Kırgız gençler, Anadolu'ya vefa borcunu ihracatla ödüyor

Kırgız gençler, Anadolu'ya vefa borcunu ihracatla ödüyor

Onlar, Kırgızistan'da Türk müteşebbislerce açılan okulun ilk mezunlarındandı. Şimdi ise...

Kırgız gençler, Anadolu'ya vefa borcunu ihracatla ödüyor
16px
24px
11.11.2007 09:00
ABONE OLgoogle

Onlar, Kırgızistan'da Türk müteşebbislerce açılan okulun ilk mezunlarındandı. Fedakar öğretmenler tarafından Türkiye sevgisiyle yetiştirildiler. Okullarını başarıyla bitirdikten sonra üniversiteyi hayallerindeki ülke Türkiye'de okudular  
  
Maksat Koshoev ve Azamat İsmailov daha sonra kendi ülkelerinden dört genç ile birlikte ticarete atıldı. Genç girişimciler 4 ülkede kurdukları firmalar aracılığıyla Türk esnaf ve sanayicisinin ürünlerini pazarlamaya başladı ve yılda 6 milyon dolarlık ihracata ulaştı.

2006'da Türkiye'nin ihracatında ilk 1.500 şirket arasına girmeyi başardılar. Türkiye ile Orta Asya arasında ihracat köprüsü haline gelen genç işadamlarına şimdi 'birlikte üretim yapalım' teklifi yağıyor. Mezun oldukları kolejlerin kurulmasını sağlayan insanların ürününü dünyaya pazarlayan gençler, vefa borçlarını ödemenin de heyecanını yaşıyor. Şirketin İstanbul'daki beyni 29 yaşındaki Maksat Koshoev, "2023'teki 500 milyar dolarlık ihracat hedefine katkıda bulunmak hepi- miz için en büyük mutluluk olacak." diyor.

Sadece Türk malı satıyoruz

Maksat Koshoev, Kırgız gençlerin kurduğu şirketin İstanbul'daki beyni. 1992'de Karakul'da açılan koleje, milli eğitim müdürü olan amcası tarafından yazdırılmış. Lisans ve doktora eğitimini Türkiye'deki üniversitelerde alan Maksat, uluslararası dış ticaret şirketinin temelini arkadaşlarıyla birlikte 2004'te atmış. Gençlerin en önemli ilkesi ise dikkat çekici: "Pazarladığımız bütün malları Türkiye'den alacağız."

Türk müteşebbislerce dünyanın dört bir yanında açılan okullar, bir yandan Türkiye'nin o ülkelerdeki temsilcileri olurken, aynı zamanda ekonomiye de büyük katkı sağlıyor. Kolejlerden mezun olan gençlerden bazıları Türkiye'de şirket kurarak Türk mallarını dünyanın değişik ülkelerine ihraç ediyor. Kırgızistan'daki kolejlerden mezun 2 gencin girişimiyle kurulan Türkiye merkezli şirket, Türk ürünlerini 4 farklı ülkede pazarlayarak yıllık 6 milyon dolarlık ciroya ulaştı. İhracatta ilk 1500 şirket arasına girmeyi başaran genç girişimcileri en çok duygulandıran, mezun oldukları kolejlerin kurulmasını sağlayan esnafa katkıda bulunmak.

Şirketin Türkiye'deki sorumlusu Maksat Koshoev, Manisa Soma'da mal almak için gittikleri ayakkabı üreticisinin Orta Asya'daki kolejlere katkısının bulunduğunu öğrenince, yaptıkları işin ne kadar önemli olduğunu anladığını belirtiyor. "İhraç mallarında sıkı pazarlık vardır. Ama araya vefa girince maddiyat geride kalıyor." diyen Koshoev, Türkiye'nin ihracatını bir miktar da olsa artırmanın bambaşka bir duygu olduğunu ifade ediyor. Ülkelerinde Türk şirketlerin bayiliğini almak isteyen Orta Asyalıları Anadolu'daki üreticilerle de buluşturan gençlere 'beraber üretim yapalım' teklifi yağıyor.

