Düzelmenin işareti bilançolarda gizli

Küresel krizin oluşturduğu puslu ortam yavaş yavaş etkisini yitirirken, borsa şirketlerinin ikinci çeyrek bilanço kar ve satış rakamları mevcut tabloyu net biçimde ortaya koyuyor.

Rakamların anlattığına göre firmalar bazında düzelmenin biraz daha zaman alacak gibi görünüyor. Bilançolarda firmaların karlarının yanısıra satış rakamları da firmalarla ilgili önemli ipuçları veriyor.

Kar rakamlarına bakıldığında bilançosunu açıklayan borsa şirketlerinden 103'ü 6 aylık dönemde zarar etti, 210 şirket ise aynı dönemi karla kapattı.

61 ŞİRKET ZARARDAN KÂRA GEÇTİ

Kar açıklayan 210 şirket içinde Van Et, Global Yatırım Holding, Zorlu Enerji, Alcatel, Çimentaş, Petkim ve Yataş gibi borsa şirketleri zarardan kara geçtikleri görülüyor. Toplam rakamlara bakıldığında geçen yılın ikinci çeyreğinde zarar açıklayan 61 şirket, bu yılın aynı döneminde kâra geçerken, 33 şirket ise zararlarını önemli ölçüde azalttı.

2008 yılının 6 aylık bilanço dönemine göre karlarını en çok artıran 10 firmaya bakıldığında, bu şirketler ağırlıklı olarak sanayi sektöründe faaliyet gösteriyor. Bunun satış ve karlılık rasyosuna göre yapılan değerlendirmede 2008'in ikinci çeyreğine göre karını en çok artıran şirketler metal eşya, gıda ve GYO şirketlerinden oluşuyor.

GYO'LAR HAREKETLİ

Örneğin, 2009 yılının altı aylık bilanço döneminde, geçen yılın aynı dönemine göre satışlarını en çok artıran 20 şirket içinde 4 tane gayrimenkul yatırım ortaklığında faaliyet gösteren şirket yer alıyor. Yani krizde en çok darbe yiyen inşaat ve gayrimenkul sektöründe 2009'un ilk altı ayı itibariyle ciddi bir toparlanmanın yaşandığını söylemek mümkün.

2008'in altı ayında 13 GYO şirketinin 63 milyon lira olan toplam karı, bu yıl 70.8 milyon lirayı bulurken, 212.8 milyon olan satışlar toplamı ise bu yılın ikinci çeyreğinde 339.6 milyon liraya ulaştı.

OTOMOTİV TEŞVİKLE UÇTU

Bir diğer dikkat çekici durum ise otomotiv ve beyaz eşya sektörlerinde görülüyor. Geçtiğimiz mart ayında başlayan ve haziran ayında sona eren Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) teşviki sonrasında otomotiv şirketlerinin satışlarında ciddi bir sıçrama yaşandı. Üç aylık bilançolara göre kar ve satış rakamlarını ciddi oranda artıran 12 otomotiv ve yan sanayi şirketi, 2009 yılının altı aylık döneminde toplam 152 milyon 519 bin lira kara ulaştı.

3 aylık bilançolara göre sözkonusu 12 şirketin toplam karı 17 milyon 810 bin lira olarak gerçekleşmişti. ÖTV hareketliliği sayesinde sektör bir önceki bilanço dönemine göre yüzde 757 gibi ciddi bir kar artışı yaşarken, satışlar ise bir önceki döneme göre yüzde 152 oranında arttı. ÖTV öncesi 2,282 milyar lira toplam satış rakamına ulaşan 12 şirket, 6 aylık bilanço dönemi itibariyle 5,7 milyarlık toplam satışı yakaladı.

BEYAZ EŞYAYA HAYAT ÖPÜCÜĞÜ

ÖTV teşvikinden olumlu etkilenen bir diğer sektör ise beyaz eşya sektörü olarak dikkat çekti. Beyaz eşya ve ev elektroniği alanında faaliyet gösteren 7 şirket, 2009'un ilk üç ayında toplamda 36,6 milyon lira zarar ederken, ikinci üç aylık dönemde müthiş bir atağa kalktı. Söz konusu 7 şirket ikinci üç aylık dönemde toplamda 411,6 milyon lira kar elde ederken bu şirketlerin toplam satışlarındaki artış ise bir önceki döneme göre yüzde 137 olarak gerçekleşti.

Beyaz eşya, oto ve banka farkı oluştu

Gedik Yatırım Araştırma Uzmanı Yunus Kaya Yeni Şafak'a şu açıklamaları yaptı: "Hükümetin yapmış olduğu vergi teşviklerinin ardından oto ve beyaz eşya öne çıktı. Özellikle Arçelik, Vestel, Tofaş'ın iyi performans sergiledikleri ortada. Bankacılık ise muhteşem bir performans sergiledi. Bunların dışında döviz borçluluğuna göre TL'nin değer kazanmasıyla birlikte kar yazan şirketler de öne çıkıyor.

Bankaları da unutmayalım

Ata Yatırım Fon Yönetim Müdürü Serdar Pazı Yeni Şafak'a şu bilgileri verdi; "Küresel kriz bankacılık sektörünü öne çıkardı.Bankalar ikinci çeyrekte sermaye kazançlarını ağırlıklı olarak bono portföylerinden elde etti. Merkez Bankası ise faiz indirimlerine devam ediyor.

Dolayısıyla bankaların ikinci çeyrekteki performanslarından daha iyisini sergileyebilirler. Sanayi kesiminde ise bir kıpırdanma yok. Ancak döviz kuru üçüncü çeyrekte daha düşük seviyelerden kapanırsa, reel sektör açık pozisyonlarını düşük seviyelerden kapatarak kar elde edebilir. Önümüzdeki dönemde ise petrol fiyatlarındaki artışa paralel olarak enerji sektörünün yıldızının parlayacağını söyleyebilirim.

Mehmet Ali Ergün/Yeni Şafak