Girişimciye kazandıran yatırım

Girişimciye kazandıran yatırım

Türkiye’de sayıları 98’e ulaşan çevre dostu oteller müşteri memnuniyetini arttırırken, işletmecilerine de teşviklerden yararlanma ve maliyetleri düşürme fırsatı veriyor...

Girişimciye kazandıran yatırım
16px
24px
19.09.2014 11:47
ABONE OLgoogle
Kerem Köfteoğlu'nun haberi

Tüketicinin çevre duyarlılığı dünyada ve Türkiye’de ‘Yeşil Yıldız’ sertifikalı otel sayısının artmasına yol açıyor. Türkiye’de sayıları 98’e ulaşan çevre dostu oteller müşteri memnuniyetini arttırırken, işletmecilerine de teşviklerden yararlanma ve maliyetleri düşürme fırsatı veriyor...

TURİZM ülke ekonomilerine olumlu etki yaparken, bazen doğaya ve insanların yaşamına olumsuz etkiler yapabiliyor. Çevreye verilen zararda diğer sektörler gibi turizmin de payı var. Kitle halinde yapılan seyahatler, inşa edilen devasa tesisler, gerekli özenin gösterilmediği ve önlemlerin alınmadığı durumlarda doğanın dengesini bozuyor. Küresel karbon ayak izi oranını arttıran turizm sektörünün, dünyanın karbon emisyonundaki payı yaklaşık yüzde 5 olarak hesap ediliyor.

Yapılan araştırmalar, otellerde kullanılan toplam suyun yüzde 45- 50’sinin odalarda tüketildiğini ortaya koyuyor. Otel odasında kullanılan suyun ise yüzde 56’sı duş veya banyoda, yüzde 25’i tuvalette, yüzde 9’u lavaboda ve yüzde 10’u temizlemede kullanılıyor. Örneğin, Akdeniz bölgesinde bir turist günde 0.44 metre küp su harcıyorken, yerli halkın ortalama harcaması 0.07 metre küp seviyesinde kalıyor. Bu örneklerden de görüleceği üzere, turistik tesisler bölgelerindeki su kaynaklarını büyük bir hızla tüketiyorlar. 

SÜRDÜRÜLEBİLİR TESİSLER

Tüm bu gelişmeler, turizm sektöründe ‘sürdürülebilirlik’ ve ‘yeşil otel’ gibi yeni kavramları öne çıkarıyor. Gezginlerin tatildeyken bile çevreyi koruma isteği, yatırımcıları yeni arayışlara itiyor. ‘Müşterinin kral olduğu’ günümüzde, tüketici eğilimlerini dikkate alan girişimciler, bir yandan çevreye duyarlı tesis sayılarını arttırıyor, diğer yandan çevre korumaya yönelik verilen teşviklerden yararlanıyor. Buna ek olarak, otellerini çevreye duyarlı hale getirerek, başta enerji olmak üzere belli başlı maliyetlerini aşağı çekiyorlar. 
Çevreye duyarlı tesisler müşteri memnuniyetini de arttırıyor.

Nitekim araştırmalar, dünyada yeşil otellerin yüzde 83’ünde müşteri memnuniyeti ve doluluk oranlarının arttığını gösteriyor. ABD’nin önde gelen araştırma kuruluşu McGraw Hill’in son raporuna göre, otel zincirlerinin mülkünde olan yeşil sertifikalı binaların 2011’deki oranı yüzde 28 seviyesindeydi. Bu oranın 2015’te yüzde 64’e ulaşması bekleniyor. Türkiye’de ise ‘Yeşil Yıldız’ uygulamasının başladığı 2009 yılından bu yana söz konusu yıldıza sahip olan tesis sayısı hızla artarak 98’e ulaştı.

DÜNYA DEVLERİ DE ‘YEŞİLLENİYOR’ 

Çevreye duyarlı tesis olma girişimleri tüm dünyada hızla ilerliyor. Aralarında Hilton, Marriott, IHG, Accor, Wyndham ve Sheraton gibi otelcilik devlerinin bulunduğu şirketler, ‘yeşil’ sertifikalı ürünlere yatırım yaparak enerji ve su tüketimlerini azaltmayı hedefliyor. Örneğin Hilton yönetiminin, konuyla ilgili olarak 2009-2014 yıllarını kapsayan bir programı bulunuyor. Bu programa göre Hilton yönetimi, sahibi ve ortağı oldukları işletmeler için ‘sürdürülebilirlik’ esasları çerçevesinde yatırım yaparak, karbon salınımı, enerji tüketimi ve atıklarını yüzde 20 azaltmayı hedefliyor. Otel yönetimi, önümüzdeki yıllarda da tesislerinde yenilenebilir enerjiye aşama aşama geçeceklerini belirtiyor.

