İstanbul'da 131 bin konut satıldı

İstanbul'daki konut stoğu geçen yıl 3 milyon 820 bin adede ulaşırken, kentte geçen yıl 131 binin
üzerinde daire satıldı.

     Gayrimenkul Yatırım Ortaklığı Derneği (GYODER) verilerine göre, konut üretimi ve gelişimini gösteren konut yapı ruhsatlarında 2005-2006-2007 yıllarında yüksek rakamlara ulaşılırken, 2008 yılında ise ruhsat sayısı 501 bin 5 adede geriledi.

     Küresel krizin etkilerinin yaşandığı 2009 yılında ise alınan konut yapı ruhsat sayısı 508 bin 34 ile 2008 yılına göre sınırlı bir artış gösterirken, geçen yıl ilk üç çeyrek döneminde gerileyen konut yapı ruhsatları, yılın son çeyreğinde 186 bin 992 adet ile sıçrama gösterdi.

     Konut yapı ruhsatlarının illere göre dağılımı illerdeki konut üretimini ve konut sektörü faaliyetlerini gösterirken, 2008 yılında en çok konut yapı ruhsatı alan iki il yine İstanbul ve Ankara oldu.

     Türkiye'de 2008 yıl sonunda 16 milyon 800 bin adet daire bulunurken, İstanbul'daki daire sayısı ise 3 milyon 820 bin, Ankara'da 1 milyon 550 bin, İzmir'de 1 milyon 170 bin olarak tespit edildi.

     Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından açıklanan verilere göre Türkiye genelinde 2008 yılında 1 milyon 326 bin 748 adet olan gayrimenkul satışı geçen yıl 1 milyon 522 bin 443 adet olarak gerçekleşti. İller bazında en çok satış 221 bin 811 adet ile İstanbul'da gerçekleşti.

     Konut satışlarına bakıldığında, Türkiye genelinde daire satışları 2008 yılında 427 bin 105 adet iken 2009 yılında 531 bin 746 adede yükseldi. Geçen yıl İstanbul'da 131 bin 150 adet, Ankara'da 101 bin 246 adet, İzmir'de ise 33 bin 811 adet konut satışı gerçekleşti.
     
     KONUT KREDİ STOKU YÜKSELDİ
     
     Konut kredileri stoku 2008 yılında 37 milyar 540 milyon lira iken geçen yıl 42 milyar 60 milyon liraya yükseldi. Konut kredilerinin GSMH oranı da 2008 yılında yüzde 3,95 iken geçen yıl yüzde 4,47'ye yükseldi.

     Konut kredilerinin toplam krediler içindeki payı ise yüzde 11,6'ya yükselirken, toplam banka aktifleri içindeki payı ise yüzde 5,12'den yüzde 5,11'e geriledi.

     Konut kredisi faizleri geçen yıl önemli ölçüde geriledi. Geçen yıl sonunda ortalama aylık konut kredisi faiz oranı yüzde 0,96 iken, ihtiyaç kredisi aylık faiz oranı yüzde 1,55, taşıt kredisi aylık ortalama faizi ise yüzde 1,38 olarak gerçekleşti. Geçen yıl konut kredisi aylık ortalama faizi yüzde 0,82 puan geriledi.

     Konut kredileri içinde orta vadeli kredilerin payı 2008 yılında yüzde 30,6 iken geçen yıl yüzde 35,2'ye yükseldi. Geçen yıl orta vadeli kredilerin payı genişledi. 

     Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu verilerine göre iller bazında konut kredileri toplamı 2008 yılında 38 milyar 90 milyon lira, geçen yıl ise 44 milyar 85 milyon lira olarak gerçekleşti.

     Geçen yıl İstanbul yüzde 37,9 pay ve 17 milyar lira ile en çok kredi stokuna sahip il olurken, Ankara 6,1 milyar lira, İzmir 3,4 milyar lira, Antalya 1,5 milyar lira, Bursa 1,2 milyar lira ile İstanbul'u izledi.
     
     AVM SAYISI 213'E ÇIKTI
     
     Geçen yıl ekonomik krizin etkisiyle AVM yatırımları yavaşlayıp ötelendi. 2009'da 23 yeni AVM açıldı. Yeni açılan AVM'lerle toplam kiralanabilir alan büyüklüğü 819 bin 140 metrekare oldu. Geçen yıl sonu itibariyle Türkiye genelinde açılan AVM sayısı 213'e, toplam kiralanabilir alan büyüklüğü ise 5 milyon 221 bin
458 metrekareye ulaştı.

     Geçen yıl 10 yabancı şirketin AVM sayısı 46'ya, kiralanabilir alan büyüklüğü ise 1 milyon 755 bin 662 metrekareye ulaştı.

     Türkiye'de uluslararası standartlarda ofis pazarının geliştiği il İstanbul kabul edilirken, merkezi iş alanı (MİA) aksı üzerinde ofis bölgeleri Levent, Etiler, Maslak, Zincirlikuyu,-Esentepe-Gayrettepe ve Beşiktaş-Balmumcu oldu.

Merkezi iş alanı dışında kalan ofis bölgeleri ise Taksim-Nişantaşı, Şişli-Fulya, havaalanı ve Topkapı-Yenibosna, Kozyatağı, Altunizade, Kavacık ve Ümraniye'yi kapsadı.

