İş dünyası ve mühendislerden karanlığa çözüm

Ülke çapında geçen hafta boyunca süren elektrik kesintileri sonucu OSB’lerde işletmeler üretime ara verdi. Sadece Gebze’deki taşıt araçları yan sanayi firmalarının kaybı 1 milyar TL’yi aştı. İkitelli OSB’deki işletme sahipleri isyan noktasına geldi.

Kesintilerin sanayinin can damarı olan İstanbul, Sakarya, Kocaeli ve Çorlu gibi kentlerde ciddi üretim kayıpları yaşanmasına neden olduğunu belirten TÜRKONFED Yönetim Kurulu Başkanı Tarkan Kadooğlu, yaptığı yazılı açıklamada, “Sanayiciler kendi elektriğini üretmek üzere yatırımlar yapmak zorunda kalmakta, dar sermaye kaynaklarını rekabet gücünü artıracak teknolojilere değil, enerji üretimine harcamaktadır. KOBİ ölçeğindeki birçok sanayici ise enerji yatırımları yapma imkânına sahip olmadığından iş gücü verimlilikleri düşmekte, hammaddeler zayi olmakta, maliyetleri artmakta ve siparişler zamanında yetiştirilememektedir” dedi.

Kaçınılmaz elektrik kesintileri yolda

Kadooğlu açıklamasında, “BEDAŞ ve çevre illerimizdeki ilgili elektrik dağıtımı yapan kurumlar, sanayicilerimizle yaptıkları sözleşmelerde kesintisiz ve kaliteli elektrik enerjisi verme taahhüdünde bulunmaktadır. Ancak yıllardır yaşadığımız sorunlar bunun aksini göstermektedir” ifadelerini kullandı.

YAZ SAATİ TARTIŞILSIN!

Çatısı altında 25 federasyon ve 190 dernek üzerinden 24 bin iş insanı ve 40 bine yakın şirket yer alan TÜRKONFED’in kesintilere ilişkin çözüm önerileri ise şöyle oldu:

| Doğalgaz boru hattı ve depolama projeleri hızlandırılmalıdır. Türkiye’nin bu yatırımlardaki payı ve kontrolünü artırması konusu masaya yatırılmalıdır.

| Özel sektörün yenilenebilir enerji yatırımlarını yavaşlatan düzenlemeler acilen basitleştirilmeli, yatırımların hızlanması için ön açılmalıdır.

| Yenilenebilir enerji alanında yapılacak sanayi ve santral yatırımları ekonomik hedefler arasında ön plana çıkarılmalıdır.

| Yaz saati uygulamasının kaldırılması ve saat dilimi değişikliği ekonomik etkileri de dikkate alınarak yeniden tartışılmalıdır.

| Her türlü enerji, ulaşım, sanayi ve şehir altyapısı ağır iklim koşullarına göre yeniden inşa edilmelidir.

| Tüm Türkiye, santralden tüketiciye akıllı şebeke sistemi ile donatılmalıdır.

| Kayıp ve kaçaklar Türkiye’nin sosyal gerçeği olarak görülmeli ve cezalandırmanın dışında önleyici ve tasarrufa yönlendirici politikalar uygulamalıdır. Dar gelirli kesimler için “sosyal tarife” sistemi getirilmesi gibi çözümler acilen masaya yatırılmalıdır.

İstanbululara kötü haber, elektrik kesintileri geri dönüyor

SANAYİCİYE EK YÜK

Elektrik Mühendisleri Odası (EMO) da, çözümün kamu yararı adına düzenlemelerden geçtiğini vurguladı. EPDK’nın 2017 yılı tarifesinin sanayiciye pahalı elektrik satışı getirdiğini saptayan EMO’nun açıklamasında, “EPDK’nın 2017 tarifesinde diğer abone gruplarında enerji bedeli düşürülürken, sanayicinin tarifesinde enerji bedelinde indirim yapılmadı. Böylece yaşanan enerji krizi nedeniyle elektrik bile verilemeyen sanayici elektrik aldığında da yüksek enerji bedeli ödemeye devam edecek” denildi.

SORUNUN NEDENİ: DIŞA BAĞIMLILIK VE PLANSIZLIK

Makine Mühendisleri Odası Yönetim Kurulu Başkanı Ali Ekber Çakar, kesintilerin temel nedeninin enerjide dışa bağımlılık, kaynak kullanımı ve yönetimindeki plansızlık ile enerji yönetimindeki hatalar olduğunu dile getirdi. Çakar yazılı açıklamasında atılması gereken adımları şöyle sıraladı:

| Kış günlerinde kentsel gaz tüketiminin arttığı göz önüne alınarak, şebekeye verilecek gaz miktarında artışa imkan verecek olan doğalgaz depolama ve sıvılaştırılmış gaz terminali yatırımları hızla sonuçlandırılmalıdır.

*Elektrik ihtiyacını karşılamada çok sayıda yeni elektrik tesisi kurmak yerine, yıllardır özelleştirilecekleri gerekçesiyle herhangi bir yenileme yapılmaksızın çalıştırılarak özel sektöre devredilen santrallarda ciddi bakım, onarım, iyileştirme çalışmaları ile santral verimlerini ve üretimlerini artırma, çevresel sorunları azaltma çalışmaları yapılmalıdır.

| Mevcut santralların arıza ve arıza dışı nedenlerle kullanılamayan kapasitesi devreye alınmalı, proje üretim kapasitelerinin tam olarak değerlendirilmesi hedeflenmelidir. Barajlı santrallarda bütüncül bir planlama ve akılcı bir su yönetimi uygulanarak, güvenilir ve sürdürülebilir üretim sağlanmalıdır.

| Üretimde tüm santrallara canlı izleme, planlama, optimizasyon, tahmin, takip, denetim, yönlendirme fonksiyonlarını haiz bir sistem, tesis edilmelidir

| Mevcut elektrik iletim şebekesinin olası olumsuz şartlarda da sorunsuz ve devre dışı kalmadan işletilebilmesi için değişik alternatifler öngören etüt ve planlamalar yapılmalıdır. Artan üretimi iletecek iletim şebekesi arasındaki dengesizliği gidermek için, yeni iletim hatları inşa ve tesis edilmelidir. Mevcut iletim şebekesinde de, yenileme/iyileştirme yatırımları yapılmalıdır.

| Enerji yoğunluğunun düşürülmesine çalışılmalıdır. Talep tarafında da, talebi yöneterek, enerjiyi daha verimli kullanıp, sağlanan tasarrufla yeni tesis ihtiyacını azaltma politika ve uygulamaların hayata geçirilmesi sağlanmalıdır.

| Bütün bu önlem ve uygulamalarla karşılanamayan elektrik ihtiyacı için başta rüzgar, güneş, jeotermal olmak üzere yenilenebilir kaynaklara dayalı yatırımlar, toplum çıkarları gözetilerek yapılmalıdır.

| ETKB ve EPDK yönetimi, genellikle Odamızın, diğer mühendis odalarının, TMMOB’nin söylediklerini dinlemeye, anlamaya ihtiyaç duymadan ön yargıyla yaklaşmaktadır. 100 bine ulaşan üyemizle, enerji alanındaki ciddi bilgi ve deney birikimimizle, enerji yönetiminin enerji politikaları konusunda çalışmalarına katılmaya hakkımız olduğu düşüncesindeyiz.