Sadece yayın ve sponsorluk geliri 3.3 milyar dolar

Bu akşam başlayacak 2010 Dünya Kupası'nda sadece naklen yayın ve sponsorluklardan FIFA 3.3 milyar dolarlık gelir sağlayacak. Güney Afrika'daki kupa sonrası FIFA'nın kasasına ise net 1 milyar dolar gireceği hesaplanıyor

Bu akşam Güney Afrika Cumhuriyeti’nde başlayacak 2010 Dünya Kupası, sponsor harcamaları, yayın gelirleri ve turizm gelirleriyle milyarlarca dolarlık bir parasal hareket yaratacak.
CNBC-e Business dergisi bu ayki kapak konusu olarak Dünya Kupası 2010’u ele aldı ve ‘kupa ekonomisi’ni analiz etti.

Dört yıl önce Almanya’da düzenlenen Dünya Kupası finalleri için tüm dünyadaki yayın haklarından ve sponsorluk anlaşmalarından 2.7 milyar dolarlık bir gelir elde edilirken, 2010 Dünya Kupası’nda 3.3 milyar dolarlık gelir bekleniyor. 2010 Dünya Kupası sonrası FIFA’nın kasasına ise 1 milyar dolar girmesi bekleniyor.

FIFA banka gibi
FIFA’nın son dönemdeki bu gelir artışında en büyük pay sponsorluklardan ve yayın hakları satışından geliyor. İngiltere merkezli sponsorluk araştırmaları şirketi Sportscal’a göre 2007-2010 yıllarını kapsayan dört yıllık dönemde FIFA’nın toplam geliri 3.4 milyar dolara ulaşacak.
Bunun büyük bir bölümü dünya kupası bağlantılı anlaşmalardan sağlanacak. 2003-2006 döneminde ise FIFA’nın gelirleri 2.3 milyar dolar düzeyinde bulunuyordu. FIFA, sadece 2010 Dünya Kupası yayın haklarından 2 milyar 290 milyon dolar elde etti.

Bunun 1 milyar 310 milyon dolarlık kısmı Avrupa’daki yayın haklarından geliyor. FIFA 2014 Dünya Kupası’nın bazı bölgeler için yayın haklarını da 2010’la beraber satarak şimdiden 2 milyar 50 milyon dolarlık geliri garantiye aldı. Brezilya’daki kupa yaklaştıkça muhtemelen bu rakam daha da büyüyecek. 2010 ve 2014’teki iki turnuva için en fazla yayın hakkı ödeyen iki ülke ise İtalya ve ABD oldu. İtalya 444 milyon dolar, ABD ise 425 milyon dolar ödedi.

2.5 milyar dolar harcadı
Ülkeler, Dünya Kupası’nı organize etmek için adaylıklarını koyarken işin sadece sportif yönünü değil, ekonomik yönünü ve tanıtım yönünü de hesaba katıyor. Güney Afrika (GA) hükümeti, gelişmekte olan ülkeler sınıfında bulunmasına ve nüfusunun yüzde 40’a yakını yoksulluk sınırının altında olmasına karşın 2010 Dünya Kupası organizasyonu için önemli bir bütçe ayırdı. Hükümet, altı yıl önce 2010 Dünya Kupası Organizasyon Komitesi’ne tamamen kamu bütçesinden stadyum inşaatları için 1.2 milyar dolar, altyapı yatırımları için de 962 milyon dolar tahsis etti. Takip eden yıllardaki ek bütçelerle Güney Afrika’nın 2010 Dünya Kupası için toplam yatırımı yaklaşık 2.5 milyar dolara kadar yükseldi.

FIFA da organizasyonun eksiksiz gerçekleşebilmesi için 700 milyon doları Güney Afrika’da olmak üzere toplam 1..2 milyar dolar harcamayı taahhüt etti. 2002 Dünya Kupası’nı organize eden iki ülkeden Japonya yeni stadyumların inşası ve altyapı yatırımları için toplam 4.6 milyar dolar harcadı. Güney Kore’nin yatırımı ise yaklaşık 3.1 milyar dolardı.

