Dolar neden düşüyor?

Necdet Çalışkan'ın haberi

ABD Merkez Bankası'nın (FED) yeni faiz indirimlerine kapıyı açık bırakmasıyla tüm dünyada tepe taklak olan dolardaki düşüş dün de sürdü. Dolar gün içinde 1.1785 YTL'ye kadar geriledi. Cuma günü 1.4030'a kadar gerileyen Avro-dolar paritesi dün 1.4153'e çıktı. Doların yeniden değer kaybetmesinde, FED'in güçlü istihdam verilerine karşın faizi yıl sonuna kadar indirmek durumunda kalacağı beklentisi etkili oldu. Dolar yurtdışına paralel olarak içte de değer kaybetti. Bankalar arası piyasada en iyi dolar alış ve satış kotasyonları 1.1785/1.1825 YTL seviyesini gördü.

Neden düşüyor?

FED'in 18 Eylül'de kısa vadeli faizleri yüzde 4.75'e çekmesinin ardından piyasalardaki rota da çizildi. Mortgage krizi nedeniyle nakit sıkıntısına düşen şirketlere bu kararıyla rahat bir nefes aldıran FED'in karar, "Tekrar zor duruma düşersek, FED yine bekleneni yapar ve faizleri aşağı çeker. En kârlı yatırım yine gelişmiş ülkelerden borçlanıp gelişmekte olan ülkeler yatırım yapmakta" şeklinde yorumlandı.

Kim kazanıyor?

Doların düşmesi, döviz cinsinden borçlananlara yarıyor. Bu da konut başta olmak üzere yabancı para cinsinden tüketici kredisi kullananlar açısından avantaj sağlıyor. Ayrıca bankalar açısından da yurtdışından daha kolay borçlanabilme olanağı yaratıyor. İthal girdiyle çalışan yerli sanayici, doların daha da düşmesini istiyor. Çünkü, dolardaki gerileme girdi maliyetlerinin de düşmesi ve kârlılığın artması demek.

Kim kaybediyor?

Eylül ayı sonu itibarıyla 100 milyar doları geçen yıllık dış satıma karşın dolardaki düşüş ihracatçı açısından günden güne eriyen rekabet avantajı demek. Dolar düşünce, ithalat ve dolayısıyla dış ticaret açığı da artıyor. İthalat artmasına karşın dolar düştüğü için ithalden alınan vergide de ciddi kayıplar yaşanıyor. Doların ucuzlaması, bankaları daha fazla döviz cinsinden borçlanmaya itiyor. Bu da döviz alacaklarıyla döviz borçları arasındaki makası ifade eden açık pozisyonlarını büyütüyor.

Bankacılık sektörü yabancı para pozisyonu açığı 21-28 Eylül arasında 7 milyar 789 milyon dolara yükseldi.

Cumhuriyet