aylarında ilave 20'şer lira artış sağlanacağına dikkat çeken Şimşek, şöyle konuştu:
     ''Sözleşmeli personel de, devlet memurlarına ödenmekte olan aile yardımı ödeneğinden aynı usul ve esaslar dahilinde yararlandırılmaya başlanacaktır. Yapılacak artışlar sonucunda; 2010 yılı Ekim ayında aile yardımı ödeneği dahil en düşük devlet memurunun 1.300 lira olan net maaşı, 2011 yılı Ocak ayında 1.454 liraya, temmuz ayında ise 1.532 liraya yükselecektir. 

     Böylece 2011 yılında en düşük devlet memuru aylığında yüzde 17,9 oranında artış yapmış olacağız. 2011 yılı için tüketici fiyatlarında öngörülen kümülatif artış ise yüzde 5,3'tür.
     2010 yılı ekim ayında 1.577 lira olan aile yardımı dahil ortalama memur maaşı 2011 yılı Ocak ayında 1.717 liraya, temmuz ayında ise 1.793 liraya yükselecektir. Böylece 2011 yılında ortalama devlet memuru aylığında yüzde 13,7 oranında artış yapmış olacağız.'' 

     Şimşek, SGK tarafından işçi, esnaf ve tarım sigortası emeklilerine ödenen aylık ve gelirlerin de, 2011 yılı ocak ayında 60 liradan az olmamak üzere yüzde 4 oranında artacağını, emekli aylıklarına temmuzda da ayrıca yüzde 4 oranında zam yapılacağını bildirdi. 
     
     DAR GELİRLİLERİN DURUMLARI İYİLEŞTİ
     
     Şimşek, 2002'den bu yana çalışanlar ile emekliler ve dar gelirlilerinin mali durumlarının iyileştiğini de söyledi.
     2003 Ocak?2010 Eylül döneminde TÜFE'deki kümülatif değişmenin yüzde 103,5 olduğunu kaydeden Şimşek, buna karşılık söz konusu dönemde, en düşük memur maaşında yüzde 207, net asgari ücrette yüzde 194,3, en düşük SSK emekli aylığında yüzde 180, en düşük Bağ-Kur esnaf emekli aylığında yüzde 288,7, en düşük Bağ-Kur çiftçi emekli aylığında yüzde 523,1, en düşük memur emekli aylığında da yüzde 138,6 artış olduğunu belirtti. 

     Bu dönemde 65 yaş aylığında yüzde 311,7, muhtar aylığında yüzde 263,9 oranında artış meydana geldiğini anlatan Maliye Bakanı, ''Bu oranlar ve maaş tutarları, çalışan, emekli ve dar gelirli vatandaşlarımızın mali durumlarının 2002 yılına göre iyileştiğini, gelirlerinde reel artışlar olduğunu açıkça ortaya koymaktadır'' dedi. 

ŞİMŞEK: 2011 YILI BÜTÇESİ BİR SEÇİM BÜTÇESİ DEĞİLDİR, MALİ DİSİPLİNE DEVAM EDİYORUZ

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, 2011 yılı bütçesinin bir seçim bütçesi olmadığını söyledi ve yeni yılda mali disipline devam edileceğini bildirdi. 

     Şimşek, kamu alacaklarının yeniden yapılandırılmasına ilişkin tasarı çalışmasında da son aşamaya gelindiğini söyledi. 

     Bakan Şimşek, 2011 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Tasarısının TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna sunuşunda, yeni yıl bütçesinin, ''vatandaşın sağlık hizmetine erişimini kolaylaştıran, üniversitelere personel ve kaynak desteğini artıran, üniversite eğitimini ülke geneline yayan, çiftçiye destek olan, mahalli idarelere desteği artıran, bilimi ve AR-GE ile bölgesel gelişme projelerinin tamamını destekleyen'' bir bütçe olduğunu belirtti. 
     