ABD 4 milyar kazanmıştı
Kupa sonrası Güney Kore’ye 140 milyon dolar, Japonya’ya ise 46 milyon dolar kaldı. Almanya’daki 2006 Dünya Kupası’nda ise stadyum inşaatları için 2.2 milyar dolar ve diğer altyapı çalışmaları için 2.3 milyar dolar harcanmıştı.

Kupanın ardından vergiler ve FIFA payı çıkarıldıktan sonra organizasyon komitesine 92.2 milyon dolar kaldı. Getirinin diğer kısmı ise ev sahipliğine paralel olarak ekonomik canlanma, turizm gelirlerinin artışı gibi dolaylı kalemlerden sağlanıyor.
1994’te Dünya Kupası’na ev sahipliği yapan ABD’nin 4 milyar dolarlık ek gelir sağladığı öne sürülmüştü. Japon Dentsu Enstitüsü, 2002 Dünya Kupası sayesinde ülke ekonomisinde 26.5 milyar dolarlık bir canlanma olacağını öngörmüştü. Güney Kore kalkınma enstitüsü de 2002 Dünya Kupası’nın GSYİH’ye yüzde 2.2 düzeyinde etki edeceğini hesaplamıştı.

Alman iktisatçı Bernd Rahmann, Almanya Futbol Federasyonu’na kupa öncesi hazırladığı raporda 2006 Dünya Kupası’nın ülke ekonomisine 2.3 milyar dolarlık bir katkı sağlayacağını öngörüyordu. Güney Afrika için daha mütevazı ekonomik etki tahminleri yapılıyor. Bir danışmanlık şirketi, Dünya Kupası’nın ekonomik etkisinin Güney Afrika’ya 6.6 milyar dolar katkı sağlaması bekleniyor. FIFA’nın tahminine göre Güney Afrika’ya gelecek turist sayısı 450 bin civarında olacak.

FIFA ne ödüyor?
FIFA, 2006’da 32 milli takıma toplam 261 milyon dolar öderken bu rakamı 2010 Dünya Kupası’nda yüzde 61 oranında artırdı ve 420 milyon dolara yükseltti.
Öncelikle turnuvadaki her milli takım 1 milyon dolarlık kamp ve konaklama yardımına hak kazanıyor. Sonra grup maçlarında elenenler dahil her takım başarısına göre ödüllendirilecek. Şampiyon milli takımın kasasına 30 milyon dolar girecek. Ayrıca, futbol kulüpleriyle 2007’de yaptığı anlaşmaya göre FIFA, Dünya Kupası’na gönderilen her oyuncu için de kadroda yer aldığı gün başına 1600 dolar ödeyecek. Bu tazminatların toplamı da 40 milyon doları bulacak.

Kim ne kadar kazanacak?
Dünya Kupasında şampiyon takım 30 milyon dolar, finalist 24 milyon dolar, yarı finalist 20 milyon dolar, çeyrek finalist 18 milyon dolar, ikinci tura çıkan takım 9 milyon dolar, birinci tura çıkan takım da 8 milyon dolar alacak. Dünya Kupası, 36 yıl önce İtalyan heykeltıraş Silvio Gazzaniga tarafından Milano’da yapıldı.
6 kilo 175 gram ağırlığında, 36.8 santimetre boyunda olan kupa, 18 ayar altın. 156 bin avro değerindeki kupanın altında şampiyon takımların isimleri yazıyor. Finalden sonra şampiyon takıma verilen kupa, birkaç hatıra fotoğrafı çektirildikten sonra FIFA görevlileri tarafından bir kopyasıyla değiştiriliyor. Kupayı şimdiye kadar beş ülke kazanabildi.

Biletlerin tükendi gibi
Güney Afrika’nın dokuz şehrinde yapılacak Dünya Kupası biletlerinin yüzde 97’sinin satıldığı bildirildi. FIFA’dan yapılan açıklamaya göre, önceki gün itiba-rıyla biletlerin yüzde 97’si satın alındı. Yetkililer, kalan 135 bin biletin yüzde 98’inin ise finallerin sonuna kadar satılmasını beklediklerini belirttiler. FIFA Medya Sorumlusu Wolfgang Eichler, “Grup maçları biletlerinin hemen hemen hepsi satıldı. Bu kadarını beklemiyorduk” dedi.