Marriot International oteller zinciri ise bünyesindeki Marriot, Renassaince, Courtyard ve Residence Inn markasıyla hizmet veren otellerde, 2017 yılına kadar oda başına enerji tüketimini yüzde 25, Accor oteller zinciri de 2015 yılına kadar tesislerindeki elektrik ve su sarfiyatını yüzde 20 azaltmayı hedefleyen yatırımlara yöneliyor. Dünya devi zincir otellerin artık yeşil bina sertifikalı otellere sahip olmayı hedeflemesi, konaklama sektöründe ‘yeşil dönüşümü’ hızlandırıyor.

YILDIZIN SÜRESİ İKİ YIL

Yeşil Oteller Birliği yeşil otel kavramını, “Su ve enerji tasarrufu sağlamak ve atıkları azaltmak için gerekli uygulamaları yapan, sahip olduğumuz dünyayı korunmaya yardımcı olan çevre dostu işletmeler” şeklinde tanımlıyor. 

Bu tesisler ağırlıklı olarak ‘Ecofriendly Hotels Worldwide, Ecotel ve Green Globe’ tarafından denetleniyor. Tesislerin aldığı ulusal sertifikalara baktığımızda, Green Key, Green Leaf ve LEED’in (Leadership in Energy and Environmental Design) ağırlıkta olduğunu görüyoruz. Para Dergisi olarak bu alana yönelik yaptığımız araştırmada, konuyu, Türkiye’de Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın başlattığı ‘Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisleri’ projesi kapsamında incelemeye karar verdik. 

Turizm Bakanlığı, belgeli konaklama tesislerine, belirlenen kıstaslara uymaları koşuluyla, üzerinde çevreye duyarlı tesis ibaresinin yazıldığı bir çevre etiketi (eko-label) uygulamasıyla ‘Yeşil Yıldız’ veriyor. İki yıllık süre için Yeşil Yıldız’ı alan tesis, denetlemelerde kurallara uygun olduğunu kanıtladığında bu süre uzatılıyor. 

SEKİZ TEMEL KRİTER

Yeşil Yıldız almak isteyen bir konaklama tesisi, sınıflandırma formunda yer alan sekiz temel kriteri yerine getirmek zorunda. Burada esas olarak şunlara dikkat ediliyor:

1 - İşletmelerin çevre politikası ve eylem planının olması.
2 - Tesiste eylem planını uygulayacak özel bir yetkilinin olması veya bu hizmetin bir uzmandan veya uzman firmadan alınması.
3 - İşletme tarafından, çevre bilincinin artırılması.
4 - Çevresel tedbirlerin ve eylem planının uygulanmasını temin etmek için personele eğitim verilmesi.
5 - Çevreye duyarlı atık su planının bulunması.
6 - Turizm konaklama işletmesinde kullanılan tüm tesisat, teçhizat ve donanımların koruyucu bakım ve onarımının periyodik olarak yapıldığına dair kayıtların tutulması.
7 - İşletmenin su tüketimi, ısıtma ve soğutma için enerji tüketimi, elektrik tüketimi ve genel enerji tüketiminin ölçümlenmesi. 
8 - Kullanılan kimyasal maddeler ile tesiste ortaya çıkan atık miktarının izlenmesi ve verilerin toplanması.’

MİNİMUM 300 PUAN

Yeşil Yıldız belgesi, farklı puanlara sahip 122 kıstas üzerinden yapılan değerlendirmeler sonunda veriliyor. Tesisler, yıldız sayısı, tatil ve şehir tesisi olması gibi özelliklerine göre belirlenen asgari puana ulaşarak ‘Yeşil Yıldız’ı hak ediyor. Yeşil Yıldız belgesini hak eden otel veya tatil köyünün girişindeki plakette sınıfını gösteren yıldızlar yeşile boyanarak bu plaketin üzerinde ‘Çevreye Duyarlı Tesis’ ibaresine yer veriliyor. 

Kıyı bölgelerindeki tesislerden beş yıldızlıların alması gereken asgari puan 300 olarak belirlenirken, bir ve iki yıldızlı oteller 140 puan toplamak zorunda. Şehir içi turizm tesislerinde ise beş yıldızlı otelin alması gereken asgari puan 250 iken, bir ve iki yıldızlı otellerde bu puan yine 140 olarak belirlenmiş. 

Bu kıstasları yerine getirdiğine inanan tesisin Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın www.ktbyatirimisletmeler.gov.tr/TR,11596/cevreye-duyarlilik-kampanyasi-yesil-yildiz.html adresli sitesinde yer alan dilekçeyi doldurup müracaat etmesi gerekiyor. Bakanlık, müracaat eden tesise uzmanlar yollayıp gerekli denetlemeleri yaptıktan sonra, tesise ‘Yeşil Yıldız’ veriliyor. Bu sertifika için her hangi bir ücret ödenmiyor.

