Merkez Bankası, enflasyondaki yükselişin nedenini açıkladı

Merkez Bankası, enflasyondaki yükselişin nedenini açıkladı

Merkez Bankası önceki aya göre yıllık bazda yükselen Şubat ayı enflasyonunun büyük ölçüde gıda fiyatlarından kaynaklandığını belirtti.

Merkez Bankası, enflasyondaki yükselişin nedenini açıkladı
16px
24px
04.03.2015 13:20
ABONE OLgoogle
Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası (TCMB) bugün yaptığı açıklamada "Şubat ayı fiyat gelişmeleri"ni açıkladı. 

Merkez Bankası tarafından yapılan değerlendirme şöyle:

Şubat ayında tüketici fiyatları yüzde 0,71 oranında artmış, yıllık tüketici enflasyonu 0,31 puanlık yükselişle yüzde 7,55 olmuştur. Enflasyondaki yükseliş büyük ölçüde gıda fiyatlarından kaynaklanırken gıda dışı tüketici fiyatları yıllık enflasyonundaki düşüş eğilimi devam etmiştir. Bu dönemde geçen yıldaki yüksek bazın da etkisiyle temel mal grubu yıllık enflasyonunda belirgin bir iyileşme görülmüştür. Enflasyonun ana eğilimi hizmet grubunda yükselmeye devam ederken temel mallarda giyim grubu öncülüğünde hızla gerilemiştir. Bu doğrultuda, çekirdek enflasyon göstergelerindeki iyileşme sürmüştür.

Şubat ayında tüketici fiyatları yüzde 0,71 oranında artmış ve yıllık enflasyon yüzde 7,55’e yükselmiştir. Bu dönemde ÖKTG-H ve ÖKTG-I endekslerinin yıllık artış oranları önceki aya kıyasla yaklaşık 0,9’ar puan azalarak sırasıyla yüzde 8,44 ve yüzde 7,73 olmuştur. Alt grupların yıllık tüketici enflasyonuna katkıları incelendiğinde, Şubat ayında gıda ve enerji gruplarının katkısı sırasıyla 0,64 ve 0,16 puan artmıştır. Temel mal grubunun katkısı 0,46 puan gerilerken hizmet ile alkollü içecekler ve tütün gruplarının katkısında belirgin bir değişiklik gözlenmemiştir. Mevcut durumda tüketici enflasyonuna en belirgin katkı 3,36 puan ile gıda grubundan gelmektedir.

Mevsimsellikten arındırılmış verilerle enflasyonun üç aylık ortalamalara göre ana eğilimleri incelendiğinde, çekirdek enflasyon göstergelerindeki iyileşmenin sürdüğü gözlenmiştir. Hizmet enflasyonu ana eğilimi geçen ayın ardından bu dönemde de yükselmiştir. Öte yandan, temel mal enflasyonu ana eğilimindeki iyileşme giyim grubundaki olumlu görünümün etkisiyle hızlanmıştır. 

Şubat ayında hizmet fiyatları yüzde 0,68 oranında artmış ve grup yıllık enflasyonu 0,1 puan azalarak yüzde 8,63’e gerilemiştir. Bu dönemde haberleşme hizmetleri fiyatlarında telefon görüşme ücretlerine bağlı olarak yüzde 1,08 oranında artış kaydedilmiş ve grup yıllık enflasyonu yüzde 5,26’ya yükselmiştir. Lokanta otel grubunda yıllık enflasyon baz etkisi ile gerileme kaydetse de grup aylık fiyat artış eğiliminde gıda fiyatlarındaki olumsuz seyre paralel olarak bir hızlanma görülmüştür. Akaryakıt fiyatlarındaki yükselişin etkisiyle Kasım ayından bu yana gerilemekte olan ulaştırma hizmetleri fiyatlarında ise Şubat ayında kısmi bir artış gözlenmiştir. Diğer taraftan yıllık enflasyon diğer hizmetler grubunda gerilerken kirada yatay seyretmiştir.

