Petrol rezervi şoku
WikiLeaks belgelerine göre, Suudi Arabistan’ın rezervleri bilinenden yüzde 40 daha az
İngiliz Guardian gazetesinin yayımladığı belgelerde, Suudi Arabistan’ın, petrol fiyatlarındaki artışın önüne geçebilecek üretim kapasitesine sahip olmadığı belirtiliyor.
Dünyanın en büyük ham petrol ihracatçısı Suudi Arabistan’ın petrol rezervlerinin sanılandan yüzde 40 daha az olabileceği öne sürüldü. İngiliz Guardian gazetesinin yayımladığı WikiLeaks belgelerine göre, Suudi Arabistan, petrol rezervlerinin miktarını yabancı yatırımcıları ülkeye çekebilmek için 300 milyar varil fazla göstermiş. Suudi Arabistan’ın küresel petrol fiyatlarındaki artışın önüne geçebilecek kadar petrol üretim kapasitesine sahip olmadığı da bir diğer iddia.
İddialar, Suudi Arabistan’ın petrol tekeli Aramco’nun eski petrol arama şefi, jeolog Sedad el Hüseyini ile Riyad’daki ABD Başkonsolosu’nun Kasım 2007’deki görüşmesine dayandırılıyor. Belgelere göre, görüşmede Hüseyini, Aramco’nun petrol rezervlerini en az 300 milyar varil fazla gösterdiğini ve tespit edilmiş rezervlerin yüzde 51’ine çoktan ulaşıldığını söylüyor.
Hüseyini, Aramco’nun günlük 12.5 milyon varillik üretim kapasitesinin petrol fiyatlarını sabit tutmaya yetmeyeceğini de kaydediyor. 2007 ile 2009 yılları arasında Washington’a gönderilen belgelerde ayrıca, Hüseyini, Suudi Arabistan’ın günlük 12 milyon varillik üretim hedefine 10 yıl içinde erişebileceğini belirtiyor. Bu gelişmeler üzerine, ABD’li konsolos Washington’a Hüseyini’nin yaptığı analizin dikkate alınmasına dair uyarıda bulundu. Yedi ay sonra, gönderilen iki yeni belgede, ABD’li yetkililer, “Suudi Arabistan’ın uzun dönemdeki üretim kapasitesinde şüphelerimiz var. Eğer fiyatlar artmaya başlarsa bunu aşağı çekebilirler mi, bundan emin değiliz” ifadelerini kullandılar.
‘Küresel ekonomiye tehdit’
WikiLeaks’in söz konusu belgeyi küresel petrol fiyatlarının 100 doların üzerine çıktığı ve Ortadoğu’daki tansiyonun giderek arttığı günlerde açıklaması dikkat çekti.
İngiliz enerji uzmanı Jeremy Leggett, “Şu an direksiyonun başında uyuyoruz. Küresel ekonomiye yönelik bir tehdidi göz ardı etmek, kredi borcu krizi kadar kötü bir durum, hatta muhtemelen daha kötü” diye konuştu.
