Mağaza açamayınca site açıp milyoner oldular!

Bunu önceden fark edenler şimdi cirosu 50 milyon doları bulan sanal mağazalara sahipler. Kira, depo ve elektrik gideri olmayan bu siteler, ürünleri ucuza satmasına rağmen para basıyor.

Yıl, 2000. Türkiye'de internetin geniş kitlelere yeni yeni ulaştığı bir dönem. İzi Adato, elektronik eşya satan bir mağaza açmak ister. uygun bir yer araştırır; ya kirası fazla gelir ya da semtini, dükkanın içini beğenmez. 'Ne yapayım?' diye düşünürken aklına o zamanlar dünyaca ünlü amazon.com gelir. “Ben neden amazon.com gibi internet üzerinden satış yapmayayım?” der. Açmayı düşündüğü Estore Elektronik mağazasını, internete kurmaya karar verir ve böylece estroe.com ortaya çıkar.

Bugün estroe.com'un cirosu yıllık 50 milyon doları buluyor. Sanal âlemde böyle bir elektronik sitenin maliyeti bin ile 10 bin dolar arasında. Gerçek bir mağaza açmak ise yaklaşık 1 milyon YTL'yi buluyor. Kirası, deposu, çalışanın maaşı-sigortası, elektriği, suyu, vergisi de cabası. Bunun yüzde biri maliyetle böyle bir mağaza kadar satış yapabilecek sanal âlem dükkanı kurmak için sadece bilgisayar, internet bağlantısı, telefon ve de girişimci bir ruha ihtiyacınız var. Nitekim 10 bin-20 bin dolara internet alışveriş sitesi kurup, kısa sürede ayda 200-300 bin dolarlık gelir elde edenler var. İşte bu yüzdendir birçok kişi mağaza açmak yerine sanal âlemde alışveriş sitesi açıyor. Alışveriş siteleri için depo, dükkan ve reklama gerek yok. Hatta kargo derdi bile yok. Müşteriden siparişi alıyor, toptancıya iletiyor ve yönlendirdiği adrese göndermesini istiyorlar. Ürünü üreten de müşteriye ulaştıran da başkaları. Alışveriş sitesi sadece sanal alemde aracı oluyor. Sanal mağazaların maliyetleri olmadığı için hem daha ucuza satıyor hem de daha çok kâr ediyor.

Uçak mühendisi Mustafa Şipka, mesleğini yapmak yerine birdünya.com'un iş geliştirme müdürlüğünü yürütüyor. birdünya.com'u 1 Eylül 2006'da Dünya Pazarlama AŞ (Samanyolu TV'nin bir kuruluşu) satın alarak piyasaya girmiş. Sitede 150 bin ürünün satışı yapılıyor. Şipka, hedeflerinin 2010 yılında 1 milyon ürün çeşidine ulaşmak olduğunu söylüyor. 16 kişilik bir kadroyla, 25 bin kayıtlı müşteriye hizmet veren sitenin aylık 225 bin ziyaretçisi var. Günde ise 50 ila 100 ürün gönderimi yapılıyor.

Uluslararası bir şirkette yönetici iken işten ayrılıp 5 ay önce sıra dışı bir alışveriş sitesi kuran Suzan ve Mehmet Uzunkök çiftinin hikâyesi de benzer şekilde. 20 bin dolar sermaye ile kurdukları site, sermayelerini 5 ay içinde iki katına yükseltmiş. Avrupa'da ve Amerika'da yaklaşık 20 yıldır var olan bir hediye sisteminin Türkiye'de tanınmadığını fark etmişler ve ülkemize uygulamaya başlamışlar. Hediyeler klasik hediyelerden oldukça farklı; binicilik dersleri, bir günlük star olun, balon gezisi, helikopter gezisi gibi. 5 ayda yaklaşık bin hediye satan sitenin şimdi 2 bin 600 üyesi var.

Üç okul arkadaşının kurduğu gittigidiyor.com ise siteye ilham veren Amerikan ebay.com'a rekor fiyata, milyonlarca dolara satıldı. Üç kafadarın bir Amerikan sitesine özenerek kurduğu gittigidiyor.com'u bu kadar değerli kılan, bir buçuk milyondan fazla kayıtlı üyesinin olması. Kurulduğu 2001 yılından bu yana 3 milyondan fazla ürünün el değiştirmesini sağladı. Sitenin 50 binden fazla satıcısı bulunuyor.

Evinde arkadaş muhabbeti sırasında Taner Aksoy'un aklına gelmiş, sahibinden.com'u kurmak. Gazetelerdeki satılık araç ilanlarından yola çıkarak internette böyle bir siteyi açmaya karar vermiş. Aksoy'un alıcıyla satıcıyı buluşturan bir platform olarak 2000 yılında kurduğu siteyi, şimdi ayda 4 milyon 300 bin kişi ziyaret ediyor. Sitede bebek arabalarından hamile kıyafetlerine, antika eşyalardan cep telefonuna, otomobilden helikoptere kadar aklınıza gelebilecek 500 bin ürünün ilanı yer alıyor. 28 yaşında kurduğu site sayesinde Aksoy'un adı Türkiye'nin genç ve başarılı girişimci işadamları arasında sayılıyor.

Tarih öğretmeni, sanal âlemde teknoloji satıyor

Faik Akbaba, tarih öğretmenliğini bırakıp internette teknoloji alışveriş sitesi açmış. İnsanların sanal alışverişe olan ilgisi onu böyle bir site kurmaya yönlendirmiş. Aynı ürünleri satabileceği bir mağaza açmak istese masrafının 300 ile 500 bin YTL arasında değişeceğini hesaplayınca üç ay önce www.teknolojiufku.com'u kurmuş. Bilgisayardan, usb'ye, cep telefonundan hoparlöre her türlü teknolojik ürünün bulunabileceği site için 25 bin YTL masraf yapmış. Akbaba, “Artık insanlar bir ihtiyacını satın almak için kalkıp bir yerlere gitmek istemiyor.” diyor. Sanal alışverişte güvenliğin çok önemli olduğunu söyleyen Akbaba sitesi için güvenliği ön planda tutmuş. 

Gülizar Bak/Cumaertesi