Hangi kurumlara olan borçlar af kapsamında

Başbakan Erdoğan'ın bayram öncesi tamamlanması talimatını verdiği kamu alacaklarını yeniden yapılandırma paketi açıklandı. Devlet ile vatandaş arasında tarihi barışma sağlayan paket 5 milyon kişinin yüzünü güldürecek

Hükümet Cumhuriyet tarihindeki en kapsamlı yeniden yapılandırmayı devreye soktu. Başbakan Recep Tayyip Erdoğan'ın "Arife günü açıklarız" dediği devlet ile vatandaş arasında yapılan tarihi barışmanın ayrıntılarını Başbakan Yardımcısı ve Devlet Bakanı Ali Babacan ile Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Ömer Dinçer bürokratlarla birlikte açıkladı.

Paket ile vergi ve sigorta prim cezaları dışında belediyelerin su alacaklarından elektrik borçlarına, öğrenim kredisinden TRT'nin bandrol alacaklarına kadar pek çok kalem kapsama girdi. Vergi alacaklarında 31 Temmuz, sigorta primlerinde haziran ayı baz alınacak. Yeniden yapılandırmanın 5 milyon kişiyi kapsaması bekleniyor. Sadece vergi ve sigorta prim borçlarından doğan brüt alacakların da 100 milyar lira olduğu belirtiliyor.

10 soruda yeniden yapılandırma Hangi kurumlara olan borçlar yapılanacak?
Maliye Bakanlığı
Gümrük Müsteşarlığı
Sosyal Güvenlik Kurumu
İl Özel İdareleri ve Belediyeler
Büyükşehir Belediyeleri Su ve Kanalizasyon İdareleri
TEDAŞ
Yurt-Kur
TRT
KOSGEB
TOBB ve bağlı odalar
Organize Sanayi Bölgeleri

Hangi tarihe kadar biriken borçlar yapılandırma kapsamına girecek?
Borçların yapılandırılmasında milat, Başbakan Tayyip Erdoğan'ın, ödeme kolaylığı çalışmasını açıkladığı 31 Temmuz 2010 olacak. Böylelikle af fırsatçılığı yaparak bu açıklama sonrası vergi ve primini ödemeyenlere şans verilmeyecek.

Tasarı ile hangi kolaylıklar geliyor?
Ana para borcu aynen korunuyor. Cari borçların aksatılmadan ödenmesi esas alınıyor. Cezalarda ise yüzde 50'ye kadar indirim öngörülüyor. Gecikme faizi için borcun doğduğu tarihten ödeme tarihine kadar geçen süre için enflasyon oranı ile güncelleme öngörülüyor.

Ödemeler nasıl olacak?
Borç peşin veya 1-3 yıl arası taksitle ödenebilecek. Taksitler 2 ayda bir yatırılacak. Yani 6 taksit isteyenin borcu 12 ayda kapanacak. 12 aylık ödemede katsayı yüzde 1.06, 18 aylık ödemede yüzde 1.07, 24 aylık ödemede yüzde 1.1, 36 aylık ödemede ise yüzde 1.15 olacak.

Borçlar ne zaman ödenecek?
Kanun yürürlüğe girdiği ayın sonundan itibaren 2 ay içinde yazılı olarak yapılandırma başvurusu yapılabilecek. Ödemeler, başvuru dönemi sona erdikten sonraki izleyen ayda başlayacak. Dava aşamasındaki borçlar için davanın geri çekilmesi gerekecek.

Süresinde ödenmeyen taksitler ne olacak?
Taksitler yılda en fazla 2 defa aksatılabilecek. 1 yıl içinde taksitli borcunu veya o yıla ait vergi ve sigorta borcunu iki kereden fazla aksatanın yapılandırılması iptal olacak. Borç konusunda da başa dönülecek.

Varlık Barışı'ndan yararlananlara bir fırsat verilecek mi?
Varlık Barışı Kanunu kapsamında yurtdışındaki varlıklarını süresi içinde ülkeye getiremeyenler ile sermaye artırımında bulunamayanlar ve hesaplanan vergiyi vadesinde ödeyemeyenlere ek süre tanınacak.