     2011 BÜTÇE BÜYÜKLÜKLERİ
     
     Daha sonra bütçe büyüklükleri hakkında da bilgi veren Şimşek, 2011 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesinde, bütçe giderlerinin 312,5 milyar lira, faiz hariç giderlerin 265 milyar lira, bütçe gelirlerinin 279 milyar lira, vergi gelirlerinin 232,2 milyar lira, bütçe açığının 33,5 milyar lira, faiz dışı fazlanın da 14 milyar lira olarak öngörüldüğünü bildirdi.
     2010 yıl sonu gerçekleşme tahminleriyle kıyaslandığında, bütçe giderlerinde yüzde 5,2, faiz hariç giderlerde yüzde 7,1, bütçe gelirlerinde yüzde 10,4, vergi gelirlerinde de yüzde 10,5 oranında artış görüldüğünü anlatan Şimşek, faiz giderlerinde ise yüzde 4 düşüş olduğuna dikkati çekti.
     Şimşek, ''Bütçe giderlerinde artışı kontrol altına alırken, bütçe gelirlerinin giderlerden daha fazla artmasını öngördük. Bu suretle bütçe açığının milli gelire oranını, yüzde 4'ten yüzde 2,8'e düşüreceğiz. Bu gelişme, bütçe açığının azaltılmasına yönelik politikamızın bir sonucudur. Bu oran, Maastricht kriterlerinde belirlenen yüzde 3 oranının altındadır'' dedi. 
     
     2011'DE DE MALİ DİSİPLİNE DEVAM
     
     Maliye Bakanı Şimşek, konuşmasında AK Parti iktidarlarının bundan önceki 8 yıllık bütçe karnesinde olduğu gibi, 2011 bütçesinin de mali disiplin anlayışı içerisinde hazırlandığını söyledi.
     ''2011 Yılı Bütçesi, bir seçim bütçesi değildir'' diyen Şimşek, seçim bütçesi hazırlamadıklarını ve seçim ekonomisi uygulamadıklarını ifade etti. Yeni yılda da mali disiplinin devam edeceğini belirten Şimşek, bu çerçevede faiz yükünün de azaltılacağını vurguladı. 
     
     BORÇLARIN YENİDEN YAPILANDIRILMASI
     
     Daha sonra gelir politikası ve uygulamalarına ilişkin açıklamalar yapan Şimşek, vergi politikalarında ''istihdam ve büyümenin desteklenmesinin'' temel amaç olarak belirlendiğini dile getirdi.
     Bu hedef doğrultusunda istihdam üzerindeki vergi ve prim yükünü azalttıklarını ve bu şekilde evli, 2 çocuklu ortalama ücretli üzerindeki vergi yükünü yüzde 42,7'den yüzde 36,2'ye düşürdüklerini anlatan Şimşek, bu dönemde yatırımları destekleyen düzenlemeleri hayata geçirdiklerini, küresel krize karşı başarılı bir gelir politikası da uyguladıklarını söyledi. 

     İktidarları döneminde vergi sisteminin etkin, basit, adil ve geniş tabanlı olması açısından yapılandırma çalışmaları yürüttüklerine de işaret eden Bakan Şimşek, ''Küresel kriz nedeniyle vergi ve prim borçlarını ödemede güçlüğe düşen mükelleflerimize, vergi ve prim aslından vazgeçmeksizin ödeme kolaylığı getiriyoruz. Tasarı ile ilgili çalışmalarda son aşamaya gelinmiştir. Muhtemelen yakında Meclise sunulacak. Kapsamı geniş tutulmuştur'' açıklamasında bulundu. 

     Şimşek, son dönemde gecikme zammını ve tecil faizini düşürdüklerini, sorgulu tahsilat ve e-tahsilat uygulamalarıyla hızlı ve hatasız tahsilat sağladıklarını da ifade etti. Kredi kartıyla vergi tahsilatı yapılmasının önünü açtıklarını ve kapsamın genişletilmesi çalışmalarına devam ettiklerini de belirten Şimşek, tebligatları hızlandırmak ve kolaylaştırmak için de e-tebliğ uygulamasını getireceklerini bildirdi.
     Mükellef haklarını güçlendirmek amacıyla, vergi incelemelerinde uyulacak esasları belirlediklerini anlatan Bakan Şimşek, bu şekilde vergi incelemelerinde şeffaflığın sağlanacağını söyledi. 
     
     BENZİNDE EN YÜKSEK VERGİ ÜLKEMİZDE
     
     Maliye Bakanı Şimşek, dolaylı ve dolaysız vergilerle ilgili değerlendirmelerde de bulundu.
     Dolaysız vergilerin payının hesabında sosyal güvenlik primlerinin de dikkate alınmasını isteyen Şimşek, Türkiye'de gelir ve kazançlar üzerinden yeterince vergi alınamadığını açıkladı.
     Türkiye'de vergi yükünün yüksek olmadığını da savunan Şimşek, sosyal güvenlik primleri de dahil edildiğinde Türkiye'nin yüzde 23,5'lik vergi yüküyle, OECD'de Meksika'dan sonra en düşük oranlı ikinci ülke olduğunu bildirdi. 

