Markalı konutlarda 20 aylık stok birikti
Türkiye'nin markalı ve nitelikli konut inşa eden en büyük 22 şirketinin elinde, bugün itibarıyla yeni projeye başlanmasa dahi 20 ay yetecek stok bulunuyor.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği'nin açıklamasına göre, Türkiye'deki markalı konutların aylık satış hızı yüzde 4,5. Nitelikli konut üreticileri hiç yeni proje açıklamasa dahi eldeki bu stok 20 ay yetecek düzeyde.Türkiye'nin markalı ve nitelikli konut inşa eden en büyük 22 şirketinin elinde, bugün itibarıyla yeni projeye başlanmasa dahi 20 ay yetecek stok bulunuyor.
Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) Başkanı Işık Gökkaya, Redin.com ve Garanti Mortgage ile yaptıkları aylık konut ve kira fiyatları araştırmasında yer alan 'markalı konutlardaki stok' araştırması sonuçlarını ilk defa açıkladı. GYODER Başkanı Gökkaya, "Garanti Bankası'nın desteğiyle hazırladığımız endekslerin son 1,5 yılına ait verilerine baktığımızda, projesi devam eden markalı konutların aylık erime hızı yüzde 4,5 seviyelerinde oldu. Başka bir ifadeyle, markalı konut piyasasında yeni bir projenin satışa sunulmaması durumunda, yaklaşık 20 ay içinde şu anki markalı konut stoklarının eriyebileceği görülüyor." dedi.
Gökkaya, Türkiye'nin en büyük 22 konut geliştiricisi şirketin 50'nin üzerindeki projesiyle, ortalama 20 bin konut üzerinden oluşturdukları bir endeks olduğunu kaydetti. GYODER Yönetim Kurulu üyeleri gazetecilerle bir araya gelerek konut sektörünü değerlendirdi. Gökkaya'nın açıklamasına göre İMKB'deki 23 GYO'nun da üye olduğu GYODER'in 250 üyesi Türkiye'deki 15 milyar dolarlık projeleri oluşturan bir grup.
Munzam karşılıkların artırılarak konut kredilerinin frenlenmesi tedbiri etkili oldu. GYODER'in bu yıl için yüzde 35 olan konut kredilerindeki büyüme, sene başından bu yana yüzde 16,5'te kaldı. Gökkaya, "Sene başından bu yana konut kredileri yüzde 16,5 büyüdü. Bizim beklentimiz yüzde 35'ti." dedi. Sektörün yüzde 20 kâr payı ile çalıştığını belirten Gökkaya, "herkesin inşaata girmesinden rahatsız olduklarını" vurguladı.
Işık Gökkaya, Türkiye'de 3 ayda ortalama 110 bin konut satıldığını, satışların yüzde 10'undan azının reklam veren markalı konutlardan oluştuğunu söyledi. Kentsel dönüşümün gerçekleşebilmesi için imar haklarının menkulleştirilmesini öngören bir çalışma yaptıklarını belirten Gökkaya, bunu Çevre ve Şehircilik Bakanlığı ile paylaşacaklarını ifade etti.
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nı sektör için bir şans olarak gördüklerini kaydeden Işık Gökkaya şunları söyledi:
"Hiçbir siyasi yapımız yok, ama bana göre hükümetin en önemli icraatlarından biri Çevre ve Şehircilik Bakanlığı'nı kurması ve başına da Sayın Bayraktar'ı getirmesidir. Bu bizim için ve Türkiye için bir şans. Özel sektörü de, sektörü de çok iyi bilen bir insan. İhtiyaçları çok iyi biliyor. Gelir gelmez mesela 'mütekabiliyet yasasını çıkaracağım' dedi. Mütekabiliyet kalkarsa konuttan yabancı sermaye girişi yıllık 5 milyar dolar olur."
Gökkaya, MIPIM benzeri uluslararası emlak fuarını 2013'te İstanbul'da organize edeceklerini kaydetti. Gökkaya, SPK tebliğindeki değişiklikle hasılat paylaşımı ve kat karşılığı yapılan projelerin de inşaat şirketinin portföyüne dahil edilebildiğini, bunun da markalı konut üreten yeni şirketlere Borsa'ya girme yolunu açtığını söyledi.
GYODER Başkan Yardımcısı Özlem Gökçe, yabancıya konut satışında 15 gün içinde cevap vermeyen kurumun başvuruyu onaylamış sayılacağına dair bir yönetmelik çıktığını, ancak bunun pratikte uygulanmadığını söyledi. Daha önce Bursa ve Konya'da yapılan Gelişen Kentler Zirvesi bu sene Gaziantep'te düzenlenecek.
GYODER Yönetim Kurulu Üyesi Emre Çamlıbel de bugüne kadar 14 araştırma raporu yayınlayarak sektöre yön verdiklerini söyledi. Çamlıbel, "Fiyat endeksine ilaveten yine büyük rahatsızlık veren hususlardan biri konut stoklarına yönelikti. Bu ay ilk kez açıklanan Türkiye'deki konut stokunun erime hızı tespit edildi. Son 21 ayda hangi ay konut stoku yüzde kaç oranında erimiş, onun datası elimizde var." dedi.
İbrahim Balta/Zaman