Mükelleflere matrah artırım imkanı sağlanacak mı?
2006'ya ait matrahını (vergi hesaplanan tutarı) yüzde 30, 2007'de yüzde 25, 2008'de yüzde 20, 2009'da yüzde 15 arttıran mükellefe bu dönemlere ait Gelir, Kurumlar, Gelir Stopaj ve Kurumlar Vergi incelemesi yapılmayacağı garantisi verilecek.

Stok beyanı nasıl yapılacak?
Stoklar, demirbaşlar, nakit varlıklar; şirketin resmi defterinde görünenden farklı ise kayıtlara işleme imkanı verilecek. Mükellefler, beyan ettikleri bu varlıklar üzerinden beyan türüne göre yüzde 2.5-10 oranları arası matrah arttırırsa ceza uygulanmayacak.

Ne tür borçlara ödeme kolaylığı sağlanacak?
Vergiler ve vergi cezaları, gümrük vergileri, sosyal güvenlik primleri ve idari para cezaları, il özel idarelerinin çeşitli harç ve katılma payı gibi alacakları, belediyelerin vergi, su alacakları, büyükşehir belediyelerinin su ve atık su alacakları, TEDAŞ ve özel sektör şirketlerinin elektrik alacakları, YURTKUR'un öğrenim kredisi alacakları, TRT'nin elektrik payı ve bandrol ücretlerinden kaynaklı alacakları, KOSGEB'in desteklerden kaynaklanan alacakları, TOBB'un ve bağlı odalarının aidatları, OSB'nin elektrik, su doğalgaz alacakları ile yönetim aidatları yeniden yapılandırılacak.

'Fırsatçıya izin vermeyeceğiz'

Başbakan Yardımcısı Ali Babacan, "Fırsata evet derken fırsatçılara izin vermeyeceğiz" mesajı verdi. Babacan, "Ben eski borcumu yapılandırayım, yeniden borç takayım, böyle bir şey yok. Yani vergi ödemeleri günü gününe tam yapılacak ve bu kanundan yararlanılacak. Ödemelerde aksama olursa kanunun verdiği imkanlar ortadan kalkmış oluyor" dedi.

 Kredi kartı ile ödeme kolaylığı

Maliye ile görüşen ve anlaşma sağlayan bankalar, takside bağlanan borçların kredi kartı ile ödenmesine aracılık yapabilecek. Kapalı mekanda sigara içme cezası af kapsamına alınmazken, vergi kaçakçılığı suçunu işleyen mükellef de ödeme kolaylığından yararlanabilecek ancak adli soruşturmaları devam edecek.

Taslağa son hali TBMM'deki görüşmelerde verilecek. Örneğin, çiftçilerin sulamadan kaynaklanan elektrik borçlarını, hasat döneminde ödemesi gibi esneklikler tanınacak. Vatandaşların en fazla beklediği kredi kartı borçları ise kamu alacağı olmadığı ve bankalardan bir talep gelmediği için yeniden yapılandırma kapsamında değil. Ancak, bankalar geçen yıl çıkarılan yeniden yapılandırmayı yeniden uygulayabilir.

Naylon fatura kullanan kapsamda

Taslak naylon fatura düzenleyenlere af getirmeyecek. Ancak naylon fatura kullananlar ödeme kolaylığından yararlanacak. Haklarındaki idari soruşturma ise devam edecek. Yeniden yapılandırma kapsamına küçük borçlar da alındı. Buna göre, referandumda seçimlere katılmayanlara ilişkin cezalar, Temmuz 2010 öncesine ait 120 lirayı aşmayan idari para cezaları ile Sosyal Güvenlik Kurumu'nun Temmuz 2010 öncesinden kalan ve 50 lirayı geçmeyen alacakları tamamen affedilecek. Davası devam eden mükellefler ihtilaftan vazgeçmeleri halinde borç yapılandırma hükümlerinden yararlanabilecekler. Mahkemedeki aşamaya göre ihtilaflı borcun yüzde 20-50'si ödenecek.

Mehmet Nayır/Sabah