     Geçen yıl yaşanan ekonomik krizin etkisiyle birlikte kiralar A sınıfı ofislerde gerilerken, B sınıfı ofislerde sınırlı ölçüde arttı. 2008 sonunda MİA bölgesinde A sınıfı ofis metrekare aylık dolar cinsi kiraları ortalama 31,6 dolarken 2009 sonunda 26,6 dolara geriledi. MİA bölgesinde B sınıfı ofis kiraları ise aylık ortalama 15,5 dolardan 15,7 dolara çıktı.

     İstanbul'daki gayrimenkul yatırımlarının getirilerine bakıldığında ise ofis, AVM ve lojistik yatırımları getirileri önceki yıllara göre geriledi. Ofis yatırımlarının getirisi yüzde 7,50'den yüzde 7,25'e, AVM yatırımlarının getirisi yüzde 7,50'den yüzde 7'ye, lojistik yatırımlarının getirisi de yüzde 7,75'ten yüzde 7'ye düştü. Getiriler 2004 yılında yüzde 10 ile 12,50 arasında değişiyordu.

     GYODER'in 2009 verilerine göre illerdeki konut stoku, bunların değerleri ve geçen yıl satılan gayrimenkul sayıları şöyle:
    
     İLLER           Stok      Stok 1.000 TL     Satış  
     --------------------------------------------------
     ADANA          473.155    955.0778         37.272 
     ADIYAMAN        74.781      92.434          7.446  
     AFYON          145.515     176.522         17.535 
     AĞRI            43.011      22.042          5.232  
     AKSARAY         67.480      88.337         10.601  
     AMASYA          72.943     116.178          6.630  
     ANKARA       1.551.171   6.084.799        143.887
     ANTALYA        498.860   1.567.618         61.386 
     ARDAHAN          7.513       8.192          1.878 
     ARTVİN          33.309      63.338          2.205  
     AYDIN          254.487     611.133         30.991 
     BALIKESİR      291.074     496.706         31.175  
     BARTIN          27.014      49.717          2.385  
     BATMAN          61.827      48.243          3.687  
     BAYBURT         10.628       9.543            959    
     BİLECİK         49.262      80.266          3.972  
     BİNGÖL          31.009       8.275          1.805  
     BİTLİS          36.025      26.713          3.361  
     BOLU            55.975     111.226          5.464  
     BURDUR          61.622      89.902          8.045  
     BURSA          660.528   1.248.448         50.078 
     ÇANAKKALE      106.006     245.274         17.164 
     ÇANKIRI         42.905      69.177          4.309  
     ÇORUM          133.764     222.841         14.810 
     DENİZLİ        194.821     384.701         22.936 
     DİYARBAKIR     223.891     323.505         24.067 
     DÜZCE           46.376      70.997          6.246  
     EDİRNE          95.393     179.476         11.849 
     ELAZIĞ         120.465     162.086         10.976 
     ERZİNCAN        43.973      47.659          3.816  
     ERZURUM        123.242     151.583          8.902  
     ESKİŞEHİR      242.676     446.618         19.496 
     GAZİANTEP      313.697     462.438         39.570 
     GİRESUN         98.761     108.137          8.667  
     GÜMÜŞHANE       19.987      18.970          1.644  
     HAKKARİ         20.136       3.519            726    
     HATAY          201.679     440.539         25.428 
     IĞDIR           20.418      21.157          3.033  
     ISPARTA        112.207     153.972         11.060 
     İSTANBUL     3.826.170  16.999.539        221.811
     İZMİR        1.167.177   3.405.393         77.886 
     KAHRAMANMARAŞ  160.576     154.177         17.037 
     KARABÜK         61.746      76.501          2.475  
     KARAMAN         57.099      59.713          6.661  
     KARS            35.362      53.823          4.157  
     KASTAMONU       83.787     121.921          8.665  
     KAYSERİ        284.890     423.311         25.368 
     KİLİS           22.830      15.434          4.154  
     KIRIKKALE       79.787     101.904          5.397  
     KIRKLARELİ      83.118     166.353         11.078 
     KIRŞEHİR        54.259      81.957          6.884  
     KOCAELİ        286.968   1.031.459         36.654 
     KONYA          426.923     575.766         47.911
     KÜTAHYA        131.161     118.746         11.981 
     MALATYA        145.093     241.502         14.901 
     MANİSA         293.454     625.716         29.677 
     MARDİN          82.210      55.968          9.469  
     MERSİN         352.626     880.266         39.748 
     MUĞLA          177.880     637.056         25.620 
     MUŞ             25.968       6.678          3.294  
     NEVŞEHİR        79.613      78.052          8.615  
     NİĞDE           57.536     102.965          8.772  
     ORDU           151.238     184.502         15.769 
     OSMANİYE        93.161      97.919          7.311  
     RİZE            76.987      99.581          4.018  
     SAKARYA        151.098     342.909         20.386 
     SAMSUN         266.873     459.315         23.746 
     SİİRT           32.691      29.272          3.997  
     SİNOP           47.324      74.792          3.848  
     SİVAS          124.177     162.669         12.129 
     ŞANLIURFA      178.149     192.519         23.786 
     ŞIRNAK          31.333      10.671          2.298  
     TEKİRDAĞ       222.370     589.351         33.071 
     TOKAT          118.785     185.638         11.071 
     TRABZON        167.237     297.421         12.660 
     TUNCELİ         16.025      21.025          1.423  
     UŞAK            86.204      91.857          9.362  
     VAN             85.831      70.819          9.073  
     YALOVA          70.662     112.673         10.233 
     YOZGAT          87.558     109.533         11.816 
     ZONGULDAK      110.534     237.419          7.538 
     --------------------------------------------------
     TÜRKİYE     16.795.917  44.851.450      1.522.443