Erdoğan: ‘Et fiyatları düşürülsün’

Et fiyatlarında yaşanan yükselişe hükümet el koydu. Başbakan Tayyip Erdoğan, dün et fiyatlarına ilişkin sorunun bir iki gün içinde çözülmesi için bakanlara talimat verdi. Önceki gün de Tarım Bakanı Mehdi Eker’in konuya ilişkin açıklamaları basına yansımış, Eker’in fiyatların normale dönmesi için sektör temsilcilerine bir hafta süre verdiği belirtilmişti.

Bakan Eker’in ülkede 2 milyon 200 bin hayvan olduğunu tespit ettiklerine ilişkin atıfta bulunarak yaptığı konuşmasında, “Hayvan sayısında sıkıntı yok. Sorunun birinci nedeni besiciler... ‘Et fiyatları biraz daha yükselsin de daha fazla kar edeyim‘ diye bekliyor. Bu bir istismardır. Pirinçte alınan tedbirler et için de alınacak” demesi “Ete ithalat kapısı mı açılıyor?” sorularına neden oldu.

‘Pirinç yok’ diyerek geçen yıl fiyat artıran spekülatörlere karşı TMO devreye girmişti. TMO ithal ettiği pirinci ucuz fiyattan doğrudan tüketiciye satmıştı.

Sektör temsilcilerinin verdiği bilgilere göre, et fiyatlarının dengelenmesi için ithalat yolu seçildiğinde bu ürünlerin tüketiciye ulaştırılmasında Et Balık Kurumu’nun devreye girme ihtimali var. İthalatın başlamasıyla et fiyatlarının ilk etapta yüzde 20 gerilemesi bekleniyor.

Et fiyatları son dönemde neden yükseldi?

- Et fiyatlarının dengesi geçen yıl Türkiye’den Ortadoğu’ya koyun ihracatının yüzde 300’ü aşmasıyla bozuldu.
- Yılın ilk 8 ayında artan ihracat fiyatları yükseltirken, bunun üzerine gelen kurban bayramı tırmanışı hızlandırdı.
- Koyun eti fiyatlarındaki artış, bu ürünün muadili olan dana etine de yansıdı.
- Fiyatlardaki yükselişi gören besiciler, “Düşük fiyattan satmayalım, daha da yükselmesini bekleyelim” düşüncesiyle satışlarını kıstılar.
- Bu durum, fiyatların yükselmesini daha da hızlandırdı.

‘İthalatın adı bile fiyat düşürmeye yeter’

Yapılan sayımların da gösterdiği gibi ülkedeki hayvan sayısının et tüketimini karşılayacak sayıda olduğunu ancak oluşan fiyat artışı beklentisi nedeniyle besicilerin hayvanlarını kesimhaneye göndermemesinden dolayı arz eksikliği yaşandığını belirten ETBİR Başkanı Hikmet Kayar, “Bakanlıktan yapılan açıklama nedeniyle kesimhanelerimizin telefonu durmak bilmiyor. O ellerinde etlerini tutan besiciler şimdi hayvan kesimi için sıraya giriyor” dedi. Bakanlığın “Yarın ithalata başlıyoruz” yönünde yapacağı bir açıklamanın bile karkas etin toptan fiyatını 2008 senesindeki hali olan 14.5 liraya çekebileceğini ifade eden Kayar, önemli olan noktanın ithalatla ülkeye et girişinin sağlamasının değil piyasada fiyatın düşeceğine yönelik bir beklentinin oluşturulması olduğunu vurguladığı konuşmasını şöyle sürdürdü:

“Bakanlık Et Balık Kurumu’na yetki verirse kurum, piyasadan aldığı eti ithal etmiş olacak. Arz eksikliği dönemlerinde de piyasaya verecek. Besicilerin hayvanlarını da kesimhaneye göndermesiyle birlikte piyasada et sıkıntısı ortadan kalkarak fiyatlar düşecek. Bugün 19 lirayı aşan karkas et 14.5, ortalama 30 lira olan dana kıyma, 20 liraya gerileyecek.”

İthalat için Avrupa’yı adres gösteren Kayar, AB müzakerelerinin tarım faslının olmazsa olmaz şartları arasında et ithalatının bulunduğunu hatırlattı. Kayar, “Zaten AB’nin bir şartı olarak ithalata başlamalıyız. 1998’de deli dana hastalığı yüzünden bıraktığımız ithalatın bizim için bir mecburiyet olduğu bir gerçek” diye konuştu.

‘Maliye fırsatçıları bulsun, ceza versin’

Geçtiğimiz gün Tarım Bakanlığı’na eşek, at, domuz sayımı yapılması yönünde öneride bulunan Türkiye Gıda ve İçecek Sanayi Dernekleri Federasyonu (TGDF) Başkanı Şemsi Kopuz, ithalatın gerekliliğine ilişkin yapılan açıklamalarının sonunda bakanlık tarafından dikkate alındığını gördüklerini belirtti. Kopuz açıklamasını şöyle sürdürdü:

“İlk etapta 5- 10 bin ton hayvanın ülkeye giriş yapması halinde fiyatlar hızla düşüşe geçer. Hemen ardından da Maliye Bakanlığı fiyatı yüksek tutan fırsatçıları tespit edip ceza getirirse fiyatlar, olması gereken seviyeler olan 14 lira civarını görür.”  

Tuğba Bozkurt/Milliyet