     Şimşek, şöyle devam etti:
     ''OECD ortalamasının yüzde 35,8 olduğu genel vergi yükü karşılaştırmasında, Meksika yüzde 20,4 oranı ile son sırada olup, bu oran Kore'de yüzde 26,6, ABD'de yüzde 26,9, İrlanda'da yüzde 28,3'tür. Buna rağmen ülkemizde bazı akaryakıt ürünlerinde vergi yükünün yüksek olması, genel vergi yükünün yüksek olduğu doğrultusunda bir algıya sebep olmaktadır. Zira OECD ülkeleri arasında benzin açısından yüzde 66,8 oranıyla en yüksek konumda olan ülkemiz, motorinde yüzde 57,1 oranıyla ikinci sırada yer almaktadır.'' 
     
     KAYIT DIŞI EKONOMİYLE MÜCADELE
     
     Kayıt dışı ekonomiyle mücadele çalışmaları hakkında da açıklamalar yapan Şimşek, yeni Eylem Planıyla ilgili hazırlıkların sürdüğünü söyledi.
     Merkezi Risk Analizi ve Katmanlaştırma (MERAK) Projesiyle riskli kurumlar vergisi mükelleflerini tespit ettiklerini ve KDV iadelerinde Risk Analizi Projesini hayata geçirdiklerini kaydeden Şimşek, e-fatura ile de kayıtlı ekonomiye geçişi hızlandıracaklarını anlattı.
     Denetim kapasitesinin artırılmasına dönük olarak bu yıl 750 vergi denetmen yardımcısı ve 315 gelir uzman yardımcısı aldıklarını belirten Şimşek, 2011 yılında da 1.500 vergi denetmen yardımcısı ve 3.000 gelir uzman yardımcısı almayı planladıklarını ifade etti. 

     Gelir İdaresi Başkanlığında otomasyon kapsamına alınmamış birim bırakmadıklarını ve vergi beyannamelerinin yüzde 99'unu elektronik ortamda aldıklarını anlatan Şimşek, yeni dönemde mükellef hesap bakiyesinin güncel olarak izlenmesini sağlayacak Mükellef Cari Hesap Sistemini getireceklerini de açıkladı.
     Bakan Şimşek, konuşmasının son bölümünde, siyasi sorumluluk ve riskleri üstlenerek, geleceğin güçlü Türkiye'si için aldıkları kararların ne kadar doğru kararlar olduğunu hep beraber yaşayarak göreceklerini ifade ederek, şöyle konuştu:
     ''2002 yılından beri uyguladığımız reformlar sayesinde, hiç kuşkusuz ki Türkiye ekonomisi eskiye göre çok daha güçlü ve daha dayanıklıdır. Ancak ihtiyatı elden bırakmayacak ve temel politikalarımızdan biri haline getirdiğimiz yapısal reformlara kararlılıkla devam edeceğiz.'' 
     
     RAKAMLARLA 2011 BÜTÇESİ
     
     Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in Plan ve Bütçe Komisyonuna sunduğu 2011 Yılı Merkezi Yönetim Bütçesinin bazı kalemleri şöyle:
    
     Bütçe Giderleri : 312,5 milyar TL
     -Personel Giderleri : 72,3 milyar TL
     -SGK Devlet Primi Gid. : 12,7 milyar TL
     -Mal ve Hiz.Alım Gid. : 30,0 milyar TL
     -Faiz Giderleri : 47,5 milyar TL
     -Cari Transferler : 115,8 milyar TL
     -Sermaye Giderleri : 21,7 milyar TL
     -Sermaye Transferleri : 4,3 milyar TL
     -Borç Verme : 6,4 milyar TL
     -Yedek Ödenekler : 1,7 milyar TL
     Faiz Hariç Giderler : 265,0 milyar TL
     Bütçe Gelirleri : 279,0 milyar TL
     Vergi Gelirleri : 232,2 milyar TL
     -Gelir Vergisi : 47,3 milyar TL
     -Kurumlar Vergisi : 23,1 milyar TL
     -Dahilde Alınan KDV : 26,8 milyar TL
     -İthalde Alınan KDV : 41,0 milyar TL
     -Özel Tüketim Vergisi : 61,1 milyar TL
     -Motorlu Taşıtlar Vergisi: 5,9 milyar TL
     -BSMV : 4,3 milyar TL
     -Harçlar : 7,8 milyar TL
     -Damga Vergisi : 5,7 milyar TL
     Vergi Dışı Gelirler : 46,8 milyar TL
     Bütçe Açığı : 33,5 milyar TL
     Faiz Dışı Fazla : 14,0 milyar TL