Türk futbolu 400 milyon dolar kaybetti
Milli Takım’ın elemeleri geçememesi nedeniyle Türkiye’de Dünya Kupası’na ilginin azalacağı ve bunun da Türk futbol ekonomisine yaklaşık 400 milyon dolar kaybettireceği tahmin ediliyor. Dört yıl önce Almanya’daki 2006 Dünya Kupası’na katılamayan Türkiye’nin ekonomik kaybını 250 milyon dolar olarak hesaplayan uzmanlar, şimdi bu rakamın daha da yükseldiğini düşünüyorlar. Türk Milli Takımı’nın mahrum kaldığı para ödülünden reklam gelirlerine, elektronik ve tekstil sektörlerine kadar Türk ekonomisinin kaybının 400 milyon dolara varacağı öngörülüyor.

Dünya Kupası’na katılamayan Türkiye’nin maddi kaybı şöyle: “Milli Takım’ın 10 ile 50 milyon dolar arasında turnuva geliri. Milli Takım’ın minimum 20 milyon dolarlık sponsor geliri. Mobil iletişim teknolojisinden minimum 20 milyon dolar. Minimum 25 milyon dolarlık yayıncı reklam geliri. En az 150 bin adet TV satışından 150 milyon dolar. Forma ve bayrak gibi tekstil ürünlerinden 75 milyon dolar. En az 50 milyon dolarlık tanıtım fırsatı. Turizm seyahatlerinden 10 milyon dolar.”

En çok kazanan hoca İtalyan Fabio Capello
Kupanın en çok kazanan teknik direktörü İtalyan Fabio Capello, yılda 8.8 milyon avro para alıyor. Capello’nun ücretinin içinde primler yer almıyor.

Fransız ekonomi gazetesi Tribune’deki habere göre, Capello’yu yılda 3.3 milyon avro kazanan İtalya Milli Takımı teknik direktörü Marcello Lippi takip ediyor. Listenin üçüncü sırasında Alman milli takımı teknik direktörü Joachim Löw bulunuyor. Löw, primler dışında yılda 2.5 milyon avro kazanıyor. Löw’ü, yılda 1.8 milyon avro kazanan Hollanda Milli Takımı teknik direktörü Bert Van Marwijk takip ediyor.
Beşinci sırada İsviçre Milli Takım Teknik Direktörü Ottmar Hitzfeld bulunuyor. Primler dışında yılda 1.75 milyon avro kazanan Hitzfeld’i sırasıyla, İspanya Milli Takım Teknik Direktörü Vicente Del Bosque 1.5 milyon avro, Portekiz milli takımı teknik direktörü Carlos Queiroz 1.35 milyon avro, Avustralya teknik direktörü Pim Verbeek 1.2 milyon, Brezilya teknik direktörü Dunga 1.2 milyon avro, Meksika teknik direktörü Javier Aguirre 1.2 milyon avro ile takip ediyor.

Fransa takımı en pahalı oteli seçti
 2010 Dünya Kupası’na katılacak takımlar arasında en pahalı konaklamayı çift kişilik odalarının geceliği 589 avro olan ülkenin en pahalı beş yıldızlı oteli Pezula de Knysna’da kalacak Fransa yapacak. Fransa Spor Bakanı Rama Yade’nin ‘Ekonomik krizde Milli Takım nasıl beş yıldızlı bir otelde kalır’ sorusuyla başlattığı polemik bir süredir bakanlar  arasında sorun olmaya devam ediyor.

İkinci sırada Japonya var
Fransız ekonomi gazetesi Tribune’deki  habere göre, Fransa’yı Japonya izliyor. Takım, oda fiyatı 395 avro olan Fancourt’da kalacak. Listenin üçüncü sırasındaki Kamerun geceliği 319 avro olan beş yıldızlı Oyster Box’da konaklayacak. Kamerun’u, dört yıldızlı otelde aynı fiyata kalacak olan Almanya izliyor. Beşinci sırada 253 avroyla İtalya yer alırken, Hollanda 191, İsviçre 170, Cezayir ve Sırbistan 115, Fildişi Sahili ise geceliği 122 avro olan otellerde kalacak.