Temel mal grubu yıllık enflasyonu yaklaşık 1,8 puanlık bir azalışla yüzde 6,79’a gerilemiştir. Dayanıklı tüketim malı fiyatları Ocak ayındaki olumsuz görünümün ardından Şubat ayında daha düşük bir artış kaydetmiştir. Bu dönemde otomobil fiyatları Türk lirasındaki zayıflamaya ek olarak mevsimsel etkilerle de yükselirken mobilya, beyaz eşya ve diğer elektrikli/elektriksiz aletler gibi mal gruplarında fiyatlar yatay seyretmiştir.

Bu çerçevede, dayanıklı tüketim malları yıllık enflasyonu baz etkisiyle 2,68 puan azalarak yüzde 4,88 oranına gerilemiştir. Bu dönemde mevsimsel olarak gerileyen giyim fiyatları da geçmiş Şubat aylarına kıyasla daha olumlu bir seyir izlemiştir. Buna ek olarak, giyim ve dayanıklı dışı temel malların yıllık enflasyonunda gözlenen yavaşlama eğilimi sürmüştür. 

Enerji fiyatları önceki üç ayda sergilediği düşüşün ardından Şubat ayında yüzde 1,14 oranında artmıştır. Bu gelişmede, Türk lirasındaki değer kaybı ve uluslararası petrol fiyatlarındaki artışın etkisiyle yüzde 2,88 oranında artan akaryakıt fiyatları temel belirleyici olmuştur. Buna ek olarak belediyelerce belirlenen su tarifeleri Ocak ayındaki yüksek oranlı artışın ardından bu dönemde de yüzde 1,14 oranında yükselmiştir. Sonuç olarak, yıllık enerji enflasyonu yüzde -1,92 olarak gerçekleşmiştir.

Gıda ve alkolsüz içecekler grubunda yıllık enflasyon Şubat ayında 2,73 puan artarak yüzde 13,70 seviyesine ulaşmıştır. Bu gelişmede yıllık enflasyonu yüzde 16,16’ya yükselen işlenmemiş gıda grubu fiyatları belirleyici olmuştur. Nitekim mevsimsellikten arındırılmış verilerle işlenmemiş gıda fiyatları Ocak ayının ardından Şubat ayında da belirgin bir yükseliş göstermiştir. Bu dönemde kırmızı et fiyatlarındaki yukarı yönlü seyir güçlenerek sürmüş, sebze fiyatları ise olumsuz hava koşullarının etkisi ile artış kaydetmiştir. Şubat ayında işlenmiş gıda fiyatları yıllık enflasyonu yüzde 11,54’e gerilese de bu gruptaki aylık artış eğilimi grup geneline yayılarak sürmüştür. Başta katı-sıvı yağlar, çay ve konserve sebze ürünleri olmak üzere, ekmek ve tahıl dışı grupta yüksek oranlı aylık artışlar gözlenmiştir. 

Yurt içi üretici fiyatları Şubat ayında yüzde 1,20 oranında artarken yıllık enflasyon yüzde 3,10’a gerilemiştir. Benzer şekilde, yıllık enflasyon imalat sanayisinde yüzde 3,98’e, petrol ve ana metal hariç imalat sanayisinde ise yüzde 6,51’e gerilemiştir. Ancak, bu dönemde imalat sanayi fiyatlarının aylık artışı uluslararası petrol fiyatlarındaki belirgin yükselişin ve Türk lirasındaki değer kaybının etkisi ile hızlanmıştır. 

Ana sanayi gruplarına göre incelendiğinde, Şubat ayında tüm ana gruplarda belirgin fiyat artışları gözlenmiştir. Dayanıklı tüketim mallarında fiyatlar temelde mücevherat fiyatları kaynaklı yükselirken dayanıksız tüketim mallarındaki görünümde gıda imalat fiyatları belirleyici olmuştur. Ara malı ve sermaye mallarında ise fiyat artışlarının grup geneline yayıldığı gözlenmiştir. Ana sanayi grupları genelinde fiyatlar geçen ayın ardından bu dönemde de artış gösterse de yıllık enflasyonları baz etkisiyle gerilemeye devam etmiştir.
E-Bülten Aboneliği
İş, Ekonomi ve Cemiyet hayatının özel gündemi Patronlar Dünyası'nda... Günlük E-Bülten'imize abone olun, Patronlar Dünyası ayrıcalıklarını yaşayın.
Patronlar Dünyası ile Bir Adım Önde