YEŞİL OTEL YAPMAK NEDEN KARLI?

Çevresel yönetim pratiklerinin işletmelerde uygulanması işletmeciye başta maliyet tasarrufu olmak üzere şu yararları sağlıyor: İşletmenin verimliliği artıyor. Rekabet avantajı yakalıyor. Müşteri talebine yanıt verecek yeni mal ve hizmetleri sunar hale geliyor. İşletmenin imajı değişiyor ve daha seçkin bir konuma yükseliyor. Paydaşların memnuniyeti artıyor. Şirket ya da marka imajı güçleniyor. Ürün ve pazara yönelik yenilikler yakında izleniyor. İş sürecine ilişkin yenilikler artır. Yeni gelir ya da nakit akışı sağlanıyor. Etkin risk yönetimi yapılıyor.

Tesisin ‘çevreye duyarlı’ hale getirilmesi, öncelikli olarak müşteri memnuniyetini artıyor. Yapılan araştırmalara göre, yeşil otel işletmecilerinin yüzde 50’si yıllık toplam operasyonel maliyetlerini farklı oranlarda azaltıyor. İşletmecilerin yüzde 70’i enerji maliyetlerini yıllık ortalama yüzde 15 düşüyor. Yüzde 70’inden fazlası mülk değerinde ortalama yüzde 11, bina yatırım geri dönüşlerinde de ortalama yüzde 15 artış yaşıyor. Araştırmalar ayrıca güneş enerjisi kullanan otellerin elektrik faturalarını yüzde 30 - 40 oranında düşürebildiğini ortaya koyuyor. Uzmanlar, bu gelişmeler ışığında otellerde başta enerji olmak üzere diğer alanlardaki maliyetleri düşürmenin sürdürülebilir karlılık için son derece önemli olduğunu vurguluyor.

ELEKTRİK DESTEĞİ VERİLİYOR

Çevreyi korumaya yönelik otellere verilen ‘Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi’ belgesi işletmecilere çeşitli destekler de sağlıyor. Ertürk Yeminli Mali Müşavirlik Genel Müdürü Cüneyt Ertürk, konuyla ilgili kararın 06.09.2013 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdiğini hatırlattıktan sonra şu bilgileri veriyor: “Kararla birlikte, Kültür ve Turizm Bakanlığı’ndan söz konusu belgeyi alan işletmelerin tükettikleri elektrik enerjisi bedelinin bir kısmı bütçeden karşılanıyor. Çevreye Duyarlı Konaklama Tesisi Belgesiyle belgelendirilmiş turizm işletmelerine elektrik, bulunduğu ildeki mesken ve sanayi abonelerine uygulanan en düşük tarifeden ücretlendiriliyor.”

ATIK TEMİZLEME YATIRIMINA TEŞVİK

Bir tesis Yeşil Yıldız’a sahip değilse bile atık temizleme ve yok etmeye yönelik yatırım yaptığında teşvikten yararlanabiliyor. Teşvik mevzuatında işletmede olan veya yeni hizmete girecek tesislerin doğayı korumaya yönelik atık yatırımlarına da destek veriliyor. Mevzuatta bu konu ‘Doğrudan ticari mal üretimine yönelik olmayan, mevcut veya gerçekleştirilecek tesislerin katı, sıvı veya gaz gibi atıkların temizlenmesi veya yok edilmesine yönelik yatırımlar’ başlığı altında toplanıyor. 

Cüneyt Ertürk, girişimcilerin yararlanabileceği teşvikleri şöyle özetliyor: “Bölge ayırımı yapılmaksızın, bu yöndeki yatırımlar için alınacak Türk Lirası cinsi kredilerin 5 puanı, döviz kredileri ve dövize endeksli kredilerin ise 2 puanı Hazine tarafından karşılanıyor. Yatırımcılar ayrıca, bölgelerine bağlı olarak değişen oranlarda olmak üzere, teşvik tebliğinde yer alan indirimli kurumlar vergisi uygulamasından da yararlanabiliyor. Önümüzdeki dönemde çevreye duyarlı konaklama tesislerine ek avantajlar verilmesi düşünülüyor. Dolayısıyla girişimcilere bu kıstaslara uygun çalışmaları başlatmalarını öneriyoruz.”

Para Dergisi
E-Bülten Aboneliği
İş, Ekonomi ve Cemiyet hayatının özel gündemi Patronlar Dünyası'nda... Günlük E-Bülten'imize abone olun, Patronlar Dünyası ayrıcalıklarını yaşayın.
Patronlar Dünyası ile Bir Adım Önde