Maksat Koshoev, 1992 yılında Türk müteşebbisler tarafından Kırgızistan Karakol'da açılan koleje Milli Eğitim Müdürü olan amcası tarafından yazdırıldı. 4 yıllık eğitimin ardından kolejden başarıyla mezun olan Koshoev, üniversiteyi Türkiye'de okumak için sınavlara girdi. İstanbul Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü'nü kazandı. 78 puan ortalamasıyla lisans eğitimini tamamlayan Koshoev, Marmara Üniversitesi İşletme Bölümü'nde master yaptı. Ardından Uludağ Üniversitesi İşletme Bölümü'nde doktoraya hak kazandı.

Akademik eğitimine devam ederken 2004'te, Kırgızistan'daki arkadaşlarıyla bir araya geldiği görüşme, hayatının akışını değiştirdi. Farklı üniversiteleri bitiren arkadaşlarıyla, uluslararası dış ticaret şirketi kurmaya karar verdiler. Hemen iş bölümü yaptılar. Önce Alato Şirketler Grubu'nu kurdular. Genç girişimcilerden Jakshylyk Borochorov ve Ahynbek Suleymanov, Kırgızistan'da inşaat malzemeleri pazarlaması yapan şirketi hayata geçirdi. Kanat Akaev ise Tacikistan'da temizlik ve gıda malzemeleri üzerine ofis açtı. Milanbek Mukashov ve Azamat İsmailov, Ukrayna'nın başkenti Kiev'de inşaat malzemeleri üzerine açtıkları ofisin başına geçti.

Maksat Koshoev ise malların temini ve yurtdışına gönderilmesi ile şirketler arasında organizasyonun sağlanması için Türkiye'deki ofisi yönetiyordu. Yabancı uyruklularının Türkiye'de şirket kurması bazı prosedürlere bağlı olduğu için şirketi nakliye üzerine çalışan Memet Menek'le birlikte ortak açtılar. 7 genç, şirketin kurallarını içeren sözleşmeyi imzaladılar. Esas amaçları ise para kazanmadan ziyade örnek alınacak bir model oluşturmaktı. Kendilerine sahip çıkan Anadolu insanına vefa gösterebilmek için pazarladıkları malların tamamını Türkiye'den aldılar.

Orta Asya'daki bazı şirketlere de bu yönde telkinde bulundular. Çin'den aldıkları mallardan istediği verimi elde edemeyen çok sayıda Orta Asyalı firma, Koshoev ve arkadaşlarının tavsiyesiyle Türkiye'den mal alımına yöneldi. İnşaat, gıda ve temizlik maddeleri üretiminin sınırlı olduğu Orta Asya'daki yüksek potansiyeli iyi değerlendiren genç girişimciler aynı zamanda Filli Boya'nın Özbekistan ve Tacikistan bayiliğini aldı. Sadece Özbekistan'a yıllık 1 milyon dolarlık ihracata ulaştılar. Diğer ülkelerde siparişlere cevap vermekte zorlandılar. Her hafta konteynırlar dolusu malları Türkiye'den Orta Asya'ya gönderdiler. Kırgız gençlerin kurduğu şirketin ihracat hacmi geçen sene 6 milyon dolara ulaştı. Dış Ticaret Müsteşarlığı'nın verilerine göre şirket bu rakamla ilk 1.500 şirket arasına girdi.

'Anadolu esnafı ile güzel anılarımız var'

Genç girişimcilere Türk firmalardan da birlikte iş yapma teklifi geliyor. Bir tekstilcinin Kazakistan, Kırgızistan gibi ülkelerde ortak fabrika açma teklifini değerlendirdiklerini belirten Maksat Koshoev, arkadaşlarıyla 6 ayda bir yaptıkları şirket toplantısında bu konuyu masaya yatıracaklarını belirtiyor. İhraç ettikleri malların yüzde 70'ini İstanbul'dan, yüzde 30'unu Anadolu'dan aldıkları bilgisini veren Koshoev, "Aslında Anadolu'da İstanbul'dan daha ucuza üretim yapan çok sayıda firma var; ama bunlar maalesef bilinmiyor. Özellikle Anadolulu üreticilere mallarını Orta Asya'da pazarlayarak destek oluyoruz." diyor.

 İşadamı, üç yıllık süre içinde karış karış dolaştığı Türkiye'de esnaf ve sanayicilerle çok güzel anıları paylaştıklarını belirtiyor. Özellikle kolejlerin kurulmasında emekleri olan esnafla ayrı bir samimiyet kurduklarını vurgulayan Maksat Koshoev, 2023 yılında 500 milyar dolarlık ihracat hedefleyen Türkiye'nin bu idealine ulaşmada kendilerinin de katkısı olacağı için çok mutlu.

