Lira en çok değer kazanan para birimi
Türk Lirası, Ankara’nın Merkez Bankası başkanını aniden görevden almasına, ABD yaptırımlarına maruz kalma riskine ve Rus yapımı S-400 savunma sistemine yönelmesine rağmen son aylarda değer kazanıyor.
Reuters ajansının analizine göre, lira, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) para politikasında daha destekleyici bir duruşa geçmesinden fayda sağladı. Fed kararı gelişmekte olan ülkeleri, özellikle de nispeten ucuz Türk varlıklarını destekledi.
Buna göre, ABD-Çin ticaret savaşında alevlenme ve Pekin’in yuanı devalüe etmesi, Fed’in doların değer kaybetmesine yol açacak adımlar atmasına neden olabilir. Analizde, bunun liraya daha çok değer kazanması için yer açabileceği belirtildi.
Analiz şöyle devam ediyor:
En kötüsüne hazırlanan yatırımcılar ve Türk yetkililer ABD Başkanı Donald Trump’ın Rusya’dan geçtiğimiz ay S-400 hava savunma sistemini teslim alan Türkiye’yi cezalandırma konusunda isteksizliği karşısında hoş bir sürpriz yaşadı.
Ana senaryolarda tam olarak yer almayan bu iki değişiklik, hem Orta Doğu’nun en büyük ekonomisinin resesyondan çıkma yolunda ilerlemesine, hem de iktidar partisinin yerel seçimlerde yaşadığı şok yenilgiyi atlatmasına da yardımcı oldu.
Lira bu çeyrekte gelişmekte olan ülke para birimleri arasında en güçlü para birimi olurken, tahvil getirileri bu yılın başındaki en kötü seviyelerden en iyilerin arasına yükseldi.
Liranın geleceği ise şimdi getiriye aç yatırımcıların küresel ticaret savaşını görmezden gelmeye devam edip etmeyeceğine ve daha riskli varlıklar satın almaya devam edip etmemesine bağlı.
Ayrıca Türk yetkililerin MB’ye olan güveni yeniden sağlamadaki başarısına, sorunlu kredileri artan bankalara ve şirketlerin nasıl destekleneceğine ve Türklerin daha istikrarlı bir yabancı paraya yönelme eğilimlerinin devam edip etmeyeceği de önemli olacak.
TD Securities’den Cristian Maggio, “İnsanlar Türk Lirası’na büyük ilgi gösteriyor… Bu eğilimdeki ana faktör dış kaynaklı ve Fed’in parasal genişleme yolunda olması. Türkiye bunun ana yararlanıcısı olarak öne çıkıyor” dedi.
Dolar/TL bugün 5.50’nin hemen üzerinde işlem görüyor. Lira, dolar karşısında mayıs ayının başındaki 6.19’dan yüzde 10 daha değerli ki bu Goldman Sachs, Societe Generale ve diğer bazı kurumların yıl sonuna kadar 6.60 ve hatta 7.00 beklemesine karşın gerçekleşiyor.
Lira en çok değer kazanan para birimi
MB’nin bağımsızlığı ve ABD ile diplomatik bir kriz endişesiyle ortaya çıkan bu tahminler halen doğru çıkabilir ve lirayı geçen yılki kur krizinde görülen seviyelere geri getirebilir. Lira dolar karşısında geçen yıl değerinin yarısından fazlasını kaybetmiş ve bu da enflasyonu yüzde 25’in üzerine göndermişti.
Merkez Bankası ise Murat Uysal başkanlığındaki ilk faiz kararında 2003’ten bu yana yapılan en yüksek faiz indirimine giderken bu adım da bağımsızlığa yönelik soru işaretlerini artırdı.
Ancak lira bu kararın ardından her iki yönlü dalgalansa da kalıcı bir değer kaybı göstermedi. 1 Temmuz’dan bu yana bakıldığında lira, 29 gelişmekte olan ülke para birimi arasında en yakın rakibine bile neredeyse iki kat fark atarak dolar karşısında açık ara en çok kazanan para birimi oldu.
MB eski başkanı Murat Çetinkaya’nın görevinden alınmasını ve sert faiz indirimini ‘MB’nin kredibilitesi ve bağımsızlığı açısından bir düşüş sinyali’ olarak yorumlayan Fed eski ekonomisti, İstanbul Koç Üniversitesi’nden Selva Demiralp, bunun önümüzdeki dönem makroekonomik riskleri artırdığına da dikkat çekti ve şöyle devam etti: “Ancak piyasa oyuncuları kısa vadede ucuz tahvil fiyatlarından yararlanma fırsatı buldu.”
Demiralp, faiz oranlarında daha fazla düşüş olması ve borç yapılandırmalarında sorun çıkması halinde lirada daha fazla değer kaybı görülebileceğini söyledi.
Reuters’da temmuz ayında yayımlanan bir haberde Türkiye geçen yılki kur krizinin inşaat ve enerji sektöründe yarattığı borç sorununun üstesinden gelmeye ve ekonomisini tamir etmeye çalışırken, bankaların fon modeli üzerinde henüz anlaşamaması nedeniyle, bankalar ve şirketlerin bu iki sektörde 20 milyar dolara yakın sorunlu kredinin yeniden yapılandırılmasında ilerleme kaydetmekte zorlandığına dikkat çekilmişti.
Bu yıl daralma yaşaması beklenen 766 milyar dolarlık ekonomi için başka riskler de var. Bir yıldan fazladır süren dolarizasyon henüz tersine dönmüş değil. Yurt içi yerleşikler birikimlerinin halen yüzde 53’ünü döviz cinsinden tutmayı tercih ediyor bu da Türklerin henüz liradaki değer kazancı konusunda ikna olmadığını gösteriyor.