Maksat Koshoev'e göre Türkiye ticaret açısından tam bir okul niteliğinde. Üretim çok yoğun olduğu için birçok Orta Asyalı öğrenci, Türkiye'deki şirketlerde çalışıp ardından kendi ülkesinde şirketini kuruyor. Bazıları ise Türkiye'deki önemli şirketlerde ihracat müdürü olarak çalışıyor. Evli ve 4 aylık kız babası olan Maksat Koshoev'in Türk müteşebbislerden ve eğitimcilerden bir isteği var: Orta Asya'daki sayıları onlarla ifade edilen kolejlerin dünyanın dört bir yanında daha çok yaygınlaştırılması. Koshoev "Bu sayede gün gelecek bizim gibi Afrikalı kardeşlerimiz de bir araya gelip Türkiye'de şirket kuracak. Böylelikle Türkiye'deki ekonominin gelişmesinde çorbada tuzları olacak." şeklinde konuşuyor.

1990'ların başında Anadolu'nun fedakar insanının maddi ve manevi katkısıyla Orta Asya'da eğitim hizmeti vermeye başlayan Türk okulları 100'ü aşkın ülkeye yayıldı. Türkiye'nin tanıtılmasında büyük işlev gören kolejler son yıllarda Türkçe olimpiyatlarıyla adından söz ettirdi. TUSKON'un düzenlediği Avrasya, Afrika ve Asya Pasifik zirvelerinde, bu kolejlerden mezun olan gençler tercümanlık yaptı ve milyar dolarlık iş anlaşmalarının imzalanmasını sağladı.

'Kolej mezunları ticaret elçisi gibi çalışıyor'

Türkiye İşadamları ve Sanayicileri Konfederasyonu (TUSKON) Başkanı Rızanur Meral, genç girişimcilerin başarısının Türk müteşebbislerin 15 yıl önce yaptıkları yatırımların meyvelerinin ülke olarak toplanmaya başladığının göstergesi olduğunu vurguluyor.

Türkiye'nin 100 milyar dolar ihracat hedefine ulaşmasında dünyanın dört bir yerindeki eğitim kurumlarının payının yüksek olduğunu ifade eden Meral "İnanıyorum ki Cumhuriyetimizin 100'üncü kuruluş yıldönümü olan 2023'te ülke olarak önümüze koyduğumuz 500 milyar dolar ihracat hedefine ulaşmada en büyük faktörlerden birisi, yurtdışındaki fahri temsilcilerimiz olacaktır." şeklinde konuşuyor. Kolejlerin önemini TUSKON'un dış ticaret köprüsü toplantılarında 600 tercümanı bir çırpıda bularak görme imkanı bulduklarını ifade eden Meral, birçoğu 4 dil bilen kolej mezunlarının iş bağlantılarının yapılmasında önemli katkılarının olduğuna dikkat çekiyor. Rızanur Meral, eğitim kurumlarının konfederasyon üyelerinin yurtdışında yaptığı yatırımlarda da önemli bir misyon üstlendiğini vurguluyor: "Özellikle son yaptığımız Güney Rusya, Kazakistan ve Moskova iş toplantılarında bu avantajı çok yakından yaşadık . Bu coğrafyalarda eskiden gelen bir serbest piyasa kültürü yok. Dolayısıyla ülkelerin üretimini ve ticaretini Türk okullarında yetişmiş dünyayla liberal ekonomiyle entegre olmuş insanlar yapıyor. Türk işadamlarıyla karşılıklı işbirliğine giriyorlar. Ya da bu ülkelere yatırım yapan Türk firmalarında çalışıyorlar. Bu açıdan kolej mezunu gençler ticaret elçisi gibi çalışıyor."
 
İsa Sezen/Zaman

E-Bülten Aboneliği
İş, Ekonomi ve Cemiyet hayatının özel gündemi Patronlar Dünyası'nda... Günlük E-Bülten'imize abone olun, Patronlar Dünyası ayrıcalıklarını yaşayın.
Patronlar Dünyası ile Bir